Quantcast

Τα Όσκαρ προσθέτουν νέο βραβείο για «δημοφιλείς ταινίες», μπας και τα δει κανένας άνθρωπος

Χρειάζεται, όμως, να ενδιαφερθεί πραγματικά κάποιος;

Ουφ, κάτι τέτοια κάνουν και μας αναγκάζουν να ασχοληθούμε σοβαρά (οκ, σχεδόν σοβαρά) με τον ευυπόληπτο θεσμό των Όσκαρ. Δε λέμε, έχει πλάκα να τσακώνεσαι με τους φίλους σου άκυρους ανθρώπους στο ίντερνετ για το αν η τάδε ταινία άξιζε να πάρει το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας ή αν η δείνα ταινία αδικήθηκε που δεν πήρε το Όσκαρ για Καλύτερα Κουστούμια, αλλά κατά γενική ομολογία λίγοι είναι οι άνθρωποι που ασχολούνται σοβαρά και παθιασμένα με τα βραβεία της Ακαδημίας – εκτός αν παίξει κανένας τζερτζελές, βέβαια.

Να, ας πούμε, η περσινή τελετή έκανε αρνητικό ρεκόρ σε τηλεθέαση, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στο δίκτυο ABC που την μεταδίδει. Η αλήθεια είναι ότι αφενός το να βλέπεις την χολιγουντιανή βιομηχανία του θεάματος να χαριεντίζεται αυτάρεσκα μεταξύ της δεν είναι και τόσο ελκυστικό πράγμα, κι αφετέρου, όσο να πεις, ποιος θα κάτσει να στηθεί μπροστά στην τηλεόραση περιμένοντας το μεγαλειώδες event των Όσκαρ; Αν είχε τουλάχιστον τίποτα gifάκια με γάτες, να το συζητάγαμε.

Κάπως έτσι, λοιπόν, προχθές το βράδυ το διοικητικό συμβούλιο της Ακαδημίας συνεδρίασε με πάσα σοβαρότητα και αποφάσισε δύο αλλαγές. Πρώτον, αποφάσισε να μειώσει τον τηλεοπτικό χρόνο της τελετής σε 3 ώρες, απονέμοντας τα μπας-κλας «τεχνικά» βραβεία κατά τη διάρκεια των διαφημίσεων (ναι, αλήθεια), κρατώντας στην live μετάδοση μόνο τις πιο καυτές από τις κατηγορίες. Δεύτερον, αποφάσισε να προσθέσει μια νέα κατηγορία, οδηγώντας σε μια από τις πιο απεγνωσμένες κινήσεις που έχουμε δει τελευταία (και το Χόλιγουντ ειδικεύεται στις απεγνωσμένες πλην κερδοφόρες κινήσεις, γενικά). Αυτή η κατηγορία ονομάζεται Best Popular Film και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα αναλάβει να βραβεύσει blockbusters.

Η λογική πίσω από αυτήν την κίνηση μοιάζει προφανής. Ο κόσμος πηγαίνει και βλέπει μαζικά κάποιες ταινίες (κυρίως υπερ-ηρωϊκές ή τμήματα ενός franchise), αλλά αυτές οι ταινίες δεν είναι σχεδόν ποτέ υποψήφιες στις «μεγάλες» κατηγορίες των Όσκαρ. Κατ’ επέκταση, αυτός ο (πολύς) κόσμος δεν έχει λόγο να δει ζωντανά την τελετή (και να καταναλώσει τις διαφημίσεις της) μιας και δεν ταυτίζεται με τις υποψήφιες ταινίες. Οπότε: ας φτιάξουμε μια ειδική «μεγάλη» κατηγορία για τις μάζες.

Το πρόβλημα μ’ αυτήν την λογική είναι, επίσης, προφανές. Πρώτον, είναι κατά βάση κερδοσκοπική, προφανώς. Δεύτερον, διαγράφει το γεγονός ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας του, ο κινηματογράφος είναι μια κατεξοχήν λαϊκή μορφή τέχνης – με αμέτρητες εξαιρετικές ταινίες να κυριαρχούν στο box office (και συχνότατα να βραβεύονται, κατά το παρελθόν). Τρίτον, αν υποθέσουμε ότι κατά την τελευταία δεκαετία τα blockbusters έχουν κάνει μια άνευ προηγουμένου στροφή προς την ηλιθιότητα, τότε γι’ αυτό ευθύνεται πρωτίστως η ίδια η βιομηχανία που περιλαμβάνει και τα Όσκαρ.

Παρ’ όλα αυτά, βλέπουμε τα τελευταία χρόνια να εμφανίζεται στα βραβεία μια διάκριση μεταξύ «λαϊκού» και «σοβαρού» σινεμά, η οποία περισσότερο δείχνει τον κυνισμό της βιομηχανίας του θεάματος παρά οτιδήποτε άλλο. Όχι ότι δεν έχουν βραβευθεί με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και πετυχημένες εμπορικά ταινίες (θα μας έπαιρνε ώρα να τις κατονομάσουμε), αλλά στο μεταξύ είδαμε την Ακαδημία να βραβεύει και ταινίες με μόνο κριτήριο την αυταρέσκεια και την αλαζονεία της για το τι θεωρεί «σοβαρό κινηματογράφο». Και, κάπως έτσι, έμοιαζε λογικό να βραβεύεται το Spotlight έναντι του Mad Max: Fury Road, το The King’s Speech έναντι του Inception ή του The Social Network και το Crash έναντι του Brokeback Mountain ή να συζητιέται αν το The Dark Knight και το Logan αξίζουν να είναι υποψήφιες παρόλο που είναι ταινίες βασισμένες σε κόμιξ – για να πιάσουμε μόνο λίγες, και αρκετά κραυγαλέες, περιπτώσεις από τα τελευταία 10 και κάτι χρόνια. Αν πάμε ακόμα πιο πίσω, τότε θα δούμε ότι οι δέκα πιο πετυχημένες εμπορικά ταινίες στις ΗΠΑ είχαν όλες τους υποψηφιότητες ή βραβεύσεις στα Όσκαρ:

Φυσικά, αυτή η κίνηση είναι προορισμένη να αποτύχει. Κι ο λόγος δεν είναι μόνο ότι είναι αντι-ιστορική προς το ίδιο το σινεμά, ανειλικρινής προς την σημερινή κατάσταση της βιομηχανίας του και συγκαταβατική ως προς τις «μάζες» που γεμίζουν ακόμα τους κινηματογράφους. Εκτός αυτών, προκύπτουν και πρακτικά ζητήματα για το ποια-ταινία-πηγαίνει-σε-ποια-κατηγορία, κάτι το οποίο ενδέχεται, αν μη τι άλλο, να οδηγήσει σε αρκούντως αστείες δημόσιες συζητήσεις.

Το κυριότερο, όμως, είναι το εξής: η βιομηχανία της διασκέδασης συνεχίζει να βγάζει γιγαντιαία κέρδη με όλο και πιο κυνικό τρόπο. Αν αυτή η βιομηχανία προβληματίζεται σχετικά με το πώς θα κάνει την βράβευση του εαυτού της περισσότερο ελκυστική προς τις «μάζες», τότε εμείς, ως «μάζες», το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να αδιαφορήσουμε. Αν έχουμε ένα συμφέρον από όλη αυτήν την ιστορία, αυτό είναι να βλέπουμε περισσότερες καλές ταινίες, με τρόπους που να αντέχει πραγματικά η τσέπη μας, κι αυτές οι ταινίες να φτιάχνονται με όσο το δυνατόν λιγότερη (και λιγότερο κυνική) εκμετάλλευση ανθρώπων, κουλτούρων, επιθυμιών.

Best of internet