Το πιο πιθανόν είναι όλοι να έχετε ακούσει από μία φορά (ή δύο, ή πενήντα φορές) τη φράση «ανεβαίνει η ακροδεξιά». Πολλά πράγματα είναι γεγονότα γύρω από το συγκεκριμένο άθροισμα λέξεων: Ότι ακούγεται αρκετά συχνά ώστε να θυμίζει λίγο την ιστορία με τον Πέτρο και το λύκο, ότι χρησιμοποιείται όπως βολεύει τον καθένα πριν από μια κρίσιμη κάλπη, συχνότατα, και ότι έχει καταλήξει να θυμίζει λίγο το «Οι Γερμανοί ξανάρχονται».

Ακόμη κι αν δεν είναι και Γερμανοί αυτοί που ξανάρχονται, στον έναν βαθμό ή στον άλλο, η επιστροφή ενός υποθετικά ξεχασμένου σε κάποια πολύ σκοτεινά ράφια της ιστορίας πολιτικού ρεύματος είναι ένα αδιαπραγμάτευτο γεγονός με πανευρωπαϊκή εμβέλεια (για να μην πιάσουμε τον Τραμπ). Σε αυτό το έδαφος έρχονται οι φετινές τετραπλές εκλογές, στις οποίες για πρώτη φορά στη χώρα μας θα ψηφίσουν τα 17χρονα παιδιά της Ελλάδας, με το συγκεκριμένο ζήτημα να ξεπερνά την (αναλυτική, ομολογουμένως) βοήθεια του ΥΠΕΣ μέσω του protifora.gr.

Τι θα μπορούσαμε να κρατήσουμε από όλα αυτά;

Τι είναι πια αυτή η ακροδεξιά;

Θα ήταν κάπως βοηθητικό αν όλοι οι υποψήφιοι για τον τίτλο αυτό φόραγαν μια μαύρη στολή SS, αλλά δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Δε βοηθάει επίσης το ότι ο ίδιος χαρακτηρισμός χρησιμοποιείται από τις περιπτώσεις ακρογραφικών όπως ο Καρατζαφέρης μέχρι επικίνδυνες παραστρατιωτικές οργανώσεις με μεγαλύτερο μητρώο από την φαμίλια Κορλεόνε.

Κάποια από τα χαρακτηριστικά όμως που γενικά είναι κοινά είναι ο κοινωνικός συντηρητισμός και η έχθρα για την “πρόοδο”, η φανατική θρησκοληψία, ο βίαιος εθνικισμός, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός και η έχθρα για τη μετανάστευση και την επιμειξία, ο σεξισμός. Ακόμη, ο μιλιταρισμός, το μίσος για τη διανόηση και την τέχνη, η πίστη ότι η κοινωνία έχει ανάγκη από ιεραρχία και αυστηρή τάξη, η πεποίθηση ότι η ωμή δύναμη είναι κατάλληλη βάση για τις κοινωνικές σχέσεις. Η φραστική (ή και χειρότερα) στοχοποίηση μειονοτήτων, μεταναστών (και ιδίως τους Μουσουλμάνους), «αντεθνικών στοιχείων», LGBT ατόμων – όλα είναι στο συνταγολόγιο της ακροδεξιάς.

Κάποια κόμματα και οργανώσεις απλά τη βρίσκουν λίγο παραπάνω με τον αυταρχισμό αλλά παραμένουν εντός κοινοβουλευτικού πλαισίου, κάποια είναι ψήνουν πιο ριζοσπαστικές λύσεις, νεοφασιστικές ή δικτατορικές. Συχνά δηλώνουν ενάντια στο κατεστημένο, αλλά με ένα κωμικοτραγικό τρόπο συνωμοσιολογικό, όπως η ανοιχτή κόντρα της κυβέρνησης της Ουγγαρίας με το μπαμπούλα που λέγεται Τζορτζ Σόρος.

Το τρίγωνο του διαβόλου: Ευρωπαϊκή Ένωση – Μετανάστες και Πρόσφυγες – Οικονομία

Τα τελευταία χρόνια στον πυρήνα της ανόδου της ακροδεξιάς βρίσκονται τα ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ (και της κρίσης τους), της μετανάστευσης και του προσφυγικού και του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού που δεν άφησε καμία χώρα ανεπηρέαστη. Παρότι όλα τα ακροδεξιά κόμματα στέκονται απέναντι σε μετανάστες και πρόσφυγες και παρότι κάποια από τα πιο γνωστά ακροδεξιά κόμματα είναι ενάντια στην ΕΕ ή/και στο ευρώ, υπάρχει και φιλοΕΕ ακροδεξιά, όπως στην Αυστρία και στην Ιταλία, παρότι η ΕΕ που θέλουν μπορεί να είναι ακόμη πιο αυταρχική και ξενοφοβική.

Επίσης, αν και (κάποια από αυτά) τα λένε ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό για να κερδίσουν από τη δυσαρέσκεια των μαζών, πολύ συχνά τελικά στηρίζουν κανονικά τις πολιτικές λιτότητας και περικοπών που σφράγισαν τα τελευταία χρόνια, όπως έγινε με το ΛΑ.Ο.Σ. στην Ελλάδα και την κυβέρνηση που συμμετέχει ο Σαλβίνι στην Ιταλία. Μια άλλη πατέντα είναι ο εμπορικός προστατευτισμός (η στήριξη των ντόπιων προϊόντων) και η παροχολογία σε βάρος κάποιων κοινωνικών ομάδων, όπως πχ οι υποσχέσεις της Λε Πεν στη Γαλλία να περικόψει τα δικαιώματα με τα οποία οι μετανάστες «ζουν σε βάρος των Γάλλων» για να τα επιστρέψει στους true Γάλλους, ανεξάρτητα από το αν αυτό ισχύει.

Που ξεκινούν ακριβώς τα άκρα;

Παραδείγματα ακροδεξιού σουξέ υπάρχουν πολλά τώρα τελευταία, αν και είναι άνισα μεταξύ τους: Ο Όρμπαν και το Fidesz στην Ουγγαρία, ο Σαλβίνι και η Λέγκα του Βορρά στην Ιταλία, η Λε Πεν και ο Εθνικός Συναγερμός στη Γαλλία, ο Φάρατζ και το UKIP στην Βρετανία, ακόμη και ο δικός μας υπόδικος ναζί Μιχαλολιάκος και η Χρυσή Αυγή που για μία περίοδο μίλαγε σαν κύριος στα κανάλια όσο οι μπράβοι του έκαναν πογκρόμ στους δρόμους. Ούτε η Γερμανία που υπέστη τέτοια καταστροφή από 12 χρόνια Ναζισμού γλίτωσε, με τα ποσοστά του AfD να ανεβαίνουν. Όλοι αυτοί όμως, όπως και οι αντιλήψεις τους και οι πρακτικές τους, δεν έπεσαν από τον ουρανό και συνεχίζουν να αγγίζουν άβολα το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα.

Από το κυνηγητό που έχει εξαπολύσει η ΕΕ με τους πρόσφυγες στη Μεσόγειο, μέχρι το βρωμόξυλο του (κεντρώου και οικονομικά φιλελεύθερου) Μακρόν ενάντια σε διαδηλωτές, μέχρι τις εγχώριες προτάσεις για περιστολή του Συντάγματος για να περάσει το πρώτο μνημόνιο, μέχρι τις ανοιχτά ρατσιστικές τοποθετήσεις του Ανδρέα Λοβέρδου (από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, κατά τα άλλα) ή του Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος είναι τυπικά αντιπρόεδρος σε ένα κεντροδεξιό κόμμα, μέχρι τις επαναπροωθήσεις στον Έβρο και τις άθλιες συνθήκες στα κέντρα κράτησης των προσφύγων στα νησιά την τελευταία τετραετία, όλα αυτά είναι πολιτικές θέσεις που ένας ακροδεξιός θα έβρισκε πολύ φιλόξενες. Φιλόξενες όπως έχει δείξει να είναι ακόμα και η κρατική τηλεόραση της ΕΡΤ επι κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τα τελευταία χρόνια στην δημοσιοποίηση των θέσεων της Χρυσής Αυγής.

Και φυσικά, οι αψέχαστες προτάσεις από διάφορες μπάντες για δουλίτσες με μια «πιο σοβαρή Χρυσή Αυγή», ούτε μια βδομάδα πριν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα:

Η αλήθεια είναι πως η ήττα αυτών των αντιλήψεων ανεξάρτητα από το φορέα τους θα ήταν μια καλή αρχή ενάντια στην ακροδεξιά. Η ημέρα που θα ξημερώσει μετά τις κάλπες αυτής της Κυριακής θα είναι καλύτερη ή χειρότερη, και μεταξύ άλλων, αυτό θα το κρίνει καθοριστικά η ψήφος (ή αποχή) των νέων ευρωπαίων ψηφοφόρων από τα παραβάν. Το αποτέλεσμα, μένει να το δούμε.