Πρωί. Είσαι μικρός. Σε ξυπνάνε να ντυθείς γρήγορα «γιατί θ’ αργήσουμε». Στον δρόμο όλοι σου εύχονται καλή αρχή. Σε λίγα λεπτά φτάνεις σ’ έναν χώρο που μοιάζει με φυλακή: κάγκελα, κουδούνι, τάξεις, δεσμοφύλακες. Από την πόρτα βγαίνει ένας περίεργος παχουλός μουσάτος τύπος μ’ ένα μάτσο μυρωδικά στο χέρι, ένα χρυσό βιβλίο κι ένα βάζο με νερό. Καλώς ήρθες στην πρώτη δημοτικού! Καλώς ήρθες στο ελληνικό σχολείο! Για τα επόμενα 10 – τουλάχιστον – χρόνια η 11η Σεπτεμβρίου θα είναι μια τρομακτική μέρα. Το σκηνικό αυτό θα παίζει κάθε χρόνο την ίδια μέρα και την ίδια ώρα. Σατανικό έ;! Στην αρχή όλα μοιάζουν ωραία, συναρπαστικά και ενδιαφέροντα. Και όταν μετά από έξι χρόνια Δημοτικό συνειδητοποιείς ότι το πιο σημαντικό που έμαθες, ίσως το μόνο, είναι η γραφή και η ανάγνωση, και λίγο πριν προλάβεις να ξενερώσεις πας Γυμνάσιο! Ναι! Και γαμώ! Γυμνάσιο! Επιτέλους λίγη δράση! Η προσγείωση είναι εξίσου ανώμαλη με τον ενθουσιασμό. Για άτομα σαν και εμένα, που επέμεναν στην Ε’ Δημοτικού ότι είναι δυνατή η αφαίρεση 5-6 αφού υπάρχουν οι αρνητικοί αριθμοί αλλά αυτό ήταν εκτός ύλης και έπρεπε να μην το λέω, το Γυμνάσιο έμοιαζε με έναν παράδεισο γνώσης και γνωστικής – ας πούμε – αντιπαράθεσης με ειδικευμένους καθηγητές. Έμοιαζε. Μόνο. Τελικά δεν ήταν. Πολύ γρήγορα κατάλαβα ότι είναι εξίσου βαρετό με το Δημοτικό. Μόνη παρηγοριά: διαρκεί μόλις 3 χρόνια. Και τι χρόνια! Από μαθήματα που διδάσκονται ως κατήχηση και όχι ως επιστήμη )(θρησκευτικά), μέχρι τους σχολικούς χορούς/ φιέστες των 15μελών, το Γυμνάσιο είναι απλά ένα 3χρονο διάλειμμα βλακείας και συνάμα αποβλάκωσης, ιδανικό για να σε προετοιμάσει για την κορύφωση του δράματος: το Λύκειο. Όλοι ενθουσιαστήκαμε κάπως στο τέλος της Γ’ Γυμνασίου, όταν περνούσαμε το προτελευταίο ανέμελο καλοκαίρι γνωρίζοντας ότι από Σεπτέμβριο θα πάμε επιτέλους Λύκειο και θα απέχουμε μόλις 3 χρόνια από το τέλος. Η παιδική αθωότητα, σε συνδυασμό με την ανεμελιά που προαναφέρθηκε, μας έκαναν να ξεχνάμε ότι λίγο πριν το πολυπόθητο τέλος τα νεύρα, το μυαλό και το σώμα μας θα περνούσαν ένα διεστραμμένο και εξαντλητικό τεστ: τις Πανελλαδικές. Παρόλα αυτά το Λύκειο έχει και τα καλά του: κλαις μόλις δύο φορές για τους βαθμούς αφού η διαίρεση του έτους γίνεται σε τετράμηνα και όχι σε τρίμηνα, τα παιδάκια που έρχονται τον Σεπτέμβριο δεν έχουν την νοοτροπία του Δημοτικού και ασχολείσαι και με ενδιαφέροντα πράγματα/μαθήματα. Ίσως το Λύκειο να είναι κατά κάποιο τρόπο η αποζημίωση, η συγγνώμη που τόσο καιρό σου στερούσαν τα ανέμελα παιδικά πρωινά σου και τα γαμάτα καρτούν στο star. Αλλά μισό λεπτό: η Α’ Λυκείου κρατά μόνο ένα χρόνο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι μπαίνεις στην τελική ευθεία και ξεκινάει το μαρτύριο! Όχι, που θα σε αφήναμε να ησυχάσεις· γκασμά! Θα παραλείψω την Β’ Λυκείου γιατί κάποιος πρέπει να το κάνει επιτέλους αυτό. Δεν θυμάμαι και τίποτα απ’ αυτή τη χρονιά. Ίσως λειτουργεί ως χρονική επιβράδυνση πριν από την κορύφωση της διήγησης (όνειρο στο κύμα μου θύμισε αυτό – οι θεωρητικοί θα το πιάσετε). Όπως και να ‘χει, είναι μια πρόγευση του τι έπεται στην κορωνίδα του ελληνικού εκπαιδευτικού (sic) συστήματος: την Γ’ Λυκείου. (Κάπου εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι και τα αγαπημένα μας φροντιστήρια. Ναι το ξέρω παραπαιδεία και μαλακίες, αλλά αν δεν ήταν αυτό τώρα θα περνούσα Θεολογία. Οπότε ησυχία.) Ψάχνω κάποιον τρόπο να προλογίσω το πώς νιώθω για την Γ’ Λυκείου. Αν ήσασταν από μια γωνία, θα βλέπατε μια ξυνισμένη φάτσα να κοιτάει το πάτωμα και να αναρωτιέται τι σκατά ήταν αυτό πού πέρασε την χρονιά που τελείωσε. Σκατά, όπως το λέω. Είτε κάποιος διαβάσει σαν τρελός από την αρχή, είτε το πάρει σοβαρά λίγο αργότερα (Ιανουάριο ας πούμε), όπως εγώ, η κούραση, η απόγνωση, η ματαιότητα και οι λοιπές αρνητικές «αισθήσεις» θα τον συντροφεύουν τα βαρετά βράδια πριν το διαγώνισμα όταν θα μαθαίνει απ’ έξω το ιστορικό της Κρητικής Επανάστασης λέξη προς λέξη. Τι ωραία που περνούσα εκείνα τα βράδια! #not Η φάση έχει ως εξής: για έναν χρόνο αφήνεις ό,τι ενδιαφέρον υπάρχει σε αυτό τον κόσμο, ανοίγεις τα βιβλία της κατεύθυνσης που «επέλεξες» και φροντίζεις να μάθεις και την πιο παραμικρή λεπτομέρεια τους. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα εξετάζεσαι σε όσα έχεις μάθει και η αποτυχία δεν είναι αποδεκτή επιλογή. Την υπέροχη αυτή εμπειρία θα εμπλουτίζουν βαρετές καθημερινές σχολικές εμπειρίες, σπαστικοί καθηγητές που νομίζουν ότι σε ενδιαφέρουν όσα λένε ε και κανά δυό ηλίθιοι συμμαθητές που ξύπνησαν ξαφνικά από τον παιδικό τους λήθαργο και θέλουν να κάνουν την «επανάσταση» τους, μόνο και μόνο για να μας πρήζουν τ’ αρχίδια με κλισέ για το πόσο άθλιο είναι το σύστημα κτλ κτλ. Δεν λέω, είναι φρικτό. Αλλά ξεπέρασε το, βούλωσε το και κάνε ό,τι σου λένε. Δεν υπάρχει εναλλακτική, εκτός και αν ο μπαμπάς σε στείλει επί πληρωμή σε κανά πανεπιστήμιο του κώλου να κάνεις ότι σπουδάζεις. (Μιας και είμαστε στα 2013, να πω ότι σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και οι χρυσαυγίτες συμμαθητές που για λόγους «πολιτισμού» δεν εκτελείς με συνοπτικές διαδικασίες.) Η εντύπωση που μου άφησε το σχολείο και η Γ’ Λυκείου φαίνεται ιδανικά στο παρακάτω σημείωμα. Παρατίθεται αυτούσιο όπως το έγραψα την ημέρα που έδωσα το τελευταίο μάθημα ενδοσχολικών εξετάσεων. Θα είμαι ειλικρινής: δεν ξαναγυρίζω ποτέ σε ελληνικό σχολείο. Ποτέ όμως. Η επίγευση που μου αφήνει είναι αρκετά πικρή. Λυπάμαι που το λέω αλλά είχα καλύτερα πράγματα να διαβάσω όλον αυτό τον καιρό. Και αυτό θα κάνω από εδώ και πέρα. Τα τελευταία χρόνια με την απειλή των απουσιών και των κακών βαθμών αναγκάστηκα να παρακολουθήσω πολλά βαρετά και ανούσια μαθήματα. Στο τέλος κατέληξα να διαμορφώνω μόνος μου αυτά τα οποία υποτίθεται ότι θα μου πρόσφερε το σχολείο. Ποτέ ξανά ημέρες βαθμών, ποτέ ξανά υποχρεωτικές συζητήσεις με άτομα χαμηλού στην καλύτερη επιπέδου, ποτέ ξανά διαγωνίσματα σε μαθήματα που δεν με ενδιαφέρουν, ποτέ ξανά αργοπορημένος την πρώτη ώρα, ποτέ ξανά σχολικές γιορτές με κλισέ συνθηματάκια και βαρετό περιεχόμενο, ποτέ ξανά ωριαίες αποβολές από μαθήματα που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν (θρησκευτικά), ποτέ ξανά Παπανούτσος, ποτέ ξανά Μανδραβέλης και Γιανναράς στην Έκθεση και πολλά άλλα που δεν έχω ούτε την διάθεση να αναφέρω. Στα τσακίδια ελληνικό σχολείο. Είσαι και θα είσαι πολύ κατώτερο από ότι θα έπρεπε. Υ.Γ.: Η κριτική είναι ανούσια αν δεν συνοδεύεται από προτάσεις. Ο μηδενισμός είναι εξάλλου μια γελοία θεωρία. Το σχολείο ασφαλώς και προσφέρει πολλά. Ίσως εγώ να ήμουν ανίκανος να τα λάβω. Ίσως να μην είμαι και πολύ αντικειμενικός, αφού μόλις το τελείωσα. Επιπλέον θα ήταν αχαριστία να μην αναφερθώ σε εξαιρετικούς καθηγητές που συνάντησα αυτά τα χρόνια που προσπάθησαν να μου μεταδώσουν όσα ήξεραν, συζήτησαν μαζί μου ακόμη και όταν έλεγα μαλακίες και οι οποίοι γενικά με ανέχτηκαν και δεν και δεν με εγκατέλειψαν στην ανοησία μου. Καθηγητές που ενδιαφέρονταν για εμένα, προβληματίζονταν και χαίρονταν όταν με έβλεπαν να κάνω κάτι σωστά. Ελπίζω να τους κάνω περήφανους μια μέρα.
