Νομίζω πως φέτος ήταν η χρονιά που, συγκριτικά μιλώντας, είδα τις λιγότερες τηλεοπτικές σειρές απ’ όταν ξεκίνησα να γράφω σε αυτό εδώ το site. Δεν είμαι σίγουρος γιατί. Σε έναν βαθμό, ένιωθα πως με κουράζει η διαδικασία του keeping up με τη συνεχή παραγωγική ροή του σύγχρονου τηλεοπτικού και streaming πεδίου. Εκτός αυτού, συνειδητοποιούσα πως το να δω νέες σειρές δεν ικανοποιούσε και τόσο πολύ πια την ανάγκη του escapism από την καθημερινότητα (κλασική λειτουργία της τηλεόρασης άλλωστε), αφού η ένταση κι η πίεση της περιόδου ανακουφιζόταν περισσότερο μέσα από επαναλήψεις παλιών και αγαπημένων πραγμάτων. Τρίτον, κι αυτή είναι μια αίσθηση που μου δημιουργήθηκε απ’ όσες σειρές είδα κι απ’ όσα πράγματα διάβασα ευρύτερα για την φετινή τηλεοπτική παραγωγή, το επίπεδο ήταν κάπως πεσμένο. Υπήρξαν μπόλικα ενδιαφέροντα πράγματα, αλλά λίγα αληθινά συναρπαστικά.
Όλα αυτά, βέβαια, που είναι μια υποκειμενική εμπειρία, λίγη σημασία έχουν στη μεγάλη εικόνα των τηλεοπτικών πραγμάτων. Η αλήθεια είναι πως αντικειμενικά όλοι και όλες μας επενδύουμε όλο και περισσότερα πράγματα (χρήμα, χρόνο, συναίσθημα) στην pop κουλτούρα, με τις σειρές να κατέχουν πλέον την μερίδα του λέοντος όσον αφορά την mainstream οπτικοακουστική ψυχαγωγία. Έχουμε αναλύσει ξανά το πώς η συγκυρία του covid επηρέασε αυτήν την κοινωνική τάση. Σε ένα πρώτο επίπεδο, η πανδημία του covid λειτούργησε ως disruptor της βιομηχανίας του θεάματος και της ψυχαγωγίας, αναγκάζοντας ένα σημαντικό κομμάτι της παραγωγής της στο να βαρέσει λουκέτο για ένα χρονικό διάστημα, όπως κι ένα μέρος της κοινωνικής ζωής συνολικότερα. Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο, όμως, η ίδια η πανδημία λειτούργησε ως accelerator, επιταχύνοντας μια σειρά από υπαρκτές τάσεις αναδιάρθρωσης αυτής της βιομηχανίας που βρίσκονταν ήδη εν εξελίξει τα τελευταία χρόνια: από την κρίση της κινηματογραφικής αίθουσας και των παραδοσιακών στούντιο μέχρι την στροφή προς το streaming ή την υπαγωγή όλο και μεγαλύτερου μέρους της ζωής μας στις ψηφιακές πλατφόρμες της εξατομικευμένης ψυχαγωγίας.
Σε κάθε περίπτωση, η μικρή οθόνη μεγαλώνει και διευρύνεται, κι αυτή είναι μια διαδικασία που θα συνεχιστεί, θα την παρακολουθούμε και θα την αναλύουμε, άσχετα με το αν θεωρούμε καλή ή κακή την τηλεοπτική σοδειά της τάδε και της δείνα χρονιάς. Το ποτάμι πίσω δεν γυρνά, που λένε. Πριν προχωρήσουμε λοιπόν στη λίστα μας, ας προβούμε στα απαραίτητα mentions – κάποια honorable και κάποια λιγότερο honorable. Για αρχή, να πω ότι υπήρξαν διάφορες σειρές που δεν είδα ακόμα αλλά τις έχω στην watchlist και θέλω να το κάνω κάποια στιγμή, όπως για παράδειγμα νέες σεζόν από τίτλους που μου άρεσαν (The Great, The Expanse, The Morning Show) ή νέους που μου φάνηκαν ενδιαφέροντες (Midnight Mass, Maid, Station Eleven). Υπήρξαν φυσικά κι απογοητεύσεις, μικρότερες και μεγαλύτερες. Ας πούμε, δεν τρελάθηκα με το φινάλε του Brooklyn Nine-Nine, δεν ενθουσιάστηκα με τη νέα σεζόν Ted Lasso, ξενέρωσα με τη συνολική φάση του The Nevers και δεν θα πω τίποτα για το απαράδεκτο Y: The Last Man. Αντιθέτως, στα πράγματα που απόλαυσα αλλά δεν χώρεσαν στην λίστα υπάρχουν οι νέες σεζόν Tuca & Bertie και Mythic Quest, σειρές με τις οποίες εθίστηκα χωρίς να το περιμένω όπως το Invincible και το Scenes from a Marriage, αλλά και ενδιαφέροντα νέα πράγματα σαν το Reservation Dogs και το We Are Lady Parts.
Και τώρα που βγάλαμε από τη μέση τις απαραίτητες διευκρινίσεις, μπορούμε να περάσουμε στο κυρίως πιάτο. Χωρίς άλλες περιστροφές, αυτές είναι οι 10 αγαπημένες μας σειρές για το 2021:
Όσο η Marvel πειραματιζόταν με τα τηλεοπτικά genres του sitcom και του drama στο φετινό WandaVision, η Valerie Armstrong έφτιαχνε την δική της υβριδική μαύρη κωμωδία με το Kevin Can F**k Himself. Κι εδώ, αντίστοιχα, έχουμε ένα ευφάνταστο μπλέξιμο διαφόρων μορφών τηλεοπτικού ύφους σε ένα meta dramedy που καταφέρνει να εξελίξει ένα ενδιαφέρον τρικ σε λετζίτ απολαυστικό αποτέλεσμα (πολύ μεγάλο plus για μένα η θητεία της δημιουργού στο υπέροχο και αδικοχαμένο Lodge 49).
Υπάρχει πάντα κάτι ζουμερό στις σατιρικές αναπαραστάσεις της ταξικής δομής της καπιταλιστικής κοινωνίας που συμπυκνώνονται μέσα σε έναν και μοναδικό χώρο, ειδικά αυτός χαρακτηρίζεται από πολυτέλεια και αποτελεί ένα κυριλέ θέρετρο ή event της ανώτερης τάξης. Το έχουμε δει ήδη από το 1939 από το αριστουργηματικό La règle du jeu του Jean Renoir, κι αυτή η γραμμή φτάνει μέχρι την ακούσια αυτο-παρωδία της αληθινής ιστορίας του ναυαγίου που ονομάστηκε Fyre Festival και το οποίο γέννησε δύο ντοκιμαντέρ το 2019. Κατά μία έννοια, το The White Lotus του Mike White κινείται κάπου ανάμεσα σε αυτά τα δύο κι αποτελεί μια αρκετά εύστοχη (αν και όχι ιδιαίτερα πρωτότυπη) μαύρη κωμωδία παρεξηγήσεων.
Το 2021 ήταν η χρονιά που η Marvel μπήκε με τα μπούνια στον πεδίο του τηλεοπτικού streaming με τις σειρές του Phase Four του Marvel Cinematic Universe στην πλατφόρμα του Disney+, αναπτύσσοντας την αφηγηματική και, κυρίως, επιχειρηματική λογική του multiverse προς όλες τις κατευθύνσεις συνεχόμενα. Το The Falcon and the Winter Soldier ήταν συμπαθητικό, το Loki ήταν ωραίο, τα Hawkeye και What If…? δεν τα έχω δει ακόμα, αλλά το καλύτερο απ’ αυτά ήταν και παραμένει το WandaVision. Παρά τις αδυναμίες του, ειδικά στο φινάλε που έπρεπε να κουμπώσει κάπως με την γενική τροχιά του MCU, ήταν το πρώτο μεγάλο τηλεοπτικό κόλλημα της χρονιάς.
Μετά το περσινό εξαιρετικό Small Axe του Steve McQueen, φέτος ήταν η σειρά του έτερου σύγχρονου μαύρου οσκαρικού σκηνοθέτη να στρέψει το βλέμμα του στο ιστορικό παρελθόν των μαύρων κοινοτήτων. Ο Barry Jenkins των Moonlight και If Beale Street Could Talk λοιπόν (προσωπικά ανήκω στη μειοψηφία που προτιμάει το δεύτερο) παρέδωσε φέτος μια πολύ ικανοποιητική τηλεοπτική διασκευή του μυθιστορήματος ιστορικής μυθοπλασίας The Underground Railroad του Colson Whitehead. Αν σας έχει ξεφύγει, τσεκάρετε σίγουρα.
Τι άλλο να πούμε πια για αυτήν την σειρά; Τα έχουμε πει. Ο Taika Waititi κι ο Jemaine Clement πλέον έχουν πιο διακριτικό ρόλο στη σειρά (ο πρώτος άλλωστε συν-δημιούργησε φέτος και το προαναφερθέν Reservation Dogs), αλλά το What We Do in the Shadows παραμένει ένα από τα ελάχιστα πράγματα στην τηλεόραση που με κάνουν ακόμα να γελάω. Να γελάω κανονικά όμως ε, όχι απλά να ξεφυσάω ελαφρά από τη μύτη και να σκέφτομαι από μέσα μου “χμ, έξυπνο αστείο”. Κι αυτό είναι εξαιρετικά πολύτιμο στο σημερινό τοπίο της τηλεοπτικής κωμωδίας.
Η τρίτη σεζόν του Master of None, τέσσερα χρόνια μετά την δεύτερη και τρία χρόνια μετά το βραχύβιο cancel του Aziz Ansari, επέστρεψε με τρόπο διακριτικό, χαμηλόφωνο, ώριμο. Στο Moments in Love λοιπόν, όπως ήταν ο υπότιτλος του νέου κύκλου, η σειρά μετατοπίζει έξυπνα το κέντρο βάρους της από τον Ansari στην Lena Waithe, συν-σεναριογράφο και συμπρωταγωνίστρια του Master of None, αποτελώντας έτσι σπάνιο παράδειγμα ουσιαστικά αναστοχαστικής τηλεόρασης από ανδρική στην εποχή του MeToo.
Για κάθε millennial που σέβεται τον εαυτό του, οι λέξεις αυτές όπως είναι τοποθετημένες στον τίτλο δεν θα μπορούσαν να παραπέμπουν πουθενά αλλού παρά μόνο στο κάποτε banger της Kylie Minogue. Εκτός αυτού, όμως, το Can’t Get You Out of My Head είναι μια τρομερά ενδιαφέρουσα σειρά-ντοκιμαντέρ του Adam Curtis που, όπως και τα προηγούμενα έργα του δημιουργού, επιχειρεί να εξετάζει το πνεύμα της εποχής με μια πρωτότυπη ματιά που συνδυάζει φιλοσοφία, πολιτική, ιστορία, κοινωνιολογία, τέχνη, pop κουλτούρα, τα πάντα. Άλλη μια απόδειξη πως στην βρετανική τηλεόραση αν μη τι άλλο συμβαίνουν πολύ πιο περιπετειώδη πράγματα απ’ ό,τι στην αμερικάνικη.
Μιας και είπαμε για βρετανική τηλεόραση, πάμε σε έναν μεγάλο της μάστορα. Ο Russell T Davies είναι υπεύθυνος για το Queer as Folk, την αναβίωση του Doctor Who και, εσχάτως, το Years and Years του 2019 που μας έδωσε αυτό που δε μπορούσε πια το Black Mirror. Φέτος, ο Davies επέστρεψε με το It’s A Sin, ένα αυτο-βιογραφικό δράμα πάνω στην κρίση του AIDS και τις gay κοινότητες των 80s και 90s που αναγκάστηκαν να αναμετρηθούν με την ασθένεια και το στίγμα της. Απλά υπέροχη σειρά.
Τον αγαπώ αυτόν τον άνθρωπο. Έχω πάθει εμμονή μαζί του. Αυτό που κάνει ο John Wilson βρίσκεται ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ, τη μυθοπλασία, την εξομολόγηση και την εξερεύνηση, και αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής αυτού του καλλιτεχνικού ύφους που κινείται ανάμεσα στην προσωπική έκφραση και την συλλογική συνείδηση μέσα από την χρήση των σύγχρονων μέσων και κωδίκων της ψηφιακής κουλτούρας. Είναι το πιο αμήχανο πράγμα στον κόσμο με τον πιο δημιουργικό τρόπο που μπορείτε να φανταστείτε. Θα επανέλθω αναλυτικότερα από τη νέα χρονιά γιατί το πράγμα σηκώνει πολύ περισσότερη ανάλυση.
Ε, ντάξει. Ήταν προφανές. Έχω καταθέσει με διάφορους τρόπους και σε διάφορους τόνους την πεποίθησή μου ότι το Succession είναι η καλύτερη σειρά που παίζει αυτήν την στιγμή στην τηλεόραση (άντε μαζί με το Atlanta που έρχεται την άνοιξη). Παρομοίως, έχω βαρεθεί να λέω ότι ο Jesse Armstrong, ο δημιουργός του, είναι ένας από τους καλύτερους σεναριογράφους του 21ου αιώνα, αφού μιλάμε για τον άνθρωπο που έχει στο βιογραφικό του σειρές σαν το Peep Show, το The Thick of It και το That Mitchell and Webb Look, ταινίες σαν το In the Loop και το Four Lions, αλλά κι ένα μικρό αριστούργημα σαν το επεισόδιο The Entire History of You του Black Mirror. Υπάρχουν κι εδώ προφανώς πολλά περισσότερα πράγματα να ειπωθούν για το Succession, και δεσμεύομαι να συμβεί από το νέο έτος, γιατί προς το παρόν ακόμα προσπαθώ να συνέλθω από το τελευταίο επεισόδιο της τρίτης σεζόν. Ουφ.
