Έκλεισε, αυτό ήταν, η φετινή Berlinale ολοκληρώθηκε. Αφού επιβιώσαμε από τον κοροναϊό, την υγρασία και το overdose στερεοτυπικού «φεστιβαλικού» (sic) σινεμά (μπρρρ), επιστρέψαμε στην Αθηναϊκή βάση μας. Πέρσι το φεστιβάλ ήταν αρκετά μέτριο κινηματογραφικά, παρόλο που αναμενόταν να αποτελέσει ένα εντυπωσιακό αντίο στον απερχόμενο καλλιτεχνικό διευθυντή του, Dieter Kosslick. Φέτος, αντίθετα, παρόλο που στα χαρτιά το πρώτο φεστιβάλ του νέου διευθυντή Carlo Chatrian, πρώην επικεφαλής του φεστιβάλ του Λοκάρνο, έμοιαζε μάλλον χλιαρό, στην πράξη η διοργάνωση αποδείχθηκε αρκετά πιο ποιοτική και ενδιαφέρουσα απ’ όσο περιμέναμε. Για να είμαστε ειλικρινείς, τα βραβεία του διαγωνιστικού τμήμα που απονεμήθηκαν το Σάββατο το βράδυ ήταν μάλλον το λιγότερο ενδιαφέρον στοιχείο της 70ής Berlinale, ενώ τα υπόλοιπα τμήματα του φεστιβάλ (το Panorama, το εορτάζον Forum, το νέο Encounters, το Berlinale Special και το Berlinale Series) αποδείχτηκαν πολύ ζουμερότερα. Στα βραβεία, λοιπόν, είχαμε λίγο-πολύ αναμενόμενα πράγματα. Η Χρυσή Άρκτος πήγε στο ιρανικό There Is No Evil του διωκόμενου Mohammad Rasoulof, το βραβείο σκηνοθεσίας πήγε στον Hong Sang-soo για το The Woman Who Ran, το βραβείο σεναρίου στα αδέρφια D’Innocenzo για το Bad Tales και τα βραβεία ερμηνειών έλαβαν η Paula Beer για το Undine κι ο Elio Germano για το Hidden Away. Κι ενώ οι προαναφερθείσες και βραβευθείσες ταινίες δεν μας τρέλαναν, υπήρξαν ακόμα μια σειρά από φιλμ τα οποία απολαύσαμε τα μάλα κι ανυπομονούμε οπωσδήποτε να τα (ξανα)δούμε στα ντόπια σινεμά και φεστιβάλ. Πριν τα πιάσουμε με τη σειρά, λοιπόν, επιτρέψτε μας μερικά honorable mentions. Πρώτον, λατρέψαμε το Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη, μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων που πήρε επίσης το ανεξάρτητο βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κινηματογράφων Τέχνης (και το οποίο δεν βάζουμε στη λίστα γιατί έχει βέβαιη την διανομή στα ελληνικά σινεμά). Το ίδιο βέβαιη είναι κι η διανομή του Onward της Pixar που βγαίνει αυτή τη βδομάδα. Από την άλλη ξέρουμε ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα για το μικρού μήκους Stump the Guesser του Guy Maddin, αλλά εμείς τον αγαπάμε αιώνια. Τέλος, ξεχωρίσαμε τα εθνογραφικά φιλμ The Shepherdess and the Seven Songs και The Metamorphosis of Birds που σίγουρα τους αξίζει να βρουν τον δρόμο τους σε κάποιο μελλοντικό Ethnofest. Και τέλος-τέλος, το Siberia του Abel Ferrara αποτελεί εκείνον ακριβώς συνδυασμό σκουπιδιού και αριστουργήματος στον οποίο δεν μπορούμε να αντισταθούμε με τίποτα. Χωρίς να χρονοτριβούμε άλλο, περνάμε στις 7 ταινίες του φετινού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου που θέλουμε να υποδεχτούμε περισσότερο και γρηγορότερα. 7. Uppercase Print Πριν από δύο χρόνια, ο Ρουμάνος Radu Jude με εξέπληξε πολύ ευχάριστα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το I Do Not Care If We Go Down in History as Barbarians. Γι’ αυτόν τον λόγο, ανυπομονούσαμε να δούμε τη νέα ταινία του, ένα φιλμ και πάλι άλλοτε κοφτερά ντοκιμαντερίστικο κι άλλοτε παθιασμένα δραματικό. Δεν απογοητεύει ο φίλος. 6. Never Rarely Sometimes Always Αν κάτι έχει αποδείξει η Eliza Hittman, αυτό είναι ότι κατανοεί βαθιά το τι σημαίνει εφηβεία. Μετά το πανέμορφο Beach Rats, η Αμερικανίδα σκηνοθέτιδα επέστρεψε με το Never Rarely Sometimes Always. Πρόκειται για μια ιστορία για μια έκτρωση που είναι σχεδόν αδύνατον να μην σε αγγίξει με την φυσικότητα και την σκληρότητά της. Επίσης, μουσική Julia Holter. Το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά που αγαπάμε. 5. Orphea Δεν έχουμε ιδέα ποιος θα έπαιρνε το ρίσκο να παίξει αυτήν την ταινία στην Ελλάδα, αλλά το πειραματικό κι αλλοπρόσαλλο έργο των Khavn και Alexander Kluge είναι κάτι αυθεντικά εκρηκτικό. Και πώς να μην είναι άλλωστε, όταν συνδυάζει έναν ιδιόρρυθμο ποιητή, μουσικό και σκηνοθέτη από τις Φιλιππίνες με έναν σχεδόν αιωνόβιο θρύλο του πολιτικοποιημένου underground σινεμά από τη Γερμανία. 4. Last and First Men Υπάρχει πάντα κάτι σπαρακτικό σε ένα ντεμπούτο που είναι ταυτόχρονα και κύκνειο άσμα κι υπάρχει μια τραγικότητα στο έργο που παρουσιάζεται σε έναν κόσμο τον οποίο δεν κατοικεί πια ο δημιουργός του. Ο αδικοχαμένος Johann Johannsson, με τη βοήθεια της γραφής του Olaf Stapledon και της φωνής της Tilda Swinton, έφτιαξε ένα στοιχειωμένο sci-fi έπος. Πρέπει να το δείτε, ελπίζουμε να τα καταφέρετε. 3. Bloody Nose, Empty Pockets Έμα πανέμορφο σχεδόν-αλλά-όχι-ακριβώς-ντοκιμαντέρ για τον παράξενο κόσμο πίσω από τα φώτα του Λας Βέγκας. Μια από τις πιο γαμάτες και πιο ξεχού ταινίες της φετινής Berlinale. Ένα post-truth προλεταριακό σινεμά αλλά με την πιο καλή την έννοια. Η ταινία των αδερφών Ross επρόκειτο να παίξει στο άρτι ακυρωθέν Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ελπίζουμε να βρεθεί κάποιος άλλος τρόπος. 2. First Cow Το παγκόσμιο σινεμά χρωστάει εδώ και κάμποσα χρόνια στην Kelly Reichardt να την αναγνωρίσει μαζικότερα σαν την σκηνοθετάρα που είναι. Η νέα της ταινία μοιάζει με μια ιστορία βγαλμένη κατευθείαν από το After the Gold Rush του Neil Young, συνδυασμένη με την σαλή θλιμμένη αγιοσύνη του Robert Bresson και την meme σελίδα του Cows are the Silent Jury in the Trial of Mankind. Η αμερικάνικη ενδοχώρα δεν σταματάει να παράγει μυθολογικό και κινηματογραφικό πλούτο. 1. Shirley Η καλύτερη ταινία που είδαμε στο φετινό φεστιβάλ, με διαφορά. Κι αν μέχρι τώρα το σινεμά της ιδιοφυούς Josephine Decker, με σπουδαιότερη στιγμή το Madeline’s Madeline, έμοιαζε κάπως δύστροπο και δυσπρόσιτο, τώρα δεν υπάρχει πια καμία δικαιολογία. Αφηγούμενη την ιστορία της Shirley Jackson, συγγραφέως μεταξύ άλλων του The Haunting, η Decker αξιοποιεί στο έπακρον μια κλασικά εξαιρετική Elizabeth Moss και φτιάχνει ένα αληθινό σύγχρονο classic του πολύπλευρου γυναικείου σινεμά.
