Περνάμε καλά όταν πηγαίνουμε Θεσσαλονίκη. Δεν υπάρχει λόγος να το αρνηθούμε, δεν υπάρχει λόγος να το κρύψουμε. Είναι μήπως όλα τέλεια στην μητροκωμόπολη του μακεδονικού βορρά; Ούτε καν. Και μόνο που τέθηκε αυτή η ερώτηση, τρανταχτά γέλια αντήχησαν από την Ξηροκρήνη μέχρι τον Φοίνικα. Αλλά έχει κάτι πολύ καλό αυτή η πόλη κάθε Νοέμβριο. Έχει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Πήγαμε πέρσι, περάσαμε καλά (όπως υπονοήσαμε ήδη), θα πάμε και φέτος.
Το επετειακό 60ό φεστιβάλ, λοιπόν, αρχίζει θριαμβευτικά στις 31 Οκτωβρίου και θα συνεχίσει ακάθεκτο έως και τις 10 Νοεμβρίου στις κινηματογραφικές αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αποθήκες του λιμανιού Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης και Σταύρος Τορνές, στο Δημοτικό Θέατρο του Κέντρου Πολιτισμού «Χρήστος Τσακίρης» και το Κλειστό Δημοτικό Θέατρο Συκεών. Με τους καλεσμένους του, με τις πρεμιέρες του, με τα αφιερώματά του, με τα πάρτι του, με το κόμικ του, με τα όλα του.
Φυσικά, το πρόγραμμα του φεστιβάλ είναι τεράστιο. Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να προκληθούν έντονα αισθήματα σύγχυσης και πανικού στους επίδοξους επισκέπτες που θα επιχειρήσουν να πλοηγηθούν στις προβολές του. Για καλή τους τύχη, όμως, είμαστε εδώ και σκοπεύουμε να ανακουφίσουμε να μοιραστούμε αυτά τα αισθήματα μαζί σας, έτσι ώστε να μπουρδουκλωθούμε κι εμείς προκειμένου να διαλέξουμε σε ποιες ταινίες θα πάμε και πότε. Μπορείτε να τσεκάρετε και μόνοι σας τον ογκώδη κατάλογο:
Εμείς, λοιπόν, τον τσεκάραμε. Χαθήκαμε, μπερδευτήκαμε, ενθουσιαστήκαμε, γκουγκλάραμε – περάσαμε καλά, εν γένει – κι έτσι καταλήξαμε στις εξής 30 ταινίες που περιμένουμε πώς και πώς στo φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, τις οποίες και θα σας παρουσιάσουμε εδώ. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα μας βρείτε να μπαίνουμε στην τύχη όπου να ‘ναι, γιατί, ας το παραδεχτούμε, έχει κι αυτό την πλάκα του.
Για πάμε.
Ας αρχίσουμε με τα βασικά. Στις πιο περιζήτητες προβολές του φεστιβάλ βρίσκουμε φυσικά τις ταινίες που περιμένουμε με κομμένη την ανάσα να δούμε στις κινηματογραφικές αίθουσες. Πρώτα απ’ όλα, λοιπόν, το φεστιβάλ ανοίγει με το εξαιρετικό Marriage Story του λατρεμένου Noah Baumbach (υπεύθυνου για υπέροχες ταινίες σαν το The Squid and the Whale και το Frances Ha) που είδαμε στη Βενετία και δε μπορούσαμε να συνέλθουμε με τίποτα. Αντίστοιχα, η ταινία λήξης θα είναι το Jojo Rabbit του επίσης αγαπημένου Taika Waititi, δημιουργού του What We Do in the Shadows αλλά και του Thor: Ragnarok, ο οποίος έφτιαξε μια quirky αντι-ναζιστική σάτιρα που αποθεώθηκε στο Φεστιβάλ του Τορόντο φεύγοντας με το βραβείο κοινού.
Ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο υπάρχει κι άλλη μία πανελλαδική πρεμιέρα για την οποία δεν βλέπουμε την ώρα. Το The Lighthouse του Robert Eggers, ο οποίος επιστρέφει πανηγυρικά 4 χρόνια μετά το The VVitch με ένα νέο ατμοσφαιρικό horror διαμάντι (αν πιστέψουμε τα όσα διαβάσαμε από τις Κάννες) όπου πρωταγωνιστούν οι Willem Dafoe και Robert Pattinson. Αν μας ρωτάτε, δυνατή υποψηφιότητα για ταινία της χρονιάς.
Πρόκειται πάντα για το πλουσιότερο τμήμα του φεστιβάλ, μιας και βλέπουμε να ανθολογείται πλήθος ταινιών που αγαπήθηκαν στα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ του πλανήτη, από τις Κάννες μέχρι το Σάντανς κι από τη Βενετία μέχρι το Βερολίνο. Δεδομένου ότι φέτος είχαμε την χαρά να επισκεφτούμε τα τελευταία δύο, έχουμε και μια προκαταβολική εικόνα για ένα μέρος του προγράμματος του 60ού ΦΚΘ.
Έτσι, ξεχωρίζουμε αρχικά το Monos, το στοιχειωτικό κολομβιανό διαμάντι με μοντέρ τον Γιώργο Μαυροψαρίδη (σταθερό συνεργάτη του Λάνθιμου), ενώ προτείνουμε επίσης ανεπιφύλακτα το τραγικωμικό God Exists, Her Name is Petrunya από τη Βόρεια Μακεδονία αλλά και το εξαιρετικό The Souvenir της Joanna Hogg (η οποία θα έχει επίσης το δικό της άχαστο αφιέρωμα στο φετινό φεστιβάλ). Παράλληλα, τα Babyteeth και The Painted Bird ήταν δύο από τις ταινίες που μας καρφώθηκαν έντονα φέτος το καλοκαίρι που τις είδαμε, οπότε τις βάζουμε κι αυτές στο παιχνίδι αναμφισβήτητα.
Τέλος, με βάση τα όσα έχουμε δει να γράφονται και να λέγονται γι’ αυτές, μερικές ακόμα νέες ταινίες για τις οποίες ανυπομονούμε είναι το ρώσικο ιστορικό δράμα Beanpole, το πολωνικό Corpus Christi για το οποίο έχουμε ακούσει τα καλύτερα, το βρετανικό Bait που φαίνεται οδοστρωτήρας, η βελγική τραγικωμωδία Patrick από τον σκηνοθέτη του The Terror και του Legion, το The Lodge από το horror ντουέτο που μας είχε δώσει το Goodnight Mommy και το επίσης horror Swallow που φαίνεται τόσο εξωφρενικό όσο μας αρέσει.
Εδώ, στο πάντα πλούσιο ελληνικό τμήμα του φεστιβάλ, υπάρχουν δύο ταινίες για τις οποίες ανυπομονούμε περισσότερο. Η πρώτη είναι το Cosmic Candy της Ρηνιώς Δραγασάκη που υπόσχεται μια ιδιαιτέρως ευπρόσδεκτη ψυχεδελική εμπειρία, κι η δεύτερη είναι το Zizotek του Βαρδή Μαρινάκη που μοιάζει καταπιάνεται με την σχέση ανάμεσα στη φύση και το μεταφυσικό στοιχείο στην ελληνική επαρχία μέσα από μάτια ενός μικρού παιδιού.
Πέρα από τις νέες ταινίες όμως θα έχουμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε και δύο προβολές αφιερωμένες σε δύο σπουδαίους ανθρώπους του ντόπιου σινεμά που έφυγαν φέτος από τη ζωή: το Ο κήπος του Θεού του Τάκη Σπυριδάκη και το Στη Σκιά του Φόβου του Γιώργου Καρυπίδη.
Πρώτα απ’ όλα, φέτος έχουμε τις νέες ταινίες τριών σημαντικότατων δημιουργών του παγκόσμιου σινεμά. Καταρχάς, έχουμε το λακωνικότατο και συμπαθέστατο About Endlessness του Σουηδού Roy Andersson, ο οποίος επιστρέφει 5 χρόνια μετά το A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence. Έπειτα, έχουμε το Vitalina Varela του υπέροχου Πορτογάλου Pedro Costa και τέλος έχουμε το The Halt του Lav Diaz, ενός από τους βασικότερους εκπροσώπους του σινεμά των Φιλιππίνων.
Βέβαια, το βλέμμα μας αναγκαστικά πέφτει στο μεγάλο αφιέρωμα στον Dusan Makavejev, τον σπουδαίο δημιουργό που έφυγε φέτος από τη ζωή. Αν θέλετε να διαλέξετε μία από τις ταινίες του αφιερώματος, σας προτείνουμε να είναι το W.R.: Mysteries of the Organism, το οποίο παρεμπιπτόντως θεωρούμε σαφώς ανώτερο του Sweet Movie. Για την ιστορία, να σημειώσουμε πως το αντίστοιχο αφιέρωμα στο πειραματικό γιουγκοσλάβικο σινεμά πριν από 10 χρόνια ακριβώς, όπου ο Makavejev είχε κεντρική θέση, είναι μια από τις πιο αγαπημένες μας αναμνήσεις στο φεστιβάλ.
Μιας και λέμε για πειραματικό σινεμά, πρόκειται για ένα πεδίο το οποίο το φεστιβάλ δεν αφήνει ποτέ παραπονεμένο. Οι επιλογές μας εδώ είναι τρεις, αν είστε φίλοι και φίλες της πιο περιπετειώδους πλευράς του σύγχρονου κινηματογράφου. Πρώτον, προτείνουμε το From Tomorrow On, I Will που είδαμε στο Βερολίνο και το οποίο αναπαριστά με μοναδικό τρόπο την σύγχρονη προλεταριακή εμπειρία στην Κίνα. Δεύτερον, μας ιντριγκάρει το 4ωρο film essay Heimat is a Space in Time του μεγάλου ντοκιμαντερίστα Thomas Heise, το οποίο αναμετριέται με την γερμανική ιστορία του 20ού αιώνα (ένα ομολογουμένως ζόρικο ζήτημα).
Τρίτο και τελευταίο, ένα από τα καλύτερα πράγματα στο φετινό φεστιβάλ είναι το μεγάλο αφιέρωμα στον Gregory Markopoulos και τον σύντροφό του, Robert Beavers, που μαζί έφτιαξαν μερικά από τα πιο λαμπρά διαμάντια του αμερικάνικου πειραματικού σινεμά. Θα προσπαθήσουμε να δούμε όσα φιλμ τους δεν έχουμε δει, αλλά αν προτείνουμε κάποιο από αυτά τότε είναι οπωσδήποτε το μνημειώδες The Illiac Passion.
Ναι, βασικά το φετινό φεστιβάλ έχει John Waters. Μ’ αυτήν την έννοια, όλα τα παραπάνω μοιάζουν λιγότερο σημαντικά πλέον. Ο άνθρωπος-σύμβολο του trash, ο μέγας μάγιστρος του cult, ο άρχοντας του καλού γούστου του κακού γούστου θα βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη και θα παρουσιάσει μερικές από τις αγαπημένες ταινίες του. Ανάμεσά σ’ αυτές ξεχωρίζουμε τρεις. Πρώτον, το The Green Fog των αγαπημένων Guy Maddin και Evan Johnson. Δεύτερον, το Outside Satan του Bruno Dumont. Και τρίτον, το Female Trouble του ίδιου του Waters, μια από τις ανίερες δημιουργίες (με πρωταγωνίστρια τη Divine φυσικά) για τις οποίες θα βρίσκεται πάντα στην καρδιά μας.
Α, επίσης θα παρουσιάσει το one-man show του, This Filthy World, οπότε τρέξτε να προλάβετε.
Κλείνοντας, κρατήσαμε την τελευταία θέση για ένα αφιέρωμα που μας αγγίζει βαθύτατα σαν παιδιά που γεννήθηκαν στην δεκαετία του ’80. Ο σκηνοθέτης και μουσικός Αλέξανδρος Βούλγαρης (ή The Boy, αν προτιμάτε) επιμελείται φέτος το αφιέρωμα Μεγαλώνοντας στα 80s (συμμετέχοντας παράλληλα στο φεστιβάλ και με την νέα του ταινία, Winona), διαλέγοντας 10 ταινίες που δίνουν ένα στίγμα για την δεκαετία τόσο παράξενο και αντιφατικό όσο της αξίζει.
Αν ξεχωρίζουμε κάποιες ταινίες απ’ αυτές, λοιπόν, είναι οι εξής. Για αρχή, έχουμε το αριστουργηματικό κι αδικημένο Out of the Blue του Dennis Hopper, το οποίο προβλήθηκε ξανά φέτος σε αποκατεστημένη κόπια στη Βενετία. Έπειτα, έχουμε το Vigil, ένα μικρό ατμοσφαιρικό διαμάντι από τη Νέα Ζηλανδία που είναι αληθινά κρίμα να μην έχουν δει περισσότεροι άνθρωποι. Τέλος, έχουμε το Goonies, το γαμημένο, το αξεπέραστο, το τέλειο Goonies. <3
