Μια ενδιαφέρουσα εικόνα κάνει από χτες τον γύρο του ελληνικού διαδικτύου, το οποίο έτσι κι αλλιώς έχει ενθουσιαστεί με τα εξωφρενικά νέα από τη Μύκονο. Για την ακρίβεια, είναι δύο ενδιαφέρουσες εικόνες από το ίδιο ακριβώς σημείο του νησιού, το οποίο βρίσκεται στη θέση Διακόφτης, με τα σχετικά posts/tweets να συνοδεύονται από τις γεωγραφικές συντεταγμένες του συγκεκριμένου spot.

Η Μύκονος την τελευταία δεκαετία: Το 2016 στη θέση Διακόφτης εντοπίστηκαν και ανασκάφθηκαν τα κατάλοιπα του πρώτου γνωστού Πρωτοκυκλαδικού οικισμού της Μυκόνου με πληθώρα ευρημάτων. Το 2022 αυτός ο σημαντικός Πρωτοκυκλαδικός οικισμός μετά από 5000 χρ. έδωσε τη θέση του σ' αυτό: pic.twitter.com/FVVDnCKTcm

— Иван Салоникидис (@ivansalonik) April 4, 2023

Πιο συγκεκριμένα, βλέπουμε δύο εικόνες από το ΠΡΙΝ και μία εικόνα από το ΜΕΤΑ ενός οικοπέδου στην εν λόγω θέση. Οι δύο πρώτες εικόνες είναι φωτογραφίες που απεικονίζουν την αρχαιολογική ανασκαφή αυτού που είναι τα κατάλοιπα του πρώτου Πρωτοκυκλαδικού ΙΙ (2.800-2.300 π.Χ.) οικισμού στο νησί, όπως μπορεί να επιβεβαιωθεί από σχετικά παλιά και νέα άρθρα.

Όπως έλεγε τότε στην Καθημερινή ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης:

«Είναι νησί με πολύ σημαντικό πολιτισμικό απόθεμα το οποίο ξεκινάει από τον πρώτο μεγάλο κυκλαδικό πολιτισμό, τον Πρωτοκυκλαδικό, με βεβαιωμένο πλέον οικισμό.»

Η συγκεκριμένη ανασκαφή εντόπισε τα εξής:

«Στη θέση Διακόφτης εντοπίστηκαν και ανασκάφθηκαν τα κατάλοιπα του πρώτου γνωστού πρωτοκυκλαδικού οικισμού της Μυκόνου. Βρέθηκαν θραύσματα από κύμβες, πιθοειδή αγγεία, φιάλες, όστρακα, λίθινα τριβεία, κατεργασμένες λεπίδες οψιανού, σχηματικά μαρμάρινα ειδώλια, χάλκινες περόνες, ήλοι και δύο κεραμικές εστίες.»

Οι δύο φωτογραφίες που απεικονίζουν την αρχαιολογική ανασκαφή (φαίνεται και η τέντα) είναι οι εξής:

Έτσι φαίνεται και στον (παλιό πια) ορθοφωτοχάρτη του Κτηματολογίου:

Η άλλη εικόνα είναι η σημερινή όψη του σημείου όπως φαίνεται από το Google Maps:

Ωπ, τι έγινε εδώ; Στο ίδιο σημείο που υπήρχε μια ανασκαφή, ξαφνικά έχουν φυτρώσει κάτι που φαίνεται να είναι ενοικιαζόμενα δωμάτια με πισίνες. Το χαρακτηριστικό σχήμα του δρόμου (με τις πεζούλες, την αριστερή στροφή που περνάει πάνω από το οικόπεδο και τις πέτρες κάτω από τον δρόμο) υποδεικνύει ότι παίζει και να μην είναι αντιτουριστική φιδιά αυτό που βλέπουμε.

Έτσι, φτάνουμε στο open source εργαλείο που λέγεται Google Earth. Η Pro εκδοχή του γνωστού προγράμματος δίνει τη δυνατότητα να δει κανείς το ιστορικό μιας τοποθεσίας, το οποίο φτάνει αρκετά χρόνια πίσω. Έτσι, τσεκάραμε το ίδιο σημείο (δίνοντας στο πρόγραμμα τις συντεταγμένες που αναφέρθηκαν) σε διαφορετικές διαδοχικές ημερομηνίες.

Έχουμε και λέμε. Το 2014 δεν υπήρχε τίποτα εκεί:

Τσουπ. Το 2016 ανακαλύπτεται ο οικισμός και ξεκινάει η ανασκαφή (φαίνεται και η τέντα του αρχαιολόγου):

2017. Χωρίς κόσμο πλέον:

Πάμε λίγο παρακάτω. Το 2018, η ανασκαφή φαίνεται να έχει εγκαταλειφθεί:

2019. Ωπ, βλέπουμε εδώ κάτι που δεν υπήρχε!

2020. Η δουλίτσα προχωράει:

Φτάνουμε στο 2021. Τα όμορφα άσπρα σπιτάκια έχουν πλέον και πισίνες!

Τι συνέβη εκεί άραγε; Μήπως οι αρχαιολόγοι τελείωσαν ό,τι είχαν να κάνουν, έδωσαν άδεια κατασκευής και ο τουρισμός μπορούσε να προχωρήσει νόμιμα ακάθεκτος;  Μήπως αυτός ο οικισμός ήταν τόσο για τον πέο αρχαιολογικά και οι αρχαιολόγοι αποφάσισαν ότι μπορεί να επιστρέψει κάτω από εκεί που ήρθε και να μπουν στη θέση του οι πισίνες;

Μήπως η Μύκονος είχε τεράστια ανάγκη από έξτρα πισίνες και μικρή ανάγκη από αρχαίες τρύπες; Μήπως υπάρχει κάποιο πιο νόστιμο στόρι, όπως αυτά που συνήθως μας χαρίζει το νησί όπου γίνονται εκατομμύρια παραβάσεις (1, 2, 3, 4), όπου ως διά μαγείας φυτρώνουν γιγάντιοι φράχτες σε παραλίες και για το οποίο ίσως δέρνονται αρχαιολόγοι;

Μήπως απλά τα αρχαία δεν μπορούν να απαιτήσουν τόση σημασία σε ένα νησί που βγάζει τόοοοοοσα πολλά λεφτά; Κάτι τέτοιο είναι τελικά η απάντηση, σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Δέσποινα Κουτσούμπα:

«Με αυτές τις αξίες στη Μύκονο διστάζουν πια οι συνάδελφοί να προτείνουν απαλλοτρίωση, συνήθως αν δεν είναι τουλάχιστον αρχαίος ναος, μας τα γυρνάνε πίσω.»

Κοινώς, ο Τελευταιοκυκλαδικός Πολιτισμός γαμάει τον Πρωτοκυκλαδικό Πολιτισμό;