Όλα τα στερεότυπα είναι ανθεκτικά αλλά κάποια στερεότυπα είναι πιο ανθεκτικά από κάποια άλλα. Ένα τέτοιο είναι η κυρίαρχη αντίληψη για το προφίλ του βιαστή. Παρότι τα τελευταία χρόνια ομολογουμένως αλλάζει σε έναν βαθμό, δυστυχώς λόγω εξαιρετικά οδυνηρών περιστατικών, πολύς κόσμος εκεί έξω πιστεύει ότι οι βιαστές είναι η απόλυτη συμπύκνωση των άσχετων με την κοινωνία χαρακτηριστικών: Στη σκέψη του, είναι κάτι ανάμεσα σε χαρακτήρες από slasher film των 50 δολαρίων που διαδραματίζεται στις ερημιές του Αϊντάχο, λυσσασμένων αγριανθρώπων που μεγάλωσαν μόνοι τους στο δάσος και cave troll, όπως αυτό στο Fellowship of the Ring. Για την ακρίβεια, η συγκεκριμένη αντίληψη είναι αρκετά επικρατούσα ώστε να εμφανιστεί σε βιντεοκλίπ γνωστής ελληνικής πανκ ροκ μπάντας, όπου η επιζήσασα δέχεται επίθεση από έναν έξαλλο μουσιαμαλλιά. Η εμφάνιση του φέρνει εις πέρας το στερεότυπο φωνάζοντας το εξής: Ο συγκεκριμένος άνδρας δεν είναι σαν τους άλλους. Ακολουθώντας αυτή τη λογική, ο «Δράκος» που φαντάζεται η κοινή γνώμη έχει χαρακτηριστικά τόσο δικά του που θα μπορούσε να έχει φολίδες, φτερά και να φτύνει φωτιά σαν τους δράκους από το Game of Thrones – είναι περίπου το ίδιο όμοιος με τους “φυσιολογικούς άνδρες”, δηλαδή αυτούς που «δεν θα έκαναν ποτέ τέτοια πράγματα». Αυτό πιστεύει πολύς κόσμος. Ή μήπως, αυτό προτιμά να πιστεύει; Αν κάτι φάνηκε από τον τυφώνα αποκαλύψεων που ήταν το #MeToo, είναι ότι ένα σωρό βιαστές και κακοποιητές δεν είναι ήταν απλά άτομα με συνηθισμένο προφίλ. Κάποιοι από αυτούς ήταν αστέρες της τηλεόρασης και του θεάτρου, household names της μπανάλ, ασφαλούς οικογενειακής τηλεοπτικής διασκέδασης της παιδικής μας ηλικίας. Ήταν επίσης αδίστακτοι κατά συρροήν κακοποιητές. #aggeliki Γλοιώδης και οι δύο🤮🤮🤮 Δεν συμφωνείτε??? #Φιλιππίδης #Χαϊκαλης #Φιλιππίδη #Χαικαλης #metooGR #MeToo pic.twitter.com/m3MciT0PX0 — Theodora_Manologlou♀️🐎 (@TheodaraM) February 7, 2021 Πιστεύοντας στην ύπαρξη των Δράκων, κανείς μπορεί να ξορκίσει την πιθανή ύπαρξη βιαστών και κακοποιητών που περνούν απαρατήρητοι. Που είναι άνθρωποι σαν εμάς, κοντά σε μας, πιθανώς γνωστοί και φίλοι. Που χάθηκε εκείνος ο γνωστός σου εκείνο το βράδυ στην Δονούσα με την κοπέλα που ήταν τελείως μεθυσμένη ενώ αυτός δεν ήταν; Τι μπορεί να συνέβη μεταξύ τους; Γιατί αυτή δεν του ξαναμίλησε ποτέ; Και πάει λέγοντας. Το δε πιο σημαντικό είναι το εξής. Μας ένοιαξε; Ρωτήσαμε; Αν μια μέρα καταγγελθεί, τι μερίδιο ευθύνης αναλογεί σε μας; Τι μερίδιο ενοχής; [break height=50] [break height=50] Με αυτή την έννοια, το περιστατικό της Νέας Σμύρνης είναι ένα συντριπτικό reality check για όσους αρέσκονται να πιστεύουν στα ανθρωπόμορφα τέρατα. Ακόμη κι αν αγνοήσει κανείς το Facebook profile που διέρρευσε, η παρολίγον επίθεση που καταγράφηκε από την κάμερα έχει πρωταγωνιστή έναν φαινομενικά τελείως νορμάλ νεαρό άνδρα, σίγουρα όχι κάποιον που θα έπιανε το ραντάρ του οποιουδήποτε profiling που καταγράφει τα “μη νορμάλ“. Αυτή η αντίληψη του νορμάλ απέτυχε στην αποστολή της. Κυρίως, γιατί δεν είχε ποτέ αξία. Καθώς η πόρτα κλείνει και η απόπειρα αποτυγχάνει, ο μαν φεύγει ήσυχος με κανονικό βήμα και το παπάρι του έξω από το παντελόνι, βέβαιος ότι δεν τον απειλεί τίποτα. Πράγματι, το 99.99% των περιστατικών αυτού του είδους σχεδιάζονται για να γίνουν μακριά από κάθε κάμερα. Εμφανισιακά, ο δράστης δεν έχει τίποτα που θα έκανε έναν μπάτσο να τον σταματήσει ή έναν γονιό να νουθετήσει το παιδί του να μείνει μακριά από τέτοια άτομα. Άλλη μια μέρα, άλλη μια γυναίκα φρικαρισμένη σε μία κατά τα άλλα ήσυχη, ευυπόληπτη γειτονιά της Αθήνας. Αυτό ακριβώς με το οποίο απορεί το πάνελ του ΣΚΑΪ. Ένας ψηλός κι ωραίος, πως και κάνει τέτοια; Γιατί δεν είναι, ας πούμε, σαν τον Κουασιμόδο; https://twitter.com/JeronymoBoss/status/1390572936063557632 Μιλώντας περί νουθεσιών, αξίζει να πούμε ότι κάθε επίθεση συνοδεύεται από άπειρες νουθεσίες. Που και με ποιους ήσουν; Τι έκανες μόνη σου βραδιάτικα; Τι φόραγες; Γιατί δεν είχες κάποιον μαζί σου; Μήπως κούνησες την ουρά σου; Μήπως κατά βάθος ήθελες; Θα μπορούσαν να είναι απλά σχόλια στα social media που στάζουν γλίτσα, αλλά πρόκειται για επιχειρήματα που έχουν ακόμη σημαντική ισχύ στην κοινωνία. Αν δεν είχαν, δε θα τολμούσε ο δικηγόρος των δολοφόνων της Ελένης Τοπαλούδη να τα εκφέρει στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ηττήθηκαν πέρσι, με ηχηρό τρόπο, αλλά δεν έχουν απαξιωθεί ακόμη. [break height=50] [break height=50] Μιλώντας για νουθεσίες, οι αστειότερες και παράλληλα τραγικότερες είναι οι δύο όψεις της ίδιας αποτυχίας: Από τη μία προτροπή σε μαθήματα αυτοάμυνας, μποξ, βραζιλιάνικου ζίου ζίτσου ή φιλιππινέζικης σπαθασκίας προς τα κορίτσια, από την άλλη οι 17835 απειλές θανάτου και βασανιστηρίων προς τον φερόμενο ως δράστη (πιο συγκεκριμένα, προς το προφίλ του). Για το δεύτερο θέμα έχουμε ξαναγράψει. Θα πούμε απλά ότι είναι ενδεικτικό ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί που θεωρούν ότι η λύση είναι ο διαμελισμός των βιαστών με δέσιμο από τέσσερα άλογα (ή κάτι αντίστοιχο) και τόσοι λίγοι που θεωρούν ότι το σημαντικό είναι να μιλήσουν σε όσους φίλους τους το έχουν ανάγκη για το τι σημαίνει παραβιαστική συμπεριφορά. Ως προς το πρώτο, είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη η προτροπή προς ένα είδος ζωή που προφανώς κανένας δε θα ήθελε να ζει. Ο φόβος μιας τέτοιας νύχτας (ή και μέρας) κρέμεται πάνω από τη μισή Ελληνική κοινωνία. Κυριολεκτικά, περίπου το 50% της κοινωνίας ζει τη ζωή του με μια τέτοια συνθήκη. Μεγαλώνοντας μαθαίνει να περπατάει με βλέμμα 360 μοιρών. Να ψυχολογεί περαστικούς από τον ήχο των βημάτων τους. Να ακολουθεί άλλες γυναίκες ή ζευγάρια για ασφάλεια. Να βαδίζει γρήγορα μεν, χωρίς να δείχνει το φόβο του δε. Να στέλνει στις φίλες του φωτογραφίες με πινακίδες ταξιτζήδων. Και άλλα πολλά. Ποιο είναι το ζητούμενο σε μια τέτοια πραγματικότητα; Οι γνώσεις λαβών κραβ μαγκά, που συνοδεύονται από κάποιον πανκ ροκ στίχο τύπου «κούκλα μάθε κραβ μαγκά, σπάσε τον ψευτομαγκά;» Μας συγχωρείτε για το κριντζ, αλλά η ιδέα ότι κάθε γυναίκα αυτής της κοινωνίας πρέπει να γίνει ένα μείγμα Σάρα Κόνορ και Έλεν Ρίπλεϊ για να μην απειλείται είναι ακόμη πιο κριντζ. Και στο κάτω κάτω, άμα η κατάσταση απαιτεί κάτι περισσότερο από κραβ μαγκά τι θα γίνει; Τι έρχεται μετά; Πτυσσόμενο γκλοπ; Πέπερ σπρέι; 45ρι Colt; Lightsaber, που είναι και πιο ελεγκάν όπλο όπως έλεγε κι ο Όμπι-Ουάν Κενόμπι; Ποιος ξέρει. [break height=50] [break height=50] Ο δράστης της Νέας Σμύρνης ταυτοποιήθηκε και συνελήφθη. Όπως όλα δείχνουν, το έχει ξανακάνει. Η περίπτωσή του προκάλεσε κατακραυγή, ενδεικτική της θετικής τάσης των τελευταίων χρόνων που είναι ο συνεχής και έντονος κοινωνικός διάλογος για την έμφυλη βία. Από την άλλη, πρόκειται για μια βία ριζωμένη κυτταρικά στην κοινωνία μας. Διαπερνά ολόκληρη την κοινωνία και τέμνεται με όλες της τις αντιθέσεις. Η πληθώρα των #MeToo δεν έδειξε μόνο προς τους celebrities. Έδειξαν κι άλλους άντρες, κι αυτοί από τη διπλανή πόρτα. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν. Μια χαρά μπορούν, όσο μειώνεται η ανοχή σε διαπροσωπικό, κοινωνικό, νομικό και θεσμικό επίπεδο. Οι κόποι των φεμινιστικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων, και φυσικά όσων δεν ψήνονται με μια κοινωνία διάχυτου φόβου, σε αυτή την κατεύθυνση στοχεύουν. Και για να παραφράσουμε την Log Lady, μια μέρα ο φόβος θα χαθεί.
