Μέσα από την βίωση της αγάπης, ο Kierkegaard έβλεπε την ελπίδα για την αντιμετώπιση και του ιδίου του εσωτερικού δράματος της καταθλίψεως και της απελπισίας. «Η αγάπη “οικοδομεί” τον αδύνατο και πεπερασμένο άνθρωπο, τον απελευθερώνει εκ της θλίψεως, τον ανυψοί πνευματικώς και τον καθιστά “Ιππότην της Πίστεως”». Soren Kierkegaard, Works of Love
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε πως η θερμότητα είναι αυτή που καθορίζει το κατά πόσον τα ζώα και οι άνθρωποι πλησιάζουν την τελειότητα. Όσο περισσότερη θερμότητα παράγει ένα ον, τόσο πιο τέλειο είναι. Πίστευε, συνεπώς, πως οι γυναίκες είναι πιο ψυχρές απ’ τους άντρες, καθώς και ότι έχουν μικρότερο εγκέφαλο. “Αποδεικτικά” στοιχεία της θεωρίας του απετέλεσαν οι μελέτες που έκανε στο σπέρμα και στα έμμηνα υγρά – τα οποία ταύτιζε μεταξύ τους, καθώς εμφανίζονται την ίδια περίπου περίοδο σε άντρες και γυναίκες: το σπέρμα συλλαμβάνεται δια μέσω του αίματος αλλά εξαιτίας της θερμότητας του άντρα, αυτό καταλήγει λευκό εκκρινόμενο από το πέος. Οι γυναίκες λοιπόν, κατά τον Αριστοτέλη, είναι ψυχρότερες εξαιτίας της ανικανότητάς τους να “ζεστάνουν” το σπέρμα τους ώστε να γίνει αγνό, λευκό. Η έλλειψη θερμότητας αυτή όμως, εκτός των άλλων, τις καθιστά ανολοκλήρωτους και ατελείς ανθρώπους, αφού αδυνατούν να αποκτήσουν την τέλεια μορφή, την αντρική.
Ο Μπέρτραντ Ράσελ, σε μεταγενέστερα κείμενά του, και για λόγους που έχουν σχέση με τη αισθητηριακή θεωρία του (acquaintance theory) όσον αφορά την επιστημολογία, υποστήριζε ότι οι μόνες άμεσα αναφορικές εκφράσεις είναι αυτές που αποκαλούσε “λογικά κανονικά ονόματα” (“logically proper names”). Τα λογικά κανονικά ονόματα είναι οι όροι όπως το εγώ, το τώρα, το εδώ και άλλα ενδεικτικά (indexicals). Θεωρούσε τα κανονικά ονόματα του παραπάνω τύπου “συντομογραφίες οριστικές περιγραφές” (“abbreviated definite descriptions”). Έτσι το Μπαράκ Ομπάμα μπορεί να είναι μια συντομογραφία της φράσης “ο τρέχων Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και σύζυγος της Μισέλ Ομπάμα”. Οι οριστικές περιγραφές είναι δηλωτικές φράσεις που αναλύονται από τον Ράσελ σε λογικές κατασκευές με υπαρξιακούς ποσοδείκτες. Το ότι αυτές οι φράσεις δηλώνουν σημαίνει ότι υπάρχει κάποιο αντικείμενο που ικανοποιεί την περιγραφή. Όμως, αυτά τα αντικείμενα δεν πρέπει να θεωρείται ότι έχουν σημασία από μόνα τους, αλλά έχουν σημασία μόνο μέσα στην τυπική πρόταση (proposition) που εκφράζεται από τις προτάσεις των οποίων αποτελούν μέρη. Επομένως, κατά το Ράσελ, δεν είναι άμεσα αναφορικά με τον ίδιο τρόπο που είναι τα λογικά κανονικά ονόματα.
Η πλατωνική φιλοσοφία είναι δυϊστική, χωρίζοντας τον κόσμο σε μία υλική και μία ιδεατή σφαίρα ύπαρξης. Αυτό γίνεται με την εισαγωγή της θεωρίας των ιδεών, οι οποίες κατά τον Πλάτωνα είναι τα αιώνια αρχέτυπα των αισθητών, υλικών πραγμάτων, υπερβατικές φόρμες που γίνονται αντιληπτές μόνο με τη λογική και όχι με τις αισθήσεις. Τα αισθητά αντικείμενα τα θεωρεί κατώτερα, υλικά και φθαρτά είδωλα των ιδεών, οι οποίες τα μορφοποιούν. Έτσι π.χ. κάθε άλογο είναι υλικό στιγμιότυπο, ή αντανάκλαση, της άυλης ιδέας “άλογο”, η οποία συγκεντρώνει τα αναλλοίωτα και κοινά χαρακτηριστικά όλων των αλόγων (αφηρημένες έννοιες όπως η δικαιοσύνη ή η ομορφιά έχουν επίσης τις δικές τους αρχετυπικές ιδέες).
O Descartes προσπαθεί να θεμελιώσει την πρώτη αρχή της γνώσης ενορατικά. Ο άνθρωπος έχει άμεση συνείδηση για ό,τι συμβαίνει μέσα του. Βάσει αυτού του στοιχείου προσπαθεί να κατοχυρώσει τη βεβαιότητα της γνώσης, μακριά από την παράδοση και την αυθεντία. Προκρίνει τη ριζική αμφιβολία ως μέσο για να φτάσει ο άνθρωπος σε μια νέα βεβαιότητα, στρέφοντας εναντίον των σκεπτικιστών το βασικό τους όπλο, την αμφιβολία: «Μπορώ να αμφιβάλλω για όλα τα πράγματα που με περιβάλλουν και για όλα όσα σκέφτομαι, Οι άνθρωποι συχνά σφάλλουν στους συλλογισμούς τους ακόμα και σε απλά θέματα και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύω ότι οι αισθήσεις μου δεν με ξεγελούν ή ότι οι σκέψεις μου δεν είναι παρά σαν τα όνειρά μου όταν κοιμάμαι. Μπορώ να αμφιβάλλω λοιπόν για όλα όσα σκέφτομαι και πιστεύω, αλλά για ένα πράγμα σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να αμφιβάλλω, δηλαδή για το ότι αμφιβάλλω.»
O Zizek ας τα πει μόνος του:
Ο Lacan έλεγε ότι η γλώσσα αναφέρεται στη γλώσσα και οι λέξεις έχουν ξεχωριστό νόημα μόνο και μόνο επειδή δεν είναι άλλες λέξεις. Δηλαδή το δέντρο είναι δέντρο επειδή δεν είναι σκύλος, μπουκάλι, και τα λοιπά. Και το λεξικό έτσι λειτουργεί: όταν βρούμε μια λέξη (σημαίνον), θα έχει δίπλα της άλλες λέξεις, και έτσι γίνεται μια ατελείωτη αλυσίδα από σημαινόμενα. Το master-signifier όμως, είναι αυτοαναφορικό: είναι το σημαίνον που σταματάει τα σημαινόμενα απ’ το να αλλάζουν, επιτρέπει να υπάρχει ένα σημείο γύρω από το οποίο άλλα σημαινόμενα σταθεροποιούνται. Είναι αυτό που καθορίζει το νόημα και εγκαθιστά τη συμβολική τάξη.
Περισσότερα στο Hugging a Horse
© 2012 - 2023 · All Rights Reserved · Flows on Magma Framework
