Εδώ και δύο χρόνια το γυροφέρνουμε, φίλες και φίλοι, αλλά η έκτακτη υγειονομική συνθήκη του covid δεν το είχε επιτρέψει. Το 2020 και το 2021, οι Νύχτες Πρεμιέρας έκαναν ζιγκ ζαγκ ανάμεσα σε θερινές αίθουσες και streaming πλατφόρμες, επιχειρώντας να ψηλαφήσουν το πώς μπορεί να μοιάζει ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ σε συνθήκες αντι-κανονικότητας. Τώρα, επιτέλους, το κατεξοχήν κινηματογραφικό event Αθήνας επιστρέφει με τον τρόπο που του αρμόζει: σε κλειστές σκοτεινές αίθουσες, με διεθνείς καλεσμένους, με μεγάλα αφιερώματα, με πίρι-πίρι μπροστά στα σινεμά, με νταβαντούρι στα μπαρ του κέντρου μετά τις προβολές, με φεστιβαλικά πάρτυ υψηλής συγκέντρωσης φασεϊσμού. Με λιγότερα λόγια, ανυπομονούμε για την 28η Σεπτεμβρίου που παίρνει μπρος το πράγμα. Με μια γρήγορη ματιά στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, θα συνειδητοποιήσει κανείς ότι λείπουν οι υπερ-γκράντε τίτλοι σαν αυτούς που είδαμε πέρσι με τις πρεμιέρες των Dune, The French Dispatch, The Last Duel και Last Night in Soho. Για να σας προλάβουμε: αυτό είναι καλό. Λίγο νόημα έχει να πας σε ένα φεστιβάλ για να δεις πράγματα που σε ελάχιστο χρονικό διάστημα θα είναι μαζικά διαθέσιμα για πολύ καιρό στις αίθουσες, παρά μόνο αν σε διακατέχει ένα ακατανίκητο αίσθημα FOMO και θέλεις να είσαι εκεί πριν τους άλλους. Απεναντίας, το ζουμί βρίσκεται πάντα στο να ψάξεις και να ανακαλύψεις πράγματα που δεν θα μπορείς να βρεις αλλιώς ή τίτλους που θα αργήσουν να έρθουν στις κινηματογραφικές αίθουσες (ή ίσως και να μην έρθουν καθόλου, αφού η εγχώρια διανομή δεν είναι και το πιο αξιόπιστο άλογο για να ποντάρει κανείς. Εκτός αυτών, το πρόγραμμα μοιάζει ελαφρώς πιο μαζεμένο σε ποσότητα φέτος, πράγμα που επίσης θεωρώ θετικό, μιας και γενικά θεωρώ προτιμότερο ένα φεστιβάλ να έχει μια μικρότερη και συνεκτικότερη επιλογή ταινιών σε σχέση με έναν φαραωνικό κατάλογο που είναι αδύνατον να πλοηγηθείς εντός του – πόσο μάλλον να παρακολουθήσεις έναν σεβαστό αριθμό ταινιών. Συνεχίζοντας με σκόρπιες επισημάνσεις πάνω στο φετινό πρόγραμμα, πολύ χαίρομαι που το Ιντεάλ κατάφερε και μπήκε στις αίθουσες των φετινών Νυχτών, μιας και απ’ ό,τι φαίνεται πρόλαβε στο τσακ να επισκευαστεί μετά την απρόσμενη κατάρρευση μέρους της οροφής φέτος το καλοκαίρι. Πολύ θα ήθελα επίσης να έβλεπα στην εκπνοή του χρόνου ένα αφιέρωμα στον Jean-Luc Godard, κι ιδιαίτερα στις ταινίες του από τα 70s-80s-90s που συνήθως μένουν έξω από τις κλασικές επανεκδόσεις, αλλά θα αρκεστούμε στην προβολή του φρέσκου ντοκιμαντέρ Godard seul le cinéma που θα παιχτεί στο φεστιβάλ. Κρίμα επίσης που φέτος λείπουν εντελώς οι midnight προβολές γιατί ήταν ένα υπέροχο ετήσιο ραντεβού για cult, horror και sci-fi πραγματάκια με τους συνήθεις υπόπτους του αθηναϊκού κέντρου, αλλά τι να κάνουμε. Σκέφτομαι επίσης πως το μεγάλο αφιέρωμα του φετινού φεστιβάλ στο New Hollywood είναι μάλλον υπερβολικά safe, δεδομένου πως αποτελείται εν πολλοίς από ταινίες που έχουμε δει ξανά και ξανά (από το Taxi Driver και το The Godfather μέχρι το Midnight Cowboy και το Dog Day Afternoon), αλλά τουλάχιστον υπάρχουν μέσα και κάποια διαμαντάκια δημιουργών όπως η Elaine May, ο Arthur Penn και ο Charles Burnett που αξίζει να ανακαλύψει κανείς στη μεγάλη οθόνη. Αν με ρωτάτε, πολύ πιο ενδιαφέρον βρίσκω το αφιέρωμα Queer Britannia, όπου θα δούμε εξαιρετικό βρετανικό queer σινεμά το οποίο εν πολλοίς λείπει από την διατροφή της ελληνικής σινεφιλίας. Καθώς το πλήρες πρόφραμμα των φετινών Νυχτών ανακοινώθηκε χτες το βράδυ, και η προπώληση των εισιτηρίων ξεκινάει αυτήν την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου στις 12.00 το μεσημέρι, ξέρουμε ότι ήδη ψάχνεστε με προτάσεις για το τι να δείτε. Αν θέλετε από εμάς ένα γρήγορο top-10 με τα πιο άχαστα νέα φιλμ που παίζουν φέτος, τότε θα σας προτείνουμε να σπεύσετε να κλείσετε θέσεις για το The Banshees of Inisherin του Martin McDonagh (<3), το Decision to Leave του Park Chan-Wook (<3 <3), το ντοκιμαντέρ Moonage Daydream για τον David Bowie (<3 <3 <3), το ντοκιμαντέρ All the Beauty and the Bloodshed της Laura Poitras (Χρυσό Λιοντάρι φέτος στη Βενετία), το Master Gardener του daddy Paul Schrader, το μαγειρικό crowd-pleaser The Menu του Mark Mylod, το Close του Lukas Dhont, το Holy Spider του Ali Abbasi, το Enys Men του Mark Jenkin και το Joyland του Saim Sadiq. Κι αν θέλετε και μια 5άδα από τα αφιερώματα, τότε συστήνουμε The Mother and the Whore του Jean Eustache, το Days of Heaven του Terrence Malick, το Bring me the Head of Alfredo Garcia του Sam Peckinpah, το Sebastiane του Derek Jarman και το The Terence Davies Trilogy του Terence Davies. Να σημειώσω επίσης, κι είναι μεγάλη μου χαρά που το λέω, πως φέτος θα βρίσκομαι στην κριτική επιτροπή του διαγωνιστικού τμήματος ελληνικών ταινιών μικρού μήκους, οπότε θα σας συστήσω δύο φορές πιο εμφατικά να εμπιστευθείτε το ελληνικό σινεμά και να τσεκάρετε τα φιλμ που βρίσκονται στο φεστιβάλ. Κλείνοντας, όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ακολουθεί ένα βιώσιμο ημερήσιο πρόγραμμα για όλα τα time slots κάθε μέρας, μήπως και βοηθήσει να βγάλετε άκρη στο τι αξίζει και τι προλαβαίνεις να δεις κατά τις σχεδόν δύο βδομάδες που θα τρέχουν οι Νύχτες Πρεμιέρας. Φυσικά, το ολοκληρωμένο πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να το τσεκάρετε στην επίσημη σελίδα της διοργάνωσης. Μην ξεχάσετε λοιπόν να φροντίσετε έγκαιρα για διαθεσιμότητα στις προβολές, να ψαχτείτε για τα δωρεάν εισιτήρια αν έχετε κάρτα ανεργίας και να μένετε πάντα ενυδατωμένοι. Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου Πρώτη μέρα φεστιβάλ και ο Godard έχει την τιμητική του με την ελληνική πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ Godard seul le cinéma του Cyril Leuthy στις 19.30 στο Τριανόν. Έπειτα, αφιερώστε όλες σας τις δυνάμεις στο να κλείσετε έγκαιρα εισιτήριο για το Decision to Leave του Park Chan-Wook στις 21.45 στον Δαναό γιατί εγγυημένα θα γίνεται χαμός. Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου Αρχίζουμε στις 19.00 στο Άστυ με το Enys Men του Mark Jenkin, ο οποίος έχει πλέον όλη την προσοχή μας μετά το πολύ ενδιαφέρον ντεμπούτο του με το Bait. Έπειτα, στις 21.00 θα παίξει μια γκράντε προβολή του Moonage Daydream στην αίθουσα Vmax Sphera των Village Cinemas (λόγω τούμπανου ήχου προφανώς), ενώ στις 22.00 στον Δαναό θα γίνεται επίσης ουρά για το The Menu του Mark Mylod. Σάββατο 1 Οκτωβρίου Πολύ δυνατή αρχή στις 17.30 στο Άστορ για το Sebastiane του Derek Jarman, ετοιμαστείτε για μπόλικο αίμα, δάκρυα κι ιδρώτα. Στις 19.30 επίσης στο Άστορ παίζει το Both Sides of the Blade που δε με τρέλανε, αλλά είναι Claires Denis οπότε πάντα αξίζει, και 22.15 στον Δαναό βλέπουμε Master Gardener του Paul Schrader που επιχειρεί να τριτώσει τις ταινιάρες First Reformed και The Card Counter (δεν τα καταφέρνει, αλλά και πάλι αξίζει). Και στο πεδίο των μουσικών ντοκιμαντέρ που πάντα αξίζουν στις Νύχτες, διαλέγουμε το God Said Give ‘Em Drum Machines για την techno του Ντιτρόιτ που παίζει 22.00 στο Άστορ. Κυριακή 2 Οκτωβρίου Στηνόμαστε από νωρίς (και έχοντας κατουρήσει) στο Ιντεάλ γιατί στις 18.00 ξεκινάει το επικό σχεδόν 4ωρο The Mother and the Whore του Jean Eustache, ενώ λεπειτα συνεχίζουμε σε χαλαρά αφιερωματικά κυριακάτικα λημέρια για το αριστουργηματικό Days of Heaven του Terrence Malick που προβάλλεται στο Άστορ στις 22.00. Δευτέρα 3 Οκτωβρίου Μην χάσετε στις 17.45 στο Άστορ το τρίπτυχο μικρού μήκους ταινιών The Terence Davies Trilogy του Terence Davies γιατί σας περιμένει εκεί ένας τρομερά ενδιαφέρων δημιουργός χαμηλών τόνων, ενώ στις 22.15 στο ίδιο σινεμά βλέπουμε το Aftersun της Charlotte Wells, μια ταινία που μάγεψε στις Κάννες και κέρδισε την σφραγίδα της Α24. Τρίτη 4 Οκτωβρίου Στις 17.15 στο Άστορ παίζει το Killer of Sheep του Charles Burnett, μια ταινία ορόσημο για το αμερικάνικο μαύρο σινεμά, και τα επόμενα δύο slots της ίδιας αίθουσας παίζουν τα άχαστα Fire of Love της Sara Dosa και Return to Seoul του Davy Chou στις 19.15 και 21.45 αντίστοιχα. Εναλλακτικά πάτε Ιντεάλ στις 22.00 για το Joyland του Saim Sadiq ή την ίδια ώρα στο Άστυ για το φοβερό Night Moves του Arthur Penn. Μάλλον η καλύτερη μέρα του φεστιβάλ γενικά, οπότε αδράξτε την. Τετάρτη 5 Οκτωβρίου Κατασκηνώνουμε όλη μέρα στον Δαναό γιατί στις 19.30 παίζει το παγανιστικό δράμα Pamfir του Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk, και στις 22.00 όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο The Banshees of Inisherin του Martin McDonagh που επιστρέφει στην Ιρλανδία μετά το αμερικάνικο διάλειμμα του Three Billboards Outside Ebbing, Missouri. Πέμπτη 6 Οκτωβρίου Ραντεβού 17.15 στο Άστορ για το A New Leaf της Elaine May, ένα αληθινό διαμαντάκι του New Hollywood, και στις 22.00 πηγαίνουμε Ιντεάλ για το Eo του άρχοντα Jerzy Skolimowski που ακολουθεί τη ζωή ενός γάιδαρου που γεννήθηκε σε ένα πολωνικό τσίρκο και ήρθε στη γη για να κρίνει την ανθρωπότητα. Παρασκευή 7 Οκτωβρίου Επίσης πολύ δυνατή μέρα για το φεστιβάλ, με το All the Beauty and the Bloodshed της Laura Poitras (σκηνοθέτιδας του Citizenfour) να προβάλλεται 19.30 στο Ιντεάλ, όπου και θα παραμείνουμε γιατί στις 22.15 παίζει το Holy Spider του Ali Abbasi που μας είχε καταγοητεύσει πριν μερικά χρόνια με το Border. Αν θέλετε αφιέρωμα New Hollywood πάτε με κλειστά μάτια στο Bring Me the Head of Alfredo Garcia του Sam Peckinpah που παίζει 22.15 στο Άστυ, ενώ για μουσικό ντοκιμαντέρ πηγαίνουμε με ανοιχτά αυτιά στο In the Court of the Crimson King για τον Robert Fripp στις 19.45 στον Δαναό. Σάββατο 8 Οκτωβρίου Ιδανική αρχή στις 19.30 στο Άστορ με το ξεχού Gods and Monsters του Bill Condon στα πλαίσια του αφιερώματος Queer Britannia, ενώ μετά, αν δεν βρείτε εισιτήρια για την τελετή λήξης που θα παίζει το Close του Lukas Dhont στις 21.30 στο Ιντεάλ, μπορείτε να πάτε 20.30 στο Άστυ που θα παίζει το αριστουργηματικό Nashville του Robert Altman. Κυριακή 9 Οκτωβρίου Τελευταία μέρα φεστιβάλ και αρχικά πηγαίνουμε 19.30 στο Άστορ για το υπερ-φιλόδοξο Licht: Stockhausen’s Legacy που μυρίζει herzogίλα από χιλιόμετρα, και κλείνουμε 22.00 στο Τριανόν σε εξαιρετικά μελαγχολικό τόνο με το The Last Picture Show του Peter Bogdanovich, όπως θα έπρεπε, ίσως, να κλείνει κάθε χρόνο κάθε φεστιβάλ του πλανήτη.
