Μια βδομάδα Joker. Μια βδομάδα κινηματογραφικού πανικού με έντονες οικονομικές και ηθικές απολήξεις. Μια βδομάδα που πραγματικά μοιάζει να μην υπάρχει άλλο θέμα συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων που ασχολούνται στοιχειωδώς με τον κινηματογράφο. Δεν είναι μόνο ότι σπάνια μια superhero ταινία πυροδοτεί τέτοιους διαλόγους. Είναι ότι σπάνια μια ταινία γενικώς πυροδοτεί πλέον τέτοιους διαλόγους. Όλως τυχαίως και κατά ένα ειρωνικό γύρισμα της μοίρας, μια από τις τελευταίες φορές που έγινε ξανά κάτι τέτοιο σε μεγάλη κλίμακα ήταν με το The Dark Knight του Christopher Nolan, πριν από 11 χρόνια. Κι εκεί, ξανά, βρίσκαμε τον Joker.
Φυσικά, ο Joker είναι ο πιο εμβληματικός supervillain του κόσμου των comics, αλλά είναι περισσότερα απ’ αυτό. Είναι επίσης ένα σύμβολο της pop κουλτούρας που, για δεύτερη φορά μέσα σε κάτι παραπάνω από μια δεκαετία, αποδεικνύεται larger than life. Είναι ένα τεράστιο σύμβολο εντός της nerd μυθολογίας, αλλά είναι επίσης κι ένα πεδίο όπου συναντιούνται οι αντιφατικές επενδύσεις των ανθρώπων για το καλό και το κακό, τον ήρωα και τον αντι-ήρωα, το σώφρον και το παράφρον, το κανονικό και το παθολογικό. Κι η ταινία του Todd Phillips με τον Joaquin Phoenix πατάει και στις δύο αυτές βάρκες. Όσο πατάει στο σκορσεζικό κι ευρύτερα αμερικάνικο σινεμά των 70s, άλλο τόσο πατάει στην ιστορία του χαρακτήρα εντός του υπερ-ηρωικού σύμπαντος, αντλώντας πρωτίστως από το σημαντικότατο The Killing Joke του Alan Moore.
Όχι, δεν θα μιλήσουμε αναλυτικά για το Joker, γιατί το έχουμε κάνει ήδη. Παρόλα αυτά, θα πιάσουμε μια πτυχή του Joker που θα μπορούσε να ανοίξει έναν σημαντικό δρόμο για το superhero σινεμά στο μέλλον. Έναν κινηματογραφικό δρόμο που θα μπορούσε να εστιάσει σε μια αποδόμηση της υπερηρωικής ιδεολογίας και αφήγησης, σε μια επαναδιαπραγμάτευση των κανόνων του παιχνιδιού ανάμεσα σε καλούς και σε κακούς, σε μια εμβάθυνση της δημιουργίας και της ανάπτυξης χαρακτήρων, σε ένα άνοιγμα προς μορφές κινηματογραφικής αισθητικής κι έκφρασης που μέχρι τώρα θεωρούνταν λίγο-πολύ ξένες προς το υπερηρωικό ύφος. Όχι ότι αυτά τα έκανε τέλεια το Joker φυσικά. Είναι μια εντυπωσιακή ταινία με πολλά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχουμε γράψει και με άλλη αφορμή, το superhero σινεμά περνάει μια κρίση που τον ακολουθεί στην εξέλιξή του στα χρόνια:
«Τι χαρακτήρα έχει όμως η κρίση των superhero ταινιών; Πρώτα απ’ όλα, δεν αποτελούν πια εγγυημένες εμπορικές επιτυχίες, όπως φαινόταν να πιστεύουν τα studio τα τελευταία 5-6 χρόνια. Δεύτερον, τα παραδοσιακά μοτίβα των υπερ-ηρωικών ταινιών μοιάζουν γερασμένα, βάζοντας επί τάπητος το θέμα των διαφορετικών κινηματογραφικών genres εντός του superhero σύμπαντος. Τρίτον, η υπερ-συνδεσιμότητα κάθε τέτοιου σύμπαντος, μαζί με τα αμέτρητα sequels και reboots, αλλά και τα μερικές φορές αδικαιολόγητα μπερδεμένα timelines, αρχίζουν όλο και περισσότερο να στερούν την απόλαυση μιας αυτοτελούς κινηματογραφικής εμπειρίας. Τέλος, και βασικότερο ίσως, καθώς οι υπερ-ηρωικές ταινίες αποτελούν σύγχρονα σύμπαντα λαϊκής μυθολογίας με παγκόσμια απήχηση σε έναν όλο και πιο περίπλοκο κόσμο, δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να απαντήσουν σε δύο βασικά ερωτήματα: πού απευθύνονται και τι θέλουν να πουν».
Δεδομένου, λοιπόν, ότι πολύ συχνά έχει τύχει στην μεγάλη υπερηρωική παράδοση να εμφανίζουν περισσότερο ενδιαφέρον ή πολυπλοκότητα οι αντιφατικοί villains σε σχέση με τους πιο μονοδιάστατους heroes (τουλάχιστον στην DC, γιατί η κινηματογραφική Marvel έχει γενικά ένα πρόβλημα σε αυτό), είπαμε να προτείνουμε 10 διαφορετικές solo ταινίες κακών των comics, με συγκεκριμένο ύφος και δημιουργούς η καθεμιά. Το σημαντικότερο, όπως πάντα, είναι πρωτίστως να θέτεις τα κατάλληλα ερωτήματα:
Ξεκινάμε με τα εύκολα, κυρίως γιατί τα έχουμε ξαναπεί. Όχι ότι δεν είχε έναν κάποιο χαβαλέ η τελευταία ταινία Venom, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα αντί γι’ αυτό να είναι ένα R-rated body horror με rotoscoping animation (όπως το πρόσφατο Undone μεταξύ άλλων) και έναν σχιζοειδή κεντρικό χαρακτήρα που θα βρισκόταν σε μόνιμη σύγκρουση με τον εαυτό του. Αν θα διαλέγαμε δύο ιδανικούς δημιουργούς για να συνεργαστούν σε αυτό, θα ήταν ο David Cronenberg (μπαμπάς του body horror έτσι κι αλλιώς) κι ο animator Genndy Tartakovsky που αυτές τις μέρες μας έδωσε το Primal.
Κι εδώ τα πράγματα είναι θεωρητικά εύκολα. Μέχρι πρότινος, υποτίθεται πως ήταν στα σκαριά μια solo ταινία Doctor Doom από τον Noah Hawley, τον λατρεμένο δημιουργό των τηλεοπτικών Fargo και Legion, όπου θα βλέπαμε υποτίθεται τον Victor Von Doom σε ένα γεωπολιτικό hi-tech thriller με τον τρομερό Mads Mikkelsen να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τον ρόλο. Κι είχαμε χαρεί γι’ αυτό, γιατί μέχρι τώρα έχουμε δει 3 (τρεις) κακές κινηματογραφικές εκδοχές του χαρακτήρα μέσα σε μια δεκαετία, αλλά δυστυχώς το πρότζεκτ έχει μπει στον πάγο προς το παρόν. Αν έφευγε ο Hawley πάντως, τότε θα θέλαμε να δούμε και έναν Michael Mann να το αναλαμβάνει. Και μουσική MF DOOM, φυσικά.
Είχε πονέσει πολύ όταν στο Fantastic Four: Rise of the Silver Surfer είχαμε δει αυτόν τον θρυλικό μεγα-κακό να παίρνει εκείνη την ηλίθια μορφή-σύννεφο, σταθερή ανέμπνευστη χολιγουντιανή επιλογή για τέτοιες υπερφυσικές ή/και διαστημικές απειλές. Όχι λοιπόν, εμείς θα θέλαμε έναν αλλόκοτο και φιλοσοφημένο Galactus σε ένα υπαρξιακό cosmic δράμα με Silver Surfer μέσα και space ambient μουσική παντού. Κι αν έπρεπε να διαλέξουμε έναν δημιουργό για να το φέρει εις πέρας, θα θέλαμε τον Alex Garland του Ex Machina και του Annihilation.
Μετά την επιτυχία του Joker στα ταμεία, άρχισαν γρήγορα-γρήγορα οι φήμες για μια solo ταινία με τον Lex Luthor. Καθόλου κακή ιδέα θα πούμε εμείς, ειδικά αν στον ρόλο βλέπαμε όντως έναν Bryan Cranston και την ταινία υπέγραφε ένας Aaron Sorkin ώστε να την μετατρέψει σε ένα σπιρτόζικο κι έξυπνο πολιτικό/επιχειρηματικό δράμα rapid-fire διαλόγων, όπως έχει κάνει ήδη με χαρακτηριστική άνεση στα The West Wing, The Social Network, Moneyball κλπ. Εναλλακτικά, ακούει ο Armando Iannucci;
Έλα, έτοιμη δουλειά, στρωμένη. Έχεις ήδη τον Jonah Hill που σχεδόν έχει κλειδώσει στον ρόλο, παίρνεις κι έναν Guillermo del Toro και κάπως έτσι προκύπτει ένα σκοτεινό και τρυφερό γοτθικό-μητροπολιτικό παραμύθι τρόμου απ’ αυτά που φτιάχνει και στον ύπνο του ο Μεξικανός δημιουργός. Θα μπορούσαμε να δούμε κι έναν Jordan Peele να το αναλαμβάνει (που θέλει Gargoyles έτσι κι αλλιώς), αλλά του έχουμε κρατημένο κάτι καλύτερο.
Λοιπόν, ο Magneto είναι γενικά από τους τυχερούς villains του υπερηρωικού σινεμά. Ακόμα και στις κακές ταινίες των X-Men, κι είναι πολλές, είχε τουλάχιστον έναν Ian McKellen ή έναν Michael Fassbender να τον υποδύεται. Είναι κρίμα να μην έχει και μια δική του ταινία όμως, οπότε εμείς από την μεριά μας θα προτείναμε ένα μεταμοντέρνο και πειραγμένο ιστορικό δράμα εν είδει origin story του χαρακτήρα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, δια χειρός των Luca Guadagnino και David Kajganich που έχουν δώσει υπέροχα δείγματα γραφής για κάτι τέτοια στα πρόσφατα Suspiria και The Terror.
Παραμένοντας στο X-Men σύμπαν, έχουμε να προτείνουμε κάτι παράξενο – υπομονή. Έχουμε δει τον Juggernaut με τον Vinnie Jones στο X-Men: The Last Stand (γελάει ο κόσμος) αλλά και στο Deadpool 2 (πάλι γελάει ο κόσμος αλλά με την καλή έννοια), αλλά εμείς θα θέλαμε να δούμε τον χαρακτήρα σε ένα σκληρό και αλύπητο οικογενειακό δράμα όπου ο χαρακτήρας βρίσκεται στην μόνιμη σκιά του Professor X ως μικρός θετός αδερφός του που κακοποιείται συχνά από τον πατέρα του. Για δημιουργό θα διαλέγαμε την Lynne Ramsay, μια σκηνοθέτιδα που έχει αποδείξει ότι κατέχει την κινηματογραφική σκληρότητα όσο ελάχιστοι άλλοι.
Από τους αγαπημένους villains του DC σύμπαντος, κι είχαμε την ικανοποίηση να τον δούμε στη μεγάλη οθόνη στην τριλογία του Nolan με τον Cilian Murphy να τον ερμηνεύει ωραιότατα. Θα θέλαμε βέβαια να τον δούμε κι αυτοτελώς σε μια δική του ταινία, ιδανικά μακριά από την Gotham, σε ένα επαρχιακό άσυλο κάπου στην απομονωμένη επαρχία όπου ως ψυχολόγος εφαρμόζει αλλόκοτες πρακτικές στους ασθενείς του και χάνει την επαφή με την πραγματικότητα. Ναι, ουσιαστικά περιγράφουμε ένα folk horror δράμα από τον Ari Aster του Midsommar και του Hereditary που αν μη τι άλλο το έχει μελετήσει βαθιά το είδος.
Για να μην τα πολυλογούμε, αυτό που θα θέλαμε είναι μια επιστροφή του δίδυμου Key and Peele σε μια κωμωδία τρόμου με τον Riddler, ιδανικά σε στυλ mockumentary τύπου What We Do in the Shadows. Θα το έγραφαν μαζί, θα το σκηνοθετούσε ο Peele, θα πρωταγωνιστούσε ο Key. Έτοιμο.
Όσοι είχαμε μεγαλώσει με κόμιξ και καρτούν Iron Man στα 90s, περιμέναμε πώς και πώς να τον δούμε στο Iron Man 3, ελπίζοντας ότι ο συνδυασμός σκηνοθεσίας Shane Black και ερμηνείας Ben Kingsley θα μας άφηνε πλήρως ικανοποιημένους. Τελικά, παπάρια. Κι ενώ ο αυθεντικός Mandarin αναμένεται να σκάσει μύτη στο επερχόμενο Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings του Marvel Cinematic Universe, εμείς έχουμε να προτείνουμε κάτι τελείως διαφορετικό. Για την ακρίβεια, θα θέλαμε να δούμε ένα ιστορικό/μαγικό/ονειρικό animation με τον χαρακτήρα να ενηλικιώνεται κατά την διάρκεια της Κινεζικής Επανάστασης και να διαμορφώνει την μεγαλομανή προσωπικότητά του. Κάτι τέτοιο θα μπορούσαν να το κάνουν κάλλιστα δημιουργοί με πρόσφατες εντυπωσιακές κινεζικές animated ταινίες, όπως ο Liu Jian με το Have a Nice Day ή ο Yonfan με το No.7 Cherry Lane.
