Υπάρχει σινεμά πριν τον Jean-Luc Godard, κι υπάρχει σινεμά μετά τον Jean-Luc Godard. Όχι μόνο στην ιστορία του κινηματογράφου. Εκεί είναι απλό: ο Γάλλος δημιουργός που συνδέθηκε με το ρεύμα της Nouvelle Vague κατά την δεκαετία του ’60, άλλαξε τον τρόπο που φτιάχνεται και βλέπεται το σινεμά. Άλλαξε την γλώσσα του κινηματογράφου, την γραμματική και το συντακτικό της, και στιγμάτισε ανεξίτηλα το πώς σχετιζόμαστε με τις εικόνες. Ο Godard πειραματίστηκε βαθιά με τους τρόπους αφήγησης, με την συνοχή και τη συνέχεια του φιλμ, με την χρήση του ήχου και της κάμερας.

Υπάρχει όμως ένα προ-Godard και μετά-Godard στην προσωπική κινηματογραφική ιστορία του καθενός. Πριν δεις Godard, μπορεί να μην είχε σκεφτεί ποτέ ότι το σινεμά θα μπορούσε να γίνει τόσο μεγάλο μέρος της ταυτότητάς σου. Ίσως να μην σου είχε περάσει από το μυαλό ότι με το σινεμά μπορείς να το παίξεις *τόσο* ψαγμένος και να ρίξεις *τόσα* γκομενάκια. Μοιάζει σα να το λέμε υποτιμητικά, κι όντως εν μέρει το Nouvelle Vague έργο του Godard έχει αφήσει πίσω του μια παράδοση εκνευριστικών fuckbois και ψευδοδιανοούμενων σινεφίλ, αλλά το ζουμί είναι ότι το σινεμά του Godard είχε την δυνατότητα να σου αλλάξει τη ζωή.

Σήμερα, λοιπόν, ο τεράστιος σκηνοθέτης -ίσως ο σπουδαιότερος του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα- έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών, όπως μεταδόθηκε το πρωί από την γαλλική εφημερίδα Liberation. Έκτοτε, τα social media έχουν γεμίσει με posts αποχαιρετισμού στον τελευταίο από τους Μεγάλους Παλαιούς του σινεμά. Φυσικά, ο Godard έφερε τα πάνω-κάτω στην κινηματογραφική γλώσσα με το À bout de souffle (ή Με Κομμένη την Ανάσα ελληνιστί) του 1960, με σενάριο δικό του πάνω σε μια ιδέα του συνοδοιπόρου François Truffaut, μια ταινία στην οποία ο σκηνοθέτης προσπάθησε να ενσαρκώσει όλες τις ριζοσπαστικές ιδέες που μέχρι τότε εξέφραζε ως κριτικός κινηματογράφου μέσα από το ιστορικό περιοδικό Cahiers du Cinema.

Καθόλου την διάρκεια των 60s, ο Godard συνέχισε να φτιάχνει πασίγνωστες και μυθικές πλέον ταινίες στα πλαίσια του γαλλικού νέου κύματος, πολύ συχνά με πρωταγωνιστές τον Jean-Paul Belmondo ή την Anna Karina (με την οποία υπήρξε παντρεμένος από το 1961 μέχρι το 1965). Μιλάμε φυσικά για φιλμ όπως τα Ζούσε τη Ζωή της, Τρελός Πιερό, 2 ή 3 Πράγματα που Ξέρω γι’ Αυτήν, Weekend, Περιφρόνηση, Κινέζα, Alphaville και Αρσενικό Θηλυκό, μεταξύ άλλων.

Για κάποιους ανθρώπους, η κινηματογραφική πορεία του Godard δίνει την αίσθηση ότι τελειώνει κάπου εκεί, γύρω στα τέλη του ’60. Παρόλα αυτά, οι επόμενες δεκαετίες συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά δημιουργικές για τον σκηνοθέτη, τόσο στην “επαναστατική” περίοδο του Dziga Vertov Group (με αποκορύφωμα το Tout va Bien), όσο και στην μετέπειτα “ώριμη” περίοδό του που ξεκινάει με το Ici et Ailleurs και κορυφώνεται με ταινίες σαν το Όνομα Κάρμεν, την Ελεγεία του Έρωτα και το μνημειώδες επικό πρότζεκτ Ιστορία(-ες) του Κινηματογράφου.

Η τελευταία ταινία που είχε φτιάξει ήταν το Βιβλίο των Εικόνων του 2018. Έναν χρόνο αργότερα, εμφανίστηκαν δημοσιεύματα ότι ετοιμάζεται να γυρίσει νέα ταινία, καθώς ήδη πλησίαζε τα 90 του χρόνια. Μπορεί να την δούμε κάποτε, αλλά μπορεί να μην την δούμε και ποτέ. Προς το παρόν αποχαιρετούμε έναν από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες του προηγούμενου αιώνα έτσι όπως θα γούσταρε κι ο ίδιος να τον θυμόμαστε, όπως δηλαδή έσκασε μύτη με μια μεγάλη πουράκλα σε ένα random Instagram live κατά την διάρκεια της πρώτης καραντίνας του covid. <3

jean-luc godard