H Novartis ιδρύεται το 1996. Θα προκύψει από την συγχώνευση δύο ελβετικών εταιρειών, της Ciba-Geigy και της Sandoz. Για την ιστορία, στα εργαστήρια της δεύτερης είναι που θα παρασκευαστεί για πρώτη φορά το LSD και που θα λανσαριστεί αρχικά ως θεραπεία για μία σειρά «ψυχικών ασθενειών» από τον αλκοολισμό μέχρι την παρεκλίνουσα σεξουαλική συμπεριφορά. Από το 2000, η Novartis θα εμπλακεί σε διάφορες δικαστικές υποθέσεις, σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Μερικές από αυτές σχετίζονται με δωροδοκίες, παραποίηση στατιστικών στοιχείων, παραπλανητικές διαφημίσεις φαρμάκων, μισθολογικές και άλλες διακρίσεις απέναντι σε γυναίκες υπαλλήλους της επειδή έμειναν έγκυες. Πότε άνοιξε η υπόθεση Η υπόθεση, όμως, της Novartis στην Ελλάδα, θα ανοίξει στα τέλη του 2016, όταν τρια υψηλόβαθμα στελέχη του ελληνικού τμήματος της Novartis θα ζητήσουν από το FBI να μπουν σε προγράμμα τα προστασίας μαρτύρων. Οι κωδικές τους ονομασίες είναι «Μάξιμος Σαράφης», «Αικατερίνη Κελέση» και «Ιωάννης Αναστασίου». Ανήμερα της πρωτοχρονιάς του 2017, 44χρονος χημικός και υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας θα αποπειραθεί να αυτοκτονήσει στο ξενοχοδοχείο Hilton. Αργότερα, θα πει στις αστυνομικές δυνάμεις ότι «δεν θα φορτώσουν σε εμένα όλα τα κακά της εταιρείας», ότι φοβάται για τη ζωή του και ότι του «την έχουν στημένη». Στα μέσα του Γενάρη, κλιμάκιο του FBI εγκαθίσταται στην Ελλάδα και βοηθά την Εισαγγελία στη διελεύκανση της υπόθεσης. Στο μεταξύ, στα κεντρικά γραφεία της Novartis στην Ελλάδα, θα βρεθεί μία λίστα με 4.500 γιατρούς που βρίσκονταν στη σταθερή μισθοδοσία της εταιρείας. Η Novartis, σύμφωνα με το FBI, δωροδοκούσε τους γιατρούς είτε με αμοιβές είτε με ταξίδια στο εξωτερικό, όπου τους κάλυπτε όλα τα έξοδα, από την εγγραφή στα επιστημονικά συνέδρια μέχρι τo κόστος της διασκέδασής τους. Ποιοι πολιτικοί εμπλέκονται Από τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων προκύπτει, επίσης, ότι από το 2007 μέχρι το 2015, η Novartis χρημάτισε 10 πολιτικούς, εκ των οποίων οι δύο ήταν πρώην πρωθυπουργοί και οι υπόλοιποι 8 πρώην υπουργοί. Συγκεκριμένα μιλάμε για τον Αντώνη Σαμαρά, τον Παναγιώτη Πικραμμένο αλλά και τους Γιάννη Στουρνάρα, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Άδωνι Γεωργιάδη, Ευάγγελο Βενιζέλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά και Γιώργο Κουτρουμάνη. Στόχος της εταιρείας, προφανώς, ήταν να αυξήσει την τιμή των φαρμάκων της και να εκτοπίσει με αθέμιτα μέσα τους ανταγωνιστές της. Μέσα σε οχτώ χρόνια, η εταιρεία δαπάνησε συνολικά 50.000.000 ευρώ σε παράνομες πληρωμές. Συνήθως, τα λεφτά έφταναν στα χέρια των πολιτικών μέσα σε βαλίτσες γεμάτες χαρτονομίσματα. Ενδεικτικά, ο μάρτυρας με την κωδική ονομασία «Αικατερίνη Κελέση» κατέθεσε, ότι ο Αντώνης Σαμαράς χρηματίστηκε το 2013, από τον πρώην αντιπρόεδρο της εταιρείας, Κωνσταντίνο Φρουζή. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι ο Φρουζής μπήκε στο Μέγαρο Μαξίμου με μία μαύρη τσάντα-τρόλεϊ μέσα στην οποία υπήρχαν πολλά πράσινα, κίτρινα και μωβ χαρτονομίσματα. Ο Ανδρέας Λοβέρδος, σύμφωνα με τον «Μάξιμο Σαράφη», προχώρησε στην κατ’ εξαίρεσιν τιμολόγηση δύο φαρμάκων της Novartis, ενώ αρνήθηκε να εγκρίνει το ανταγωνιστικό προς την εταιρεία φάρμακο «Lucentis». Από την άλλη, ο Άδωνις Γεωργιάδης, σύμφωνα πάλι με τον προστατευόμενο μάρτυρα «Μάξιμο Σαράφη», δέχτηκε 2.000.000 ευρώ επί υπουργείας του για να επιταχύνει τη διαδικασία πληρωμής από το Δημόσιο προς την εταιρεία. Τα έγγραφα του FBI, αποκάλυψαν, επίσης, σχεδόν δύο χρόνια μετά το θάνατο του Παναγιώτη Μαυρίκου μέσα στο φλεγόμενο αυτοκίνητό του, ότι ο εκδότης εμπλεκόταν στην υπόθεση Novartis και ότι στην πραγματικότητα αποτελούσε το σύνδεσμό μεταξύ της εταιρείας και των πολιτικών που χρηματίζονταν. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το σκάνδαλο μετρά ήδη ένα νεκρό. Γιατί η Νοvartis ενδιαφερόταν ειδικά για την Ελλάδα Όπως είπε ο μάρτυρας «Ιωάννης Αναστασίου», η Novartis ήταν «ήταν γνωστή στην αγορά για τις αθέμιτες πρακτικές και την επιθετικότητά της». Οι κινήσεις της εταιρείας στην Ελλάδα είχαν ιδιαίτερη σημασία, αφού το μερίδιό της στην ελληνική αγορά ήταν το τρίτο ψηλότερο στην Ευρώπη και συγκεκριμένα άγγιζε το 10%. Αυτό σημαίνει ότι μία αύξηση της τάξης των 10 cents σε ένα φάρμακο ισοδυναμεί με κέρδη 25 εκατομμυρίων συνολικά για τη Novartis. Μάλιστα, η δικηγόρος Κωνσταντίνα Φουντέα, που εκπροσωπεί διάφορους εργαζόμενους της Novartis στην Ελλάδα, είχε δηλώσει σχεδόν πριν από ένα χρόνο ότι οι υπάλληλοι της εταιρείας που διαφωνούσαν με αυτού του είδους τις πρακτικές, αντιμετώπιζαν εχθρική συμπεριφορά στον εργασιακό τους χώρο. H αύξηση των τιμών στα φάρμακά της είναι σαφές ότι επηρέασαν σημαντικά και τις κρατικές φαρμακευτικές δαπάνες. Έτσι, οι τελευταίες κατά την περίοδο 2000-2009 αυξήθηκαν κατά 400%. Με μία συντηρητική εκτίμηση, αυτό σημαίνει ότι το Δημόσιο έχασε συνολικά 23 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή, όπως υπολογίζει το TVXS, το πρωτογενές έλλειμα της Ελλάδας που την οδήγησε στη σύναψη του πρώτου μνημονίου. Η πειστικότητα των μαρτύρων Σε κάθε περίπτωση, τίθεται ένα ερώτημα σε σχέση με την αξιοπιστία των μαρτύρων. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Αφενός γιατί προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι οι προστατευόμενοι μάρτυρες παραθέτουν στοιχεία και δίνουν ονόματα πολιτικών και σε δόσεις. Αφετέρου, σύμφωνα με τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 9.84, «όλες οι καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων περιγράφουν οχήματα δωροδοκίας πολιτικών, βαλίτσες, χαρτοφύλακες και εταιρείες συμβούλων ή συνεργάτες, και μάλιστα με γλαφυρό τρόπο, αλλά εμφανίζονται να μην έχουν άμεση και προσωπική γνώση των παράνομων αποστολών τις οποίες περιγράφουν, αλλά να δίδουν στοιχεία, ονόματα και άλλα, τα οποία φαίνεται να γνωρίζουν από άλλους». Όλα μένουν να φανούν, αγαπητοί φίλοι.
