Αν νομίζατε ότι έχει εξαντληθεί η συζήτηση για τη Θεία Κοινωνία, πλανάστε. Παρότι έχει προηγηθεί ένας εκτενής δημόσιος διάλογος με τη συμβολή ειδημόνων όπως ο αοιδός Νίκος Οικονομόπουλος, μία νέα άποψη αποφάσισε να μπει στο παιχνίδι.

Και αν μη τι άλλο, συνδυάζει κάποια ασυνήθιστα χαρακτηριστικά. Πρόκειται για μία δημοσίευση στο Facebook του πατέρα Χαράλαμπου Κοπανάκη, ιερέα στο χωριό Σοκαράς του Δήμου Γόρτυνας στο Ηράκλειο Κρήτης. Παρότι ιερέας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο εν λόγω παπάς δεν έχει ακριβώς μία άποψη – αμβροσία για τον Αμβρόσιο.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Κοπανάκης υποστηρίζει ότι οι ασθένειες μπορούν να μεταδίδονται μία χαρά μέσω της Θείας Κοινωνίας και ότι η χρήση του ενός μοναδικού κουταλιού έγινε σε παλαιότερες εποχές για πρακτικούς λόγους, κι όχι γιατί είναι αγιασμένα και προστατεύει τους πιστούς. Ακόμη πιο εντυπωσιακός είναι ο παραλληλισμός με το θεσμό του διαζυγίου: Σύμφωνα με τον ιερέα, το να περιμένει κανείς ότι η μετάληψη δεν μεταδίδει ασθένειες είναι σαν να περιμένει κανείς ότι ένας εκκλησιαστικός γάμος δεν οδηγεί ποτέ σε διαζύγιο.

Μια τέτοια πεποίθηση μάλιστα δεν είναι απλά λάθος, αλλά υβριστική. Αναλυτικά η τοποθέτηση του ιερέα:

«Ευτυχώς πλέον στην εποχή μας, η δυνατότητα να εκφράζει κανείς τη γνώμη του, είναι κατοχυρωμένη και εν πολλοίς σεβαστή. Είναι σημαντικό λοιπόν να εκφραζόμαστε, αρκεί να το κάνουμε με αίσθημα ευθύνης και επιχειρήματα.

Η γνώμη μου λοιπόν εντελώς ξεκάθαρα, για το θέμα του τρόπου μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας, έχει ως εξής. Την εποχή που αποφασίστηκε και υιοθετήθηκε η χρήση ίδιου για όλους κουταλιού, το τελευταίο που μπορούσαν να υποθέσουν οι άνθρωποι, ήταν η πιθανότητα μετάδοσης ασθενειών. Σκεφθείτε ότι μέχρι πριν έναν αιώνα, είχαμε άγνοια για τη χρησιμότητα του πλυσίματος των χεριών, ως νούμερο ένα πράξη προστασίας.

Συνεπώς η απόφαση για την χρήση ενός κουταλιού με το οποίο θα κοινωνούν όλοι οι πιστοί, δεν λήφθηκε με υγειονομικά κριτήρια, αλλά καθαρά για πρακτικούς λόγους.

Οι άνθρωποι τώρα, διαχρονικά έχουμε την τάση να κολλάμε στους τύπους, χάνοντας την ουσία. Για όσους έχουν ασχοληθεί έστω και λίγο με τα θεολογικά, είναι γνωστό ότι ο Χριστός έδωσε μεγάλη βάση στην διάκριση τύπου και ουσίας.

Συνοψίζοντας, η ουσία για το Χριστιανισμό, είναι να μετέχουν οι πιστοί στη μετάληψη του Άρτου και του Οίνου της κοινής λατρείας. Το επουσιώδες, είναι ο τρόπος που θα γίνεται αυτό.

Στις θρησκείες βέβαια, η σχέση με το παλαιό είναι περίεργη. Σχεδόν σε όλες τις θρησκείες, όποια πρακτική έρχεται από το παρελθόν, λαμβάνει θέση δόγματος, ακόμα και αν πρόκειται για πρακτικό θέμα, στο οποίο φυσιολογικά θα έπρεπε να υπάρχει ευελιξία. Επειδή λοιπόν είμαστε εγκλωβισμένοι σε αυτό τον τρόπο προσέγγισης της εκκλησιαστικής πραγματικότητας, ψάχνουμε απεγνωσμένα επιχειρήματα που να κατοχυρώνουν την θαυματουργική παρεμπόδιση μετάδοσης ασθενειών, μέσω του κοινού κουταλιού.

Τα επιχειρήματα όμως αυτά, καθόλου πειστικά δεν είναι, δεδομένου ότι δεν έχουμε επιστημονικά στοιχεία από παλαιότερες εποχές. Αυτό, θα ήταν εξάλλου αδύνατον, αφού οι εργαστηριακές αναλύσεις και οι στατιστικές μελέτες, είναι νέες πραγματικότητες. Το σίγουρο όμως που γνωρίζουμε, είναι ότι η θνησιμότητα τότε ήταν στα ύψη, λόγω της ανεπαρκούς ανάπτυξης της ιατρικής επιστήμης.

Το κύριο τώρα επιχείρημα ημών των πιστών, ότι δηλαδή μέσω της Θείας Κοινωνίας δεν μεταδίδονται ασθένειες που κολλάνε με το σάλιο, μάλλον είναι και υβριστικό. Κανείς για παράδειγμα δεν διανοείται να υποστηρίξει ότι ένα ζευγάρι που έκανε εκκλησιαστικό Γάμο και συνεπώς δέχθηκε τη Θεία Χάρη, είναι αδύνατον ποτέ να χωρίσει. Κανείς δεν διανοείται να υποστηρίξει ότι οι ασθενείς που ευλογούνται με το λαδάκι του ευχελαίου οπωσδήποτε θεραπεύονται.

Θα ήταν επίσης φαιδρό να πούμε ότι κάποιος που βαπτίζεται, κλειδώνει απαραίτητα η ύπαρξη του στον Εκκλησιαστικό χώρο. Οι άνθρωποι δε που κάποια στιγμή δεχόμαστε χειροτονία και καθιστάμεθα κληρικοί, δεν χάνουμε μαγικά τις αδυναμίες μας. Τις κουβαλάμε και μάλιστα στις περισσότερες των περιπτώσεων τις μεγεθύνουμε στην πορεία.

Αυτά και πολλά άλλα που θα μπορούσαμε να πούμε, καταδεικνύουν ότι η πίστη δεν λειτουργεί με όρους μαγείας και αυτοματοποιημένους μηχανισμούς αναχαίτισης της όποιας φυσικής νομοτέλειας. Κατά τη γνώμη μου, θα ήταν πολύ εύκολο να αλλάξουμε τον τρόπο μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας, χωρίς να πλήττεται διόλου η ουσίας της πίστης.

Βέβαια δεν τρέφω ουδεμία αυταπάτη ότι αυτό πρόκειται να συμβεί. Το μόνο που διεκδικώ, είναι η ξεκάθαρη κατάθεση της γνώμης μου.»

Μάλλον χρειάζεται ένα καλό σεμινάριο δόγματος από τον Αμβρόσιο ή έστω από τον Κυριάκο Βελόπουλο για να στανιάρει.