Με οριακή νίκη υπέρ της της συνταγματικής αναθεώρησης διαμορφώνονται τα αποτελέσματα του προχτεσινού δημοψηφίσματος στην Τουρκία. Μετά από μια μακρά διαδικασία κατά την οποία ο Ερντογάν προετοίμαζε το έδαφος για τη συνταγματική αλλαγή που θα του έδινε περισσότερες εξουσίες και ενώ έχουν προηγηθεί εκτενείς εκκαθαρίσεις στον στρατό και στο δημόσιο τομέα από όλους όσους κρίνονταν από τον Ερντογάν ως υποστηρικτές του Γκιουλέν, ο Τουρκικός λαός προσήλθε στην κάλπη την Κυριακή, 16 Απριλίου δίνοντας με μικρή πλειοψηφία το “ναι” για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές “σουλτανοποίησης” του Τουρκικού κράτους. Οριακή επικράτηση του “ναι” Το «ναι» των Τούρκων στη διεύρυνση των εξουσιών του Ερντογάν υπερισχύει οριακά με 51,4%, έναντι του 48,59%% των ψήφων του “όχι”, δίνοντας έτσι τυπικά τη νομική και θεσμική κάλυψη στον Ερντογάν για να διευρύνει τις εξουσίες του και να αναδειχθεί απόλυτος κυρίαρχος της πολιτικής ζωής της Τουρκίας. Τα επίσημα τελικά αποτελέσματα θα βγουν σε 11- 12 ημέρες, ενώ ο νέος πρόεδρος της Τουρκίας που θα έχει στα χέρια του τη νέα διευρυμένη εξουσία, αναμένεται να εκλεγεί στις 3 Νοεμβρίου του 2019, ενώ ο Ερντογάν θα έχει την ευκαιρία να είναι δύο φορές υποψήφιος μετά και τις προεδρικές εκλογές το 2019. “Πύρρειος” κρίνεται η προχτεσινή νίκη του πάντως, ειδικά λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις εντάσεις που είχε δημιουργήσει με σκοπό να συσπειρώσει τον Τουρκικό λαό υπέρ του “Ναι”. Το “Ναι” στο Συνταγματικό Δημοψήφισμα αναμένεται να μεταβάλλει το πολίτευμά της Τουρκίας από προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία, σε προεδρική δημοκρατία με μεγάλη συγκέντρωση εξουσιών στον πρόεδρο, δηλαδή, στην προκειμένη περίπτωση, στον Ερντογάν. Επικράτηση του «Όχι» σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη, τα παράλια του Αιγαίου, τις κουρδικές περιοχές και κατεχόμενη Κύπρο Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές στην Τουρκία έφτασε στο 85,46% του πληθυσμού, ποσοστό 1,94% χαμηλότερο από τη συμμετοχή στις τελευταίες εκλογές, που ήταν οι Βουλευτικές της 1ης Νοεμβρίου 2015, ενώ έντονες είναι οι καταγγελίες σχετικά με την εκλογική διαδικασία. Καταγγελίες για νοθεία και παρατυπίες Διαμαρτυρίες των υποστηρικτών του “Όχι”, Reuters Συγκεκριμένα, η τουρκική αντιπολίτευση ζήτησε ακύρωση του δημοψηφίσματος λόγω παραβίασης της μυστικότητας της ψήφου, καταθέτοντας στοιχεία για 10.900 περιπτώσεις νοθείας, ενώ το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο έχει περιθώριο δέκα ημερών να απαντήσει επί του πρωτοφανούς αιτήματος ακύρωσης. Μάλιστα, ο αναπληρωτής πρόεδρος του κυριότερου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) Μπουλέντ Τεζτσάν διαμήνυσε ότι θα προσφύγει, αν χρειαστεί, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μάλιστα σε βίντεο που επικαλείται και δημοσιεύει η εφημερίδα Τζουμχουριέτ παρουσιάζονται παραβιάσεις της εκλογικής νομοθεσίας. Στο ένα από τα δύο βίντεο εμφανίζεται μια ομάδα ανδρών να σφραγίζουν ψηφοδέλτια στην θέση του “Ναι” και να τα κλείνουν μέσα σε φακέλους, έτοιμους για την κάλπη. Στο δεύτερο βίντεο εμφανίζεται ο δήμαρχος μιας τουρκικής πόλης με έναν ακόμη άνδρα να βρίσκονται στο παραβάν. Βγαίνοντας, ο δήμαρχος ρίχνει μέσα στην κάλπη το ένα πίσω από το άλλο τέσσερα ψηφοδέλτια. Τις καταγγελίες περί εκλογικών παρατυπιών επιβεβαίωσε, όμως, και αντιπροσωπεία της αποστολής παρατηρητών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία χαρακτήρισε ανεπαρκές το νομικό πλαίσιο που εφαρμόστηκε, καθώς και τις αλλαγές της τελευταίας στιγμής στην καταμέτρηση των ψηφοδελτίων. Οι εκλογικές ατασθαλίες που παρατηρήθηκαν στο τουρκικό δημοψήφισμα θα μπορούσαν να έχουν μεταβάλει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, δήλωσε ο Αλεφ Κόρουν, αυστριακός βουλευτής, μέλος της αποστολής παρατηρητών του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο ραδιοφωνικό δίκτυο ORF: Υπάρχουν υποψίες ότι περισσότερες από 2,5 εκατομμύρια ψήφοι χειραγωγήθηκαν. Πρόκειται για το γεγονός ότι ο (εκλογικός) νόμος επιτρέπει μόνο επίσημους φακέλους. Ωστόσο, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο αποφάσισε, αντίθετα από τον νόμο, ότι φάκελοι χωρίς επίσημη σφραγίδα θα γίνουν δεκτοί. "Unlevel playing field" in #TurkeyReferendum: preliminary conclusions by international observers https://t.co/R2F0g4m4Zw #Turkey pic.twitter.com/nWn78fm0Gq — OSCE/ODIHR (@osce_odihr) April 17, 2017 Πάντως, ο Ταγίπ Ερντογάν αρνείται κατηγορηματικά τις κατηγορίες για παρατυπίες και νοθεία στο δημοψήφισμα, περιγράφοντας ουσιαστικά ως θρησκευτικούς «εχθρούς» όσους αντιδρούν στην παρανομία. «Η νοοτροπία των σταυροφόρων της Δύσης και εκείνοι που τους υπηρετούν εδώ στην πατρίδα επιτέθηκαν σε εμάς» ανέφερε, σχολιάζοντας τις καταγγελίες ενώπιον χιλιάδων οπαδών του, που του επιφύλαξαν θριαμβευτική υποδοχή στην Άγκυρα, μετά τη νίκη του στο δημοψήφισμα. Διαδηλώσεις και συλλήψεις μετά το δημοψήφισμα Από αύριο, Τετάρτη, τίθεται σε ισχύ η τρίτη κατά σειρά παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία, που ανακοίνωσε το «Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας» της Άγκυρας στον απόηχο του δημοψηφίσματος. Για αθρόες συλλήψεις κάνουν λόγο μέσα ενημέρωσης στην Άγκυρα αλλά και στην Αττάλεια της νότιας Τουρκίας, ενώ στην Κωνσταντινούπολη 2.000 διαδηλωτές ήταν στους δρόμους στην ασιατική πλευρά και τουλάχιστον 1.000 συγκεντρώθηκαν στη συνοικία Μπεσίκτας, στην ευρωπαϊκή πλευρά, με πλακάτ όπου αναγραφόταν το σύνθημα «έχουμε δίκιο, το «όχι» θα νικήσει». Τα τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι 13 άνθρωποι συνελήφθησαν στην Αττάλεια, στη νότια Τουρκία. Protesters took to the streets of #Istanbul armed with pots and pans to denounce #Erdogan's narrow referendum victory. #TurkeyReferendum pic.twitter.com/TcMAyplibR — DW News (@dwnews) April 17, 2017 Τι θα αλλάξει με το νέο Σύνταγμα της Τουρκίας Η εκτελεστική εξουσία θα είναι συγκεντρωμένη στα χέρια του προέδρου, ενώ το αξίωμα του πρωθυπουργού θα καταργηθεί. Ο Ερντογάν θα μπορεί να είναι στην εξουσία μέχρι και το 2029. Οι αντίπαλοί του Ερντογάν εκφράζουν φόβους ότι δεν υπάρχει πλέον κανένα αντίβαρο, κανένας μηχανισμός ελέγχου της εξουσίας του με το νέο σύστημα, κάτι που ανοίγει τον δρόμο για την εγκαθίδρυση ενός αυταρχικού καθεστώτος. Μια από τις σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις του Ερντογάν είναι και η επαναφορά της θανατικής ποινής, όπως επιβεβαίωσε ο ίδιος μετά την εκλογική νίκη του, προαναγγέλλοντας μάλιστα ότι «εφόσον χρειαστεί» θα θέσει την επαναφορά της θανατικής ποινής σε δημοψήφισμα. Απαντώντας, το Παρίσι προειδοποίησε τον Ερντογάν ότι ένα δημοψήφισμα για την επαναφορά της θανατικής ποινής θα ήταν μια «ρήξη» με τις ευρωπαϊκές «αξίες». Η Γαλλική Προεδρία υπογράμμισε, όμως, και την αμφισβήτηση που εκφράστηκε στον Ερντογάν, επισημαίνοντας πως το αποτέλεσμα «δείχνει ότι η τουρκική κοινωνία είναι διαιρεμένη σχετικά με τις προβλεπόμενες εις βάθος αλλαγές». Eπίσης ο Ερντογάν έκανε λόγo για άλλο ένα δημοψήφισμα, αυτή τη φορά για τη συνέχιση ή όχι των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., μία μόλις μέρα μετά την οριακή εκλογική νίκη του στο δημοψήφισμα. «Μας έχουν να περιμένουμε έξω από την πόρτα της Ε.E. εδώ και 54 χρόνια, έτσι δεν είναι; Μπορούμε να απευθυνθούμε στον λαό μας και να υπακούσουμε στην απόφασή του. Η E.E. απειλεί να παγώσει τις διαπραγματεύσεις. Για να πούμε την αλήθεια, αυτό δεν είναι τόσο πολύ σημαντικό για εμάς. Ας μας ενημερώσουν για την απόφασή τους» ανέφερε σε ομιλία του στην Άγκυρα. Σε γενικές γραμμές, το «Όχι» νίκησε στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα, τη Σμύρνη και μερικές ακόμα μεγάλες πόλεις, τα παράλια του Αιγαίου, τις κουρδικές περιοχές και την κατεχόμενη Κύπρο, ενώ ο διχασμός του λαού που διαφαίνεται από τα αποτελέσματα, σε συνδυασμό με τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για νοθεία και παρατυπίες στην εκλογική διαδικασία, προϊδεάζουν για σκλήρυνση της στάσης του Ταγίπ Ερντογάν απέναντι σε όλους όσοι θα σταθούν εμπόδιο στα μεταρρυθμιστικά του σχέδια ισλαμοποίησης του Τουρκικού κράτους. Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ, Reuters
