Σήμερα κιόλας, πριν λίγο δηλαδή, γράφαμε: “Όλοι και όλες μας επενδύουμε όλο και περισσότερα πράγματα (χρήμα, χρόνο, συναίσθημα) στην pop κουλτούρα, φαινόμενο ίσως όχι απολύτως υγιές ψυχικά και κοινωνικά. Και το γεγονός ότι, σε συνθήκες καραντίνας/εγκλεισμού και οχύρωσης του σπιτιού ως αυτάρκες καταφύγιο, μαζεύαμε ταινίες και σειρές σαν κωλόχαρτα ή κονσέρβες σίγουρα δεν βοήθησε.” Λίγο ακόμα πιο πριν, λέγαμε: “το παραδοσιακό escapism μέσω τις ψυχαγωγίας (και της βιομηχανίας που είναι χτισμένη γύρω της) ανατιμήθηκε με νέους όρους μέσα στην συγκυρία της διαρκούς έκτακτης ανάγκης που ζούμε από τον Μάρτιο μέχρι σήμερα.” Και τώρα ήρθε η ώρα να μπούμε στο ζουμί.
Φέτος έγιναν πολλά κι είδαμε ακόμα περισσότερα. Όχι μόνο γενικά (ξέρετε, στον κόσμο, ζούμε σε μία κοινωνία κλπ) αλλά κι ειδικότερα στο κινηματογραφικό και τηλεοπτικό πεδίο που μας ενδιαφέρει εδώ, στα πλαίσια αυτής της ανασκόπησης του 2020 που έχουμε ξεκινήσει τις τελευταίες μέρες. Σε ένα πρώτο επίπεδο, η πανδημία του covid λειτούργησε ως disruptor της βιομηχανίας του θεάματος και της ψυχαγωγίας, αναγκάζοντας ένα σημαντικό κομμάτι της παραγωγής της στο να βαρέσει λουκέτο για ένα χρονικό διάστημα, όπως κι ένα μέρος της κοινωνικής ζωής συνολικότερα. Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο, όμως, η ίδια η πανδημία λειτούργησε ως accelerator, επιταχύνοντας μια σειρά από υπαρκτές τάσεις αναδιάρθρωσης αυτής της βιομηχανίας που βρίσκονταν ήδη εν εξελίξει τα τελευταία χρόνια: από την κρίση της κινηματογραφικής αίθουσας και των παραδοσιακών στούντιο μέχρι την στροφή προς το streaming ή την υπαγωγή όλο και μεγαλύτερου μέρους της ζωής μας στις ψηφιακές πλατφόρμες της εξατομικευμένης ψυχαγωγίας.
Βέβαια, μπορεί ο κόσμος να στράφηκε (ακόμα πιο) μαζικά προς τη μικρή οθόνη και το streaming, αλλά η βιομηχανία δεν ήταν απαραίτητα εντελώς έτοιμη να τον τροφοδοτήσει με αρκετές νέες παραγωγές ώστε να κεφαλαιοποιήσει στο έπακρον την κατάσταση. Υπήρξαν σαφώς κάποιες σειρές-hits που πρόλαβαν να κυκλοφορήσουν στην αρχή της χρονιάς, αλλά στο πεδίο των νέων τίτλων τα πράγματα υπήρξαν αρκετά νωχελικά κατά το υπόλοιπο 2020. Σε σύγκριση με τον τηλεοπτικό υπερ-πληθυσμό των τελευταίων ετών που έχει ωριμάσει η χρυσή εποχή της αμερικάνικης tv κι έχει δώσει την θέση της στην μεγα-επέκταση του streaming, ήταν μια αρκετά ήσυχη τηλεοπτική χρονιά – αν και όσο πλησιάζαμε προς το κλείσιμο του έτους είδαμε να κυκλοφορούν και μεγαλύτερα τηλεοπτικά χαρτιά. Συνολικά όμως, ναι, θα λέγαμε ότι τα πράγματα κινήθηκαν κάπως αναγνωριστικά, με τις δυνάμεις της τηλεοπτικής βιομηχανίας να προσπαθούν να προσαρμοστούν στις προκλήσεις της νέας συνθήκης ώστε να την αρμέξουν αποτελεσματικά στο μέλλον.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, είδαμε να γίνονται μεγάλες επιτυχίες παλιότεροι τίτλοι που έρχονταν σε streaming πλατφόρμες, όπως το Community για παράδειγμα, ενώ υπήρξαν και σειρές που κατάφεραν να αποτελέσουν μείζονα πολιτιστικά events και viral ιντερνετικά φαινόμενα, όπως το The Last Dance, το Tiger King και το The Queen’s Gambit (όλα τους στο Netflix φυσικά). Υπήρξαν σαφώς κάποιες σειρές-hits που πρόλαβαν να κυκλοφορήσουν στην αρχή της χρονιάς, από το Sex Education και το Better Call Saul μέχρι το Brooklyn Nine-Nine, ενώ μέσα στην καραντίνα κυκλοφόρησαν πολυαναμενόμενα πράγματα όπως το φινάλε του Dark, ο νέος κύκλος The Boys, η νέα σεζόν του Rick and Morty, αλλά και νέες σειρές που κατάφεραν να αποκτήσουν ισχυρό hype σαν Normal People και το The Undoing. Πριν περάσουμε όμως στην καθιερωμένη λίστα με τις 10 αγαπημένες μας φετινές σειρές, επιτρέψτε μας να κάνουμε μερικά honorable mentions.
Πρώτον, να δώσουμε τα ρισπέκτ μας σε σειρές της γερμανικής τηλεόρασης σαν το Babylon Berlin και το Deutschland 89. Δεύτερον, να σημειώσουμε ότι είδαμε πολύ όμορφα πράγματα στο wholesome sitcom μέτωπο, με το φινάλε του The Good Place αλλά και τα Mythic Quest: Raven’s Banquet και Ted Lasso. Τρίτον, στο πεδίο των καλών υπερηρωικών σειρών συνεχίσαμε να βγάζουμε γούστα με Doom Patrol, ενώ αξίζει να αναφέρουμε και μερικές ενδιαφέρουσες σειρές που έχουν περάσει αρκετά απαρατήρητες φέτος: το P-Valley, το Primal, το The Good Lord Bird και το Industry. Και τώρα που κάναμε τα απαραίτητα ξεκαθαρίσματα, αυτές είναι οι 10 αγαπημένες μας σειρές για το 2020:
Μάλλον κλάστηκε υπερβολικά φέτος αυτή η σειρά παρά την ακριβή παραγωγή και το διάσημο καστ, αλλά προσωπικά βρίσκω ότι η νέα σειρά του Dennis Kelly (δημιουργού του Utopia ε) ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα κι ένα από τα πιο φιλόδοξα πράγματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην τηλεόραση. Κάπως hit and miss σε κάποια σημεία σίγουρα, αλλά συνολικά πολύ αξιόλογο.
Είμαι simp του Alex Garland, δεν ντρέπομαι καθόλου να το πω, γουστάρω οτιδήποτε κάνει ακόμα κι αν είναι αδύναμο. Και ναι, το Devs ανήκει μάλλον στις πιο αδύναμες ανάμεσα στις δουλειές του (ειδικά αν το συγκρίνουμε με τα πρόσφατα Ex Machina και Annihilation) αλλά ακόμα κι έτσι εγώ βρήκα σε αυτό πολλά από τα πράγματα που λατρεύω να βλέπω στην οθόνη.
Το ότι ο David Simon συνεχίζει να φτιάχνει καλές σειρές δεν αποτελεί επ’ ουδενί είδηση. Από την άλλη, βέβαια, μήπως θα έπρεπε να αποτελεί λίγο παραπάνω είδηση ώστε να μην περνάνε απαραίτητα πράγματα σαν το The Plot Against America; Πολύ καλό 2/2 από τον πατερούλη μας σχεδόν στα καπάκια μετά το φινάλε του The Deuce.
Ακόμα και στις πιο αδύναμες στιγμές της (γιατί, ναι, ο τέταρτος κύκλος είναι όντως η πιο αδύναμη στιγμή της σειράς μέχρι τώρα) το τηλεοπτικό Fargo του Noah Hawley συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο αξιόπιστα, ενδιαφέροντα και ποιοτικά πράγματα που παίζουν στην αμερικάνικη τηλεόραση τα τελευταία χρόνια.
Θυμάστε τέτοια εποχή πέρσι που είχε βγει το The Rise of Skywalker και λέγαμε ότι το fan service είναι η τάση της pop κουλτούρας που θα γαμήσει όλα όσα αγαπάμε μέσα από την επιβεβλημένη υπερ-έκθεσή μας σε αυτά; Ε, η καλύτερη εκδοχή αυτής της κατάστασης είναι το The Mandalorian. Πάντα κρατάω μια πισινή για το μέλλον γιατί Disney είναι αφού, αλλά περνάω τόσο τέλεια με αυτήν την σειρά.
Δεδομένου του χαμού που είχε προκαλέσει το The Young Pope πίσω στο 2016, περίμενα να κάνει περισσότερο θόρυβο η φετινή επιστροφή του ως The New Pope. Παρόλα αυτά, κοινό και κριτική δεν έδειξαν να ενθουσιάζονται ιδιαίτερα. ΟΚ, γούστα είναι αυτά, εγώ πάντως γούσταρα φουλ. Ο John Malkovich είναι ο John Malkovich και ο Paolo Sorrentino είναι ο Paolo Sorrentino. Τι άλλο να πω;
Συνολικά, θεωρώ ότι η κωμωδία ως διακριτό genre βρίσκεται σε κρίση παρόλο που διαπερνάει έμμεσα όλο και περισσότερα είδη κινηματογραφικής και τηλεοπτικής έκφρασης. Ακόμα κι αν το κωμικό ύφος χρησιμοποιείται από εξαιρετικούς δημιουργούς, δεν βρίσκεις εύκολα πράγματα που να είναι πραγματικά, αυθεντικά, αβίαστα αστεία. Ευτυχώς, υπάρχει το What We Do in the Shadows.
Επιτέλους, η Michaela Coel αναγνωρίζεται. Πριν 5 χρόνια συστήθηκε με το Chewing Gum και φέτος επέστρεψε με το I May Destroy You, ένα αληθινά υπέροχο δείγμα ειλικρινούς κι ευαίσθητης μεταχείρισης της millennial ζωής, της εμπειρίας του φύλου και της φυλής, του τραύματος και της απώθησης. Κατά μία έννοια, η intersectional απάντηση στο poshness του Fleabag.
Μου φαίνεται λες κι έχει περάσει ένας ολόκληρος αιώνας από τον Ιανουάριο που κυκλοφόρησε το τελευταίο μέρος της τελευταίας σεζόν του BoJack Horseman. Κοιτώντας προς τα πίσω, είναι πραγματικά κρίμα που το Netflix δεν άφησε τους δημιουργούς να ολοκληρώσουν τη σειρά με τον δικό τους ρυθμό. Δεν πειράζει, ο BoJack παραμένει για μένα η καλύτερη σειρά της δεκαετίας.
…και θα ήταν επίσης με χαρακτηριστική ευκολία κι η καλύτερη σειρά του 2020, αν δεν είχε βγει το Small Axe. Πρώτα απ’ όλα, το βάζω στις σειρές, ναι. Από την αρχή ξεκίνησε ως πρότζεκτ του BBC, με την Amazon να μπαίνει στη συνέχεια ως συμπαραγωγός. Καταλαβαίνω τον λόγο που τα περισσότερα μεγάλα κινηματογραφικά publications το βάζουν στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς (κι οι φεστιβαλικές πρεμιέρες κάποιων μερών της ανθολογίας παρέχουν την έξτρα τυπική δικαιολόγηση για αυτό), αλλά δεν συμφωνώ. Παρόλα αυτά, πρόκειται για μια συνολικότερη συζήτηση περί των ορίων της κάθε οθόνης που πρέπει να γίνει. Προχωράμε.
Κατά τ’ άλλα, για μένα ο Steve McQueen ήταν μέχρι τώρα ένας σπουδαίος δημιουργός που δεν είχε φτιάξει ακόμα ένα σπουδαίο έργο. Ε, το Small Axe είναι το σπουδαίο έργο του, η αναμέτρησή του με την ιστορία με γιώτα μικρό και με την ιστορία με γιώτα κεφαλαίο. Και μέσα σε αυτό το σπουδαίο έργο, υπάρχει μια κατακόκκινη, ματωμένη, παλλόμενη, ζωντανή καρδιά που διψάει να χτυπήσει με μεγαλύτερη ένταση, πάθος, φροντίδα, αγάπη. Το Lovers Rock. Το αριστούργημα του 2020, το αριστούργημα για το 2020.
