Μας αρέσει, γενικά, να ξεκινάμε με αξιώματα, οπότε θα το κάνουμε κι εδώ. Για την ακρίβεια, θα συνδυάσουμε δύο από τα αγαπημένα μας. Πρώτον, έχουμε ανάγκη από καλό, διασκεδαστικό, λαϊκό blockbuster κινηματογράφο. Πάντα είχαμε, πάντα θα έχουμε. Την τελευταία φορά που αναπτύξαμε το συγκεκριμένο αξίωμα, με αφορμή του Ready Player One (που κατά τη γνώμη μας δεν ήταν καλός, διασκεδαστικός, λαϊκός blockbuster κινηματογράφος), λέγαμε τα εξής: “Δεν είναι μόνο ότι το σινεμά είναι η κατεξοχήν τέχνη της μαζικής κουλτούρας του 20ου αιώνα – είναι επίσης κι ότι μας ικανοποιεί μια επιθυμία να δούμε πράγματα απίστευτα, να μας επιβεβαιώσει την πεποίθηση ότι μέσα στην κοινοτοπία του κόσμου μπορούμε να νιώσουμε αυτήν την μοναδική αίσθηση του wonderment, την αναστολή της δυσπιστίας, το αίσθημα ότι μέσα σ’ αυτήν την οθόνη συμβαίνει κάτι εξωπραγματικό – ακόμα κι αν το καταναλώνουμε, σε τελική ανάλυση, ως ένα προϊόν ανάμεσα στα υπόλοιπα”. [%contentAd%] Φυσικά, όσα είπαμε τότε ισχύουν – δεν έχουμε λόγο να τα αναθεωρήσουμε, προς το παρόν τουλάχιστον. Το δεύτερο αξίωμα, λοιπόν, λέει ότι δεν είναι καθόλου μα καθόλου εύκολη υπόθεση να φτιάξεις μια αληθινά καλή ταινία δράσης. Για την ακρίβεια, είναι κάτι πολύ δύσκολο – απαιτεί ένα συγκεκριμένο είδος μαστοριάς εκ μέρους πολλών εκατοντάδων ανθρώπων, οργανωμένη με βιομηχανικό πλην δημιουργικό τρόπο. Ας μην μας ξεγελάει το γεγονός ότι συχνά οι ταινίες δράσης υποτιμούνται ως απλώς mainstream ψυχαγωγικό υπερ-θέαμα. Στην πραγματικότητα, από τα 70s και μετά που το χολιγουντιανό μοντέλο παραγωγής blockbusters αλλάζει έπειτα από το Jaws, οι πραγματικά καλές ταινίες δράσεις (μέσα στον απέραντο ωκεανό σαβούρας, κακά τα ψέματα) απαιτούν ικανούς δημιουργούς. Για παράδειγμα, το Raiders of the Lost Ark είχε έναν Στίβεν Σπίλμπεργκ, τα Terminator και Aliens είχαν έναν Τζέιμς Κάμερον, τα Predator και Die Hard είχαν έναν Τζον ΜακΤίρναν, τα Mad Max έναν Τζορτζ Μίλερ, τα RoboCop και Total Recall έναν Πολ Βερχόφεν, το Runaway Train έναν Αντρέι Κοντσαλόφσκι, το Face/Off έναν Τζον Γου, το Kill Bill έναν Ταραντίνο και το Matrix δύο Γουατσόφσκι. Αντίστοιχα, λοιπόν, το πρώτο Mission: Impossible του 1996 είχε τον Μπράιαν Ντε Πάλμα, έναν εξαιρετικά έμπειρο σκηνοθέτη που τα προηγούμενα 30 χρόνια είχε κάνει την μετάβαση από το ριζοσπαστικό σινεμά των 60s στο New Hollywood των 70s κι από εκεί στις μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές των 80s και 90s. Κατά μία έννοια, η ιδέα ήταν απλή και πετυχημένη. Παίρνουμε μια παλιομοδίτικη, ψυχροπολεμική, κατασκοπική τηλεοπτική σειρά από τα 60s και την μεταφέρουμε στη δεκαετία του ’90 με στόχο να μιλήσει τη μοντέρνα blockbuster κινηματογραφική γλώσσα ενός κόσμου όπου οι ΗΠΑ έχουν γίνει πλέον η μόνη γεωπολιτική διεθνής υπερδύναμη. Και ο Ντε Πάλμα τα κατάφερε καλά, πράγματι. Έκτοτε έχουν αλλάξει πολλά βέβαια. Το Mission: Impossible έγινε ένα γιγάντιο franchise πάνω στις πλάτες του Τομ Κρουζ, κι αυτό το franchise ταλαιπωρήθηκε κάπως μέχρι να βρει το ύφος που του αρμόζει. Η δεύτερη και η τρίτη ταινία, του Τζον Γου και του Τζ. Τζ. Έιμπραμς αντίστοιχα, είχαν εμπορική επιτυχία αλλά δεν κατάφεραν να ξεχωρίσουν από τις υπόλοιπες ταινίες δράσης της εποχής τους. Μετά και την καλοφτιαγμένη πλην μεταβατική τέταρτη ταινία του Μπραντ Μπέρντ, όμως, ήρθε η σειρά του Κρίστοφερ Μαγκουάιρ και του Rogue Nation. Πριν αναλάβει την σκηνοθεσία και το σενάριο του Mission: Impossible, ο Μαγκουάιρ είχε μια πορεία που τον έκανε εξαιρετικά κατάλληλο γι’ αυτήν τη δουλειά. Είχε γράψει το σενάριο του Usual Suspects, του Valkyrie και του Edge of Tomorrow, ενώ είχε σκηνοθετήσει ήδη τον Τομ Κρουζ στο υπέροχα μεταμοντέρνο Jack Reacher, όπου ευτύχησε να έχει έναν εκπληκτικό Βέρνερ Χέρτσογκ ως villain. Έτσι, έφερε στο franchise κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο, ξεκινώντας με το Rogue Nation και συνεχίζοντας με το Fallout που βγήκε αυτήν τη βδομάδα στις κινηματογραφικές αίθουσες. Έβαλε τον ενισχυτή στο 11, τίναξε την μπάνκα στον αέρα, πόνταρε σε έναν δρόμο για το franchise που θα ήταν σχεδόν μυθικός, εξωπραγματικός, αγγίζοντας την extravaganza. [%contentAd2%] Φυσικά, ένα μεγάλο κεφάλαιο όλου αυτού είναι ο Τομ Κρουζ. Δεν είναι απλώς ότι πρόκειται για έναν, ομολογουμένως, χαρισματικότατο σταρ. Είναι κυρίως πως το γεγονός ότι κάνει μόνος του τα πιο εξωφρενικά και επικίνδυνα κασκαντεριλίκια (κι αυτό είναι γνωστό πλέον στους πάντες) δίνει στο σασπένς και τον ρυθμό των ταινιών αυτών μια διάσταση πανταχού παρόντος κινδύνου, αληθινής ανησυχίας, πραγματικού διακυβεύματος ζωής και θανάτου. Τα πάντα μοιάζουν πιο εξωπραγματικά, ακριβώς επειδή φτιάχνονται με πιο ρεαλιστικό τρόπο. Δεν έχει και τόση πολλή σημασία τι συμβαίνει σε επίπεδο πλοκής στο Fallout. O Ίθαν Χαντ τρέχει, κυνηγιέται, προδίδεται, ξανατρέχει, ξαναπροδίδεται, σώζει την ανθρωπότητα, τα γνωστά. Υπάρχει, όμως, κάτι στις σπουδαίες ταινίες δράσης της εποχής τους που ξεπερνάει την κοινοτοπία ή την απλοϊκότητα του σεναρίου. Έτσι κι αλλιώς, μερικές φορές είναι πιο σημαντικό να θυμάσαι το πώς ένιωσες σε μια ταινία παρά το τι έγινε μέσα στην ταινία. Το Fallout κερδίζει τον τίτλο του καλύτερου τίτλου του franchise και τον τίτλο μιας από τις καλύτερες action ταινίες της δεκαετίας γιατί είναι τόσο εξωπραγματικό όσο και ειλικρινές. Τα ειδικά εφέ απουσιάζουν σχεδόν εξ ολοκλήρου, κι όμως η δράση ξεπερνάει την πραγματικότητα. Το σενάριο είναι κοινότοπο, αλλά ο ρυθμός είναι αριστοτεχνικός. Τα action set pieces του Fallout είναι σχεδόν παραληρηματικά στην σύλληψή τους, αλλά έχουν εσωτερική συνοχή, λογική, ευκρίνεια – καταλαβαίνεις πλήρως τι, πώς και πού γίνεται. Είναι σπάνιο να καταφέρνει μια τόσο over-the-top ταινία να παραμένει ιλιγγιώδης σχεδόν σ’ όλη της τη διάρκεια χωρίς να χάνει σε καμία στιγμή τον έλεγχο όσων συμβαίνουν. Η αλήθεια είναι πως, ναι, χρειαζόμαστε καλές ταινίες δράσης, γιατί καλύπτουν μια ανάγκη που δεν μπορεί να καλύψει κάτι άλλο στη μεγάλη οθόνη. Κι ευτυχώς η δεκαετία που διανύουμε μας έχει χαρίσει πολύ καλύτερες ταινίες δράσης απ’ όσο θα περιμέναμε, οδηγώντας τον action κινηματογράφο σε μια πολύ ευχάριστη αναζωογόνηση. Το action πάνθεον των 10s περιλαμβάνει μέχρι στιγμής ταινίες σαν το Mad Max: Fury Road (πρώτο και καλύτερο, φυσικά), τα John Wick, το Logan, τα The Raid, το Infinity War, τα Sicario, το Looper, το Snowpiercer, τα Planet of the Apes και το Inception. Πλέον, δίπλα σ’ αυτά βρίσκεται δίκαια και το Mission: Impossible – Fallout – και μπράβο του.
