Αν είχαμε ένα ευρώ, αγαπητές φίλες και φίλοι, για κάθε φορά που έχουμε ακούσει την φράση «η Αθήνα είναι το νέο Βερολίνο», τότε μάλλον θα είχαμε εξασφαλίσει ήδη έναν μισθό Γερμανίας, για να το θέσουμε έτσι. Η αλήθεια είναι πως, πράγματι, τα τελευταία χρόνια η υπέροχη πόλη μας, αυτό το διακριτικό στολίδι των νοτίων Βαλκανίων, έχει προσελκύσει τα βλέματα (και ενίοτε τα χρήματα) του διεθνούς πολιτισμικού γίγνεσθαι. [%contentAd%] Τα χρόνια της κρίσης, λοιπόν, φέρθηκαν γαλαντόμα στην πανάρχαια μητρόπολη της γλαύκας. Δημοσιογράφοι γνωστών ομίλων του εξωτερικού έρχονταν να μελετήσουν από κοντά τους ιθαγενείς, κι ο φίξερ από τραγούδι των Metallica έγινε σεβαστό επάγγελμα με τα όλα του. Καλλιτέχνες, εικαστικοί και κιουρέιτορς απ’ όλον τον κόσμο (ΟΚ, από την βόρεια Ευρώπη βασικά) ξεπηδούσαν από παντού και δεν άκουγες πια ελληνικά ή αραβικά ή αλβανικά στο δρόμο (δηλαδή τις γλώσσες των ντόπιων αυτής της πόλης) αλλά κάτι περίεργα φραγκολεβαντίνικα. Αδίστακτοι street artists της Κοπεγχάγης κλέβουν τις δουλειές από τους άνεργους πτυχιούχους γκραφιτάδες του Χαϊδαρίου. Σπιτονοικοκύρηδες από τα βάθη της σκοτεινής πελοποννησιακής χερσονήσου γίνονται entrepreneurs και βάζουν το δυαράκι στο Γκύζη που έμενες με τον Κώστα, την Ελένη, τον Μιχάλη και τον σκύλο του (τον Satan) στο Airbnb, προσφέροντας πια ολοκληρωμένα πακέτα διαμονής και ψυχαγωγίας σε κοτσωνάτους αρχοντο-τουρίστες. Ντοκουμέντες φεύγουν από το βουκολικό Κάσελ κι εγκαθίστανται στην φαβέλα της Αθήνας. Έτσι κύλησαν τα τελευταία χρόνια, αγαπητοί αναγνώστες κι αγαπητές αναγνώστριες. Ήταν εξωτικά, συναρπαστικά, παλλόμενα. Κακά τα ψέματα, όμως. Το πράγμα έχει πέσει. Έχει ατονήσει. Το παγκόσμιο πολιτισμικό ενδιαφέρον μοιάζει να στερεύει. Εκεί που μας υποσχέθηκαν νέο Βερολίνο, ακόμα κι εμείς οι καλλιεργημένοι τη βγάζουμε πλέον μίζερα βλέποντας Master Chef τα βράδια και περιμένοντας τηλέφωνο από το Onassis Foundation τα πρωινά. Και καθώς βρισκόμασταν αυτές τις μέρες στο παλιό, κανονικό Βερολίνο, συνειδητοποιήσαμε με έκπληξη ότι έχει μετατραπεί πλέον στη νέα Αθήνα. Αυτές εδώ είναι οι ακλόνητες αποδείξεις: Όλοι είναι γνωστοί μεταξύ τους Θεωρητικά θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι οι μισοί κάτοικοι του Βερολίνου είναι έτσι κι αλλιώς Έλληνες, αλλά εμείς έχουμε γεννηθεί για τα δύσκολα. Το ότι όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους και πετυχαίνονται συνέχεια στο δρόμο, θέλοντας και μη (κυρίως μη), είναι ένα κλασικό δείγμα του λεγόμενου greek exceptionalism. Το τίμημα, βέβαια, είναι πως στο Βερολίνο δεν έχεις φίλους, μόνο γνωστούς. Το κέντρο έχει καταληφθεί από χίπστερς Ήδη ακούμε τους πρώτους κουτοπόνηρους αναγνώστες να μουρμουράνε: «σκάνδαλο!». Η αλήθεια είναι, όμως, ότι οι χίπστερς προέρχονται από την Ελλάδα (από την Λάρισα για την ακρίβεια, google it) και στην συνέχεια εξήχθησαν επί Σημίτη κατά τις αρχές του 2000 στο Williamsburg. Το ότι όλοι τους αντιπαθούν χωρίς κανένας να μπορεί να τους προσδιορίσει αποτελεί σημαντική επιπλέον απόδειξη της ελληνικότητας του φαινομένου. Για να φανταστείτε, εδώ απέναντι που καθόμαστε τώρα έκλεισε ένα Starbucks κι άνοιξε ένα μαγαζί με βίγκαν ντόνατς. Κι όμως, έχει ελάχιστο Airbnb Σχεδόν κανείς δεν θυμάται πως ήταν η χώρα του Ήλιου και της Θάλασσας πριν το Airbnb. Ο θρύλος μιλάει για μια εποχή όπου τα παιδιά έτρεχαν ελεύθερα στις αλάνες, τα μπαλκόνια των σπιτιών μυρίζαν αγιόκλημα κι οι νοικάρηδες μένανε έως και τρία ολόκληρα χρόνια στο ίδιο σπίτι στα Πετράλωνα. Το Βερολίνο, λοιπόν, που είχε ρίξει ένα μεγαλοπρεπές πιστόλι στο Airbnb (αν κι έχει χαλαρώσει λίγο τελευταία) είναι ένα ιδανικό καταφύγιο για τους νοσταλγούς του παλιού, καλού αθηναϊκού νοικιάσματος σπιτιού. Παρασκευή και Σάββατο δε μπαίνεις πουθενά Ή θα είναι γεμάτα ή θα φας πόρτα. Τουλάχιστον μετά μπορείς να φτιάξεις memes γι’ αυτό. Με λίγα λόγια, όχι μόνο το Βερολίνο είναι η νέα Αθήνα, αλλά κι η Πέμπτη είναι το νέο Σάββατο. Όλοι τρώνε σουβλάκια, ντονέρ και φαλάφελ Επειδή, προφανώς, το γερμανικό φαγητό είναι χάλια. Η documenta μπαίνει μέσα, δε γκρικ φάκιν’ γουέι Ναι, το ξέρουμε ότι η documenta δεν πραγματοποιείται στο Βερολίνο, αγαπητέ πλην βιαστικέ αναγνώστη, αλλά είναι αδύνατον η Νέα Αθήνα να μείνει ανεπηρέαστη από τις εξελίξεις στην έκθεση-πιονιέρο της σύγχρονου ευρωπαίκού (και όχι μόν- αχαχα) πολιτισμού. Ε, το 2017 που η documenta ήρθε στην Αθήνα πήρε ένα πολύ γερό μάθημα του πώς βάζεις χοντρά μέσα μια φαραωνική διοργάνωση πολιτισμού πώλησης μούρης like a boss. Ανθίζουν οι καγκούρικες φωτογραφίες τουριστών σε σημαντικά μνημεία Για την ιστορία, βέβαια, εμείς είμαστε με Τούνη γιατί τα εξήγησε καλά. Έχει φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου Η Αθήνα δεν έχει. Το Hellas Filmbox Berlin διοργανώθηκε για τέταρτη φορά φέτος τον Ιανουάριο προβάλοντας δεκάδες ελληνικές ταινίες μέσα σε πέντε μέρες. Deal with it.
