Δεν υπάρχει μόνο Robert Rodriguez. Ούτε μόνο Omar Rodriguez – Lopez. Υπάρχουν ίσως εκατοντάδες χιλιάδες θα μου πείτε, αλλά τέλος πάντων στον αστερισμό των ξεχωριστών Rodriguez αξίζει να σημειωθεί και ο Sixto Rodriguez Diaz.

O Rodriguez είναι γνωστός για τους δύο εξαιρετικούς δίσκους που έβγαλε στη Sussex Records του Detroit, τα Cold Fact του 1969 και το Coming From Reality του 1971. Οι δίσκοι είναι ένα σοφιστικέ και πολύ αυθεντικό σε ήχο μείγμα ψυχεδελικής rock, folk και soul που θυμίζει τις αναζητήσεις του Dylan ή του Arthur Lee, βασισμένο στην κιθάρα, αλλά και με εναλλαγές ηλεκτρικών οργάνων, κλασσικών εγχόρδων και soul πνευστών. Ο Rodriguez έχει το δικό του ύφος, με ψαγμένες ενορχηστρώσεις και σκεπτόμενη αφομοίωση αρκετά διαφορετικών επιρροών και το βασικότερο, δυνατά τραγούδια κι ερμηνείες.

Από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία είναι ο στιχουργός Rodriguez. Εργάτης σε οικοδομές και παρατηρητής της πόλης και των φτωχογειτονιών της κρύβει μέσα του και έναν ποιητή των δρόμων, που μιλάει με απίστευτη εκφραστικότητα για αυτά που βλέπει και βιώνει.

http://www.youtube.com/watch?v=RNTFgcNBwbI

Cause I lost my job two weeks before Christmas
And I talked to Jesus at the sewer
And the Pope said it was none of his God-damned business
While the rain drank champagne

Με τρόπο που είναι μετρημένος και αιχμηρός, ευαίσθητος και κυνικός ταυτόχρονα. Κριτικός για το σύστημα που γεννά την ανεργία, τη φτώχια και τη καταπίεση, αλλά με τρόπο έξυπνο και παιχνιδιάρικο, χωρίς να πετάει απλά συνθήματα και χωρίς να μπαίνει στην ευκολία της counterculture των ’60s και του χιπισμού. Εν ολίγοις, έχει το δικό του στυλ.

http://www.youtube.com/watch?v=c_7u06P3ebU

Gun sales are soaring/housewives find life boring

Divorce the only answer/smoking causes cancer

This system’s gonna fall soon/to an angry young tune

And that’s a concrete cold fact.

Όπως συμβαίνει πολλές φορές, η τύχη δεν ήταν με τον Rodriguez. Oι δίσκοι του άρεσαν στους κριτικούς και πάτωσαν στο κοινό. Μετά τον δεύτερο, το συμβόλαιο του διακόπηκε το 1972 και ο R. επέστρεψε στην αφάνεια και πιο συγκεκριμένα, στις οικοδομές. Έκανε οικογένεια, παιδιά, ενδιαφέρθηκε για τον κοινότητα του στο αντίστοιχο προάστιο του Detroit, πήρε παράλληλα ένα πτυχίο φιλοσοφίας, μέχρι και υποψήφιος για το δημοτικό συμβούλιο κατέβηκε (!) καλύπτοντας μόνος του το κόστος, όπου τελικά γράψαν λάθος το όνομα του στα ψηφοδέλτια. Κοινωνικός αγωνιστής, αγαπητός στους συναδέλφους του, οικογενειάρχης. Ένας υπέροχος άνθρωπος.

Σας άρεσε; Ακόμα κι αν σε κάποιον άρεσαν τα τραγούδια από το Youtube, γενικά είναι βαρετό να παρουσιάζεις απλά έναν καλλιτέχνη, όσο ψηλά κι αν τον έχεις κι όσο σπουδαίος κι αν είναι αυτός. Γι’αυτό θα πούμε την ιστορία του Rodriguez, η οποία είναι εξίσου ωραία με τους δίσκους του. Ίσως να είναι και πιο ωραία. Για την ακρίβεια είναι είναι από τις καλύτερες ιστορίες που έχω ακούσει γύρω από τη μουσική.

If you wanna rock & roll

Ο Sixto Diaz R. γεννήθηκε στη Motor City, το Detroit του Michigan, την πόλη της βιομηχανίας αυτοκινήτων, της Motown και των Mc5. Παιδί μεταναστών από το Μεξικό, δούλευε στις οικοδομές δίπλα στο ποτάμι. Εκεί τον ανακάλυψαν άνθρωποι της Sussex Records να παίζει κιθάρα σε άθλια μπαρ και τον έβαλαν να υπογράψει συμβόλαιο και να ηχογραφήσει τους δίσκους του. Όταν οι δίσκοι απέτυχαν, ο Sixto παράτησε τη μουσική. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70, ελάχιστοι άνθρωποι τον θυμόντουσαν στις Η.Π.Α. . Όταν μάλιστα κυκλοφόρησαν φήμες ότι αυτοκτόνησε, πιο συγκεκριμένο ότι αυτοπυρπολήθηκε ή πυροβολήθηκε επί σκηνής, κανένας δεν μπήκε στον κόπο να τις διαψεύσει.

Την ίδια δεκαετία στη Νότια Αφρική έχουμε μια χώρα όπου σημαντικό κομμάτι του (λευκού) πληθυσμού ασφυκτιά από το υπερσυντηρητικό και ακραία ρατσιστικό απέναντι στους έγχρωμους καθεστώς του Απαρτχάιντ. Σε αυτή τη νεολαία, που βρίσκει απέναντι της τη λογοκρισία, τη διεθνή απομόνωση και την έλλειψη οποιασδήποτε εναλλακτικής κουλτούρας, κάποια αντίτυπα των δίσκων του Rodriguez που από μια σατανική σύμπτωση έφερε ένα δισκάδικο για μια αμερικανίδα τουρίστρια το 1974, δημιουργούν μια απίστευτη αντίδραση. Ο ψυχεδελικός, φιλοσοφημένος, αριστερός σχολιαστής τραγουδοποιός με το περίεργο όνομα Rodriguez κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι και γίνεται ένα εξωτικό είδωλο για τους νέους που τον ακούν. Το Cold Fact γίνεται πλατινένιο και συνολικά οι δίσκοι του πουλάνε 500.000 δίσκους στο εμπόριο και ίσως άλλους τόσους πειρατικούς. Tα επόμενα 25 χρόνια. ο Rodriguez γίνεται ο Elvis Presley (ή ο Γιάννης Πάριος αν προτιμάτε) μιας ολόκληρης γενιάς Νοτιοαφρικάνων. Η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά: αυτοί πιστεύουν τις αδιάψευστες φήμες πως ο Rodriguez έχει αυτοκτονήσει και ο ίδιος, χωρίς καθόλου δικαιώματα πάνω στους δίσκους του, δεν έχει ιδέα για αυτές τις εξελίξεις και συνεχίζει ατάραχος να είναι ένας working class hero δουλεύοντας σε κατεδαφίσεις.

… It’s a long way to the top

Κάπου το ’98, δυο απελπισμένοι Νοτιοαφρικάνοι οπαδοί του Rodriguez, οι Stephen ‘Sugar’ Segerman και Craig Bartholomew Strydom ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ανακαλύψουν το τι απέγινε τελικά ο αγαπημένος τους καλλιτέχνης. Μετά πολλή δουλειά ντετέκτιβ, βρίσκουν τον ίδιο στο Detroit και μαζί την αλήθεια: είναι σώος και αβλαβής και δεν γνωρίζει τίποτα για όλα αυτά. Το επόμενο στοίχημα μπαίνει άμεσα: να παίξει επιτέλους ζωντανά στη Ν. Αφρική.

O Sixto Rodriguez είναι ένας μετρημένος άνθρωπος όπως ξαναείπαμε. Ενήλικας, οικογενειάρχης, έχει ξεπεράσει εδώ και δεκαετίες το rock & roll όνειρο για τα λεφτά και τη δόξα. Διστάζει να δεχτεί να παρατήσει για ένα μήνα την δουλειά του για να πάει να συναντήσει κάτι τόσο αδιανόητο. Χρειάζεται να τον πείσουν οι συνάδελφοι του από την οικοδομή. Και όταν εντέλει (μετά της οικογενείας) βγαίνει από το αεροπλάνο, βρίσκει λιμουζίνα και τηλεοπτικά συνεργεία να τον περιμένουν. Αυτός δεν το πιστεύει, αλλά για τους Νοτιοαφρικάνους είναι κάτι που περίμεναν δεκαετίες, η επιστροφή του ήρωα και ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα. Το Όνειρο τελικά δεν είναι Αμερικάνικο, αλλά Νοτιοαφρικάνικο.

Ο Rodriguez τελικά έδωσε 6 show εκείνη τη χρονιά στη Ν.Αφρική, όλα sold-out, σε στάδια 10 και 15 χιλιάδων τη φορά, με τα πλήθη να παραληρούν. Έδωσε αμέτρητες συνεντεύξεις και υπέγραψε περισσότερα αυτόγραφα. Έγινε σε ένα βράδυ, 27 χρόνια μετά τον τελευταίο του δίσκο, rock star. Και απέκτησε καριέρα ξανά.

Επίλογος;

Τα τελευταία χρόνια ο Rodriguez είναι πολυάσχολος. Καταρχήν δε σταμάτησε ποτέ να δουλεύει στην οικοδομή, η κατάσταση όμως πλέον δε θα είναι ποτέ πια η ίδια. Η οικονομική του άνεση είναι πλέον δεδομένη. Οι live εμφανίσεις του είναι περιζήτητες. Έκανε μια πετυχημένη περιοδεία στην Αυστραλία. Κατά καιρούς ξαναπαίζει στη Ν. Αφρική, τη χώρα που τον έκανε θεό της, sold-out κατά κανόνα. Το πιο γνωστό του κομμάτι του το sample-αρε ο Nas, o ίδιος ο R. εμφανίστηκε φέτος στο πασίγνωστο Late Night Show του David Letterman. Αυτό τον Οκτώβριο πάλι εμφανίστηκε στο σοβαρό show 60 Minutes της αμερικάνικης τηλεόρασης.

Φυσικά ο Rodriguez είναι πολύ cool και συνειδητοποιημένος άνθρωπος για να αλλάξει τώρα. Τα λεφτά τα μοίρασε στα παιδιά του, τους συναδέλφους του και διάφορα προγράμματα κοινωνικής στήριξης για την περιοχή του. Δηλώνει ότι εφόσον ζούσε αξιοπρεπώς και χωρίς να τον ξέρει κανένας, μπορεί να ζήσει και τώρα χωρίς να αλλάξει τίποτα. Εμείς τον εμπιστευόμαστε, φαίνεται να ξέρει τι κάνει. Και ωραίος τύπος γενικά.

Η φοβερή ιστορία του Sixto Diaz Rodriguez, έγινε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ φέτος, το Searching For Sugarman (2012) από τον Σουηδό Malik Bendjelloul που σάρωσε τα βραβεία και έπαιξε και στις δικές μας Νύχτες Πρεμιέρας. Δείτε το, αξίζει τον κόπο σας. O τίτλος του προέρχεται από το γνωστότερο ίσως, κομμάτι του Rodriguez, το Sugar Man.

http://www.youtube.com/watch?v=HJifiS3jh6M

sixto rodriguez