Ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί μετά από τη δημοσιοποίηση καταγγελιών για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και βιασμούς από καταξιωμένους κατά τ’ άλλα καλλιτέχνες και, συγκεκριμένα, μετά τις πρόσφατες καταγγελίες εις βάρος του κωμικού Luis C.K., εγείρει αναγκαστικά τα εξής ερωτήματα: Τελικά, υπάρχει αυτονομία μεταξύ έργου και καλλιτέχνη; Και, δευτερευόντως, υπάρχει αυτονομία μεταξύ καλλιτέχνη και ανθρώπου; Νομίζω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε με την εξής παραδοχή. Ένα έργο τέχνης παράγεται μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο. Για να το πούμε αλλιώς, οι «πρώτες ύλες» που χρησιμοποιεί ένας καλλιτέχνης για να παράξει ένα έργο τέχνης δεν μπορεί να μην αντλούνται από το κοινωνικό και ιστορικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και διαμορφώνει την προσωπικότητά του. Βέβαια, το γεγονός ότι τοποθετείται σε μία συγκεκριμένη στιγμή της κοινωνικής εξέλιξης, δεν σημαίνει ότι μηχανικά, το έργο του παράγεται απευθείας από την κοινωνία. Μία ταινία, ένα μουσικό κομμάτι, ή ένας πίνακας ζωγραφικής προκύπτει από το πώς η πραγματικότητα διαμορφώνει ένα άτομο και πώς το τελευταίο διαβάζει και ερμηνεύει -πάντα με υποκειμενικό τρόπο- την πραγματικότητα. Πώς βλέπει, δηλαδή, τον κόσμο, τη θέση του μέσα σε αυτόν και τη σχέση του με τους άλλους. Υπό αυτή την έννοια, ο δημιουργός είναι απλώς ένα υποκείμενο που φιλτράρει την εμπειρία του και την αποδίδει με μία συγκεκριμένη αισθητική σε μία σύνθεση. Το γεγονός ότι ένα έργο τέχνης δεν είναι μία επιστημονική θεωρία ή μια μαθηματική εξίσωση, κι επομένως είναι ανοιχτό σε διαφορετικές ερμηνείες και στην προβολή των δικών μας εμπειριών εντός του, δεν σημαίνει ότι απαλλάσσεται από την αρχική οπτική του καλλιτέχνη. Αν συμφωνούμε στα παραπάνω, τότε δύσκολα μπορούμε να δεχτούμε ότι υπάρχει αυτονομία μεταξύ έργου-καλλιτέχνη και καλλιτέχνη-ανθρώπου. Με άλλα λόγια, και χωρίς να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι οι χειρότεροι μαλάκες μπορεί να μας έχουν δώσει έργα εντυπωσιακής αισθητικής, πόσο μας ενδιαφέρει η οπτική ενός σκηνοθέτη που όταν τελειώνει τα γυρίσματα βιάζει ανήλικα παιδιά ή παρενοχλεί συνεργάτιδές του στα καμαρίνια; Πόσο μας ενδιαφέρει να ακούσουμε τα τραγούδια ενός συνθέτη που την ώρα της συναυλίας απευθύνει ναζιστικό χαιρετισμό στο κοινό του; Γιατί θα πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην σκατοψυχιά ενός ανθρώπου επειδή απλά τυχαίνει να κάνει καλά τη δουλειά του, να έχει αναπτυγμένη αντίληψη της αισθητικής, ή -μερικές φορές- απλά να υποκρίνεται ότι έχει ανθρωπιστικές ευαισθησίες αν στην καθημερινότητά του συμπεριφέρεται σαν μαλάκας; Ας εξετάσουμε το ίδιο ζήτημα μέσα από ένα παράδειγμα, ενδεχομένως υπερβολικό. Γιατί δεν μας απασχόλησε ποτέ -και δικαίως- αν οι πίνακες του νεαρού Χίτλερ είχαν κάτι να δώσουν αισθητικά; Γιατί δεν αξιολογήθηκε ποτέ μεμονωμένα το έργο του, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η μετέπειτα πορεία του; Δεν το κάναμε γιατί πολύ απλά απορρίψαμε την οπτική ενός ανθρώπου που, όπως φάνηκε αργότερα, ονειρευόταν έναν κόσμο γεμάτο μίσος και θάνατο. Η ιδιότητα του καλλιτέχνη δεν συνεπάγεται με «άφεση αμαρτιών». Δεν μπορούμε να δείχνουμε μεγαλύτερη ανοχή ή να δίνουμε άλλοθι σε κάποιον που συμπεριφέρεται σκατένια, επειδή απλά είναι καλλιτέχνης, ή ακόμα χειρότερα, επειδή είναι καλλιτέχνης της αρεσκείας μας. Όσο δύσκολη και αν είναι η απόφαση της απόρριψης ενός αγαπημένου δημιουργού και του έργου του, νομίζω ότι τελικά θα πρέπει να πάρουμε την επιλογή της απομόνωσής τους. Ας μην ξεχνάμε ότι οι καλλιτέχνες που παρενοχλούσαν σεξουαλικά γυναίκες και παιδιά, το έκαναν ανενόχλητοι τόσα χρόνια επειδή η δική μας κατανάλωση τους το είχε επιτρέψει. Ήταν η εξουσία που είχαν κερδίσει εντός της βιομηχανίας του θεάματος που τους επέτρεπε να εκβιάζουν νεαρότερους καλλιτέχνες για να μην πουν ανοιχτά τις ιστορίες τους. Σε κάθε περίπτωση, είτε είμαστε έτοιμοι να τους αποκηρύξουμε, είτε όχι, φαίνεται ότι το Hollywood για τους δικούς του -ιδιοτελείς- λόγους έχει ήδη πάρει την επιλογή να το κάνει.
