Σε αντίθεση με την συντριπτική πλειοψηφία των αντρών, οι οποίοι σπάνια ακούν ΦΩΝΑΧΤΑ και ΔΗΜΟΣΙΑ σχόλια σχετικά με το σώμα τους, το 99,9% των γυναικών έχει βιώσει και εξακολουθεί να βιώνει αυτή την αξέχαστη συγκίνηση. Δε μιλάμε για ένα θέμα απλώς «κακής αγωγής από την οικογένεια», ούτε εξαντλείται στο ότι υπάρχουν κάποιοι ακαλλιέργητοι αγριάνθρωποι αλλά το πρόβλημα ενέχει συστημική διάσταση: έγκειται στο ότι οι άνδρες παραδοσιακά έχουν άτυπα κατοχυρώσει ΠΑΝΩ στις γυναίκες το δικαίωμα του να τις αξιολογούν δημόσια χωρίς να σκέφτονται αν οι ίδιες έχουν όρεξη να γνωρίζουν αυτή την αξιολόγηση. Σε πρόσφατη συζήτηση, συγκρίνοντας τέτοιου είδους εμπειρίες με κάποιες φίλες, είχαμε την αισιοδοξία ότι τέτοιες πρακτικές είχαν εκλείψει. Αλλά μπα. Σήμερα το πρωί, περνώντας μπροστά από trendy καφετέρια στην παραλία, εισπράττω το εξής σχόλιο: «Καλό το μωρό αλλά ένα σολάριουμ το χρειάζεται». Όσο αδιανόητο κι αν μου φαίνεται, ο ουγκ τύπος πριν εκστομίσει την παπαρίτσα του, δεν σκέφτηκε τη «λεπτομέρεια» του ότι η άγνωστη γυναίκα που θα την εισπράξει, δεν ζήτησε τη γνώμη του. Παίρνεις μόνος σου την πρωτοβουλία να με ενοχλήσεις και είτε: α. δεν σε ενδιαφέρει αν με προσβάλλεις, αν μου προκαλείς αμηχανία, ντροπή ή σε κάποιες περιπτώσεις και φόβο, είτε β. θεωρείς ότι θα έπρεπε να κολακευτώ κιόλας που ένας άνδρας βρίσκει ελκυστική την εξωτερική μου εμφάνιση γιατί αυτό σημαίνει ότι «έχω πέραση». Βέβαια, το α. δεν αποκλείει το β. Δε χρειάζεται να είναι κανείς φεμινιστής/-τρια για να συμφωνήσει ως προς την αθλιότητα μιας τέτοιας πρακτικής. Αυτό που θέλω να συμπληρώσω, είναι ότι αυτή η έκφραση σεξισμού δεν δικαιολογείται από το γεγονός ότι υπάρχουν γυναίκες στις οποίες αρέσει να ακούν θετικά σχόλια για το σώμα τους. Δεν παύει να είναι σεξισμός, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ του αν τα σχόλια είναι αρνητικά ή θετικά και «χαριτωμένα» ή αν τα όρια ανοχής της κάθε γυναίκας είναι διαφορετικά. Απαραίτητη αυτή η διευκρίνιση, ώστε να διαχωρίζουμε την αντικειμενική διάσταση από την υποκειμενική. Μιλώντας στην προκειμένη περίπτωση για τα δικά μου βιώματα, αισθάνομαι ότι αυτή η ηλίθια συνήθεια είναι μια μορφή βίας από την εξής άποψη: εξαιτίας της δεδομένης ΑΔΙΑΦΟΡΙΑΣ του άλλου απέναντι στο ενδεχόμενο του να μην έχω τη διάθεση να δώσω σημασία σε αυτό που σκέφτεται για μένα. Δε νομιμοποιείσαι να μου επιβάλλεις να ακούσω την άποψη σου για την εμφάνιση μου, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν τη ζήτησα! Όταν περπατάω στο δρόμο δεν κάνω πασαρέλα προκειμένου να με βαθμολογήσεις. Δε με ενδιαφέρει να γίνω η χωματερή των σεξουαλικών σου απωθημένων, ούτε θέλω να ακούσω τί θα σου άρεσε να μου κάνεις. Σε αυτή την κρεαταγορά που είναι ο κόσμος σου, το ίδιο μου κάνει είτε μου πεις «ωραίος κώλος» είτε μου πεις «κοίτα μια χοντρή». Συγγνώμη κιόλας που δεν το νιώθω σαν «τιμή» που με πρόσεξες. Ο δεύτερος λόγος που όλο αυτό το ritual του καμακιού στο δρόμο το βιώνω σαν καταπίεση, είναι επειδή δεν ξέρω πώς να αντιδράσω κάθε φορά. Συνήθως σπαταλώ τον πολύτιμο χρόνο μου για να απαντήσω. Αλλά η αναμενόμενη συμπεριφορά θα ήταν να το βουλώσω και να συνεχίσω να περπατάω σα να μην τρέχει τίποτα, να προσέχω «να μη βρω τον μπελά μου», όπως λένε και οι περισσότερες μαμάδες. Δε φτάνει δηλαδή που δε με σέβεσαι, αλλά απαιτείς και να μη διαμαρτυρηθώ και άρα θα έχω εγώ το πρόβλημα αν σε διαολοστείλω. Εντάξει, πολλοί λένε ότι αυτού του είδους η προσέγγιση από αγνώστους έχει ατονήσει κάπως τα τελευταία χρόνια. Προσωπικά είμαι αρκετά αηδιασμένη με αυτό το ζήτημα, για τον έξτρα λόγο ότι για κάποια διαστήματα της ζωής μου έχω ζήσει σε μια χώρα της Λατινικής Αμερικής, όπου αποτελεί διαδεδομένη πεποίθηση μεταξύ των αντρών ότι «το πρώτο όχι σημαίνει ναι». Άντε να συνεννοηθείς. Εκεί ο Λατίνος Εραστής παραμονεύει σε κάθε γωνία και κυκλοφορεί με μπλουζάκια με φράσεις τελείως καλτ, όπως «δωρεάν ψηλάφηση μαστού». Επίσης, σε πλησιάζει με ατάκες όπως «ωραία πόδια, τι ώρα ανοίγουν;» (Σε επόμενο ποστ θα παραθέσω λίστα ανάλογων μαργαριταριών). Στην Ελλάδα, μπορεί το άμεσο, greek καμάκι των ‘80ς και του Σταμάτη Γαρδέλη (με ένα ή με δύο λαμδα; sorry Stamatis) να φαντάζει πλέον γραφικό, ωστόσο η καθημερινή καφρίλα του δρόμου ζει και βασιλεύει. Πολλές φορές το σχόλια των ανδρών αυτού του είδους τα αντιλαμβάνεται κανείς ήδη στα γλοιώδη βλέμματα, ένα δευτερόλεπτο ακριβώς πριν ανοίξουν το στοματάκι τους. Ομοίως εξακολουθούν να υπάρχουν αμέτρητοι άντρες που αισθάνονται τη μεγαλομανή ανάγκη να κατηγοριοποιούν τις γυναίκες γύρω τους σε «μ…ά» και «μπάζα». Αυτή η αντιμετώπιση δεν έχει αλλάξει στο ελάχιστο, πολύ φοβάμαι μάλιστα ότι έχει γενικευτεί. Και η προσωπική μου εμπειρία δείχνει ότι ισχύει ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, κοινωνικής τάξης, πόλης ή χωριού. Υ.Γ. Επειδή πολλοί/-ες προβάλλουν επιχειρήματα του στυλ «δεν ξέρεις να δέχεσαι ένα κομπλιμέντο», διευκρινίζω ότι το να εκφράζει κανείς θαυμασμό ή το να κάνει φιλοφρονήσεις σε ένα πρόσωπο με το οποίο έχει προσωπική επαφή και οικειότητα, δεν έχει καμία σχέση με το φαινόμενο που περιγράφεται παραπάνω. Της La Inquieta από τα Καμένα Σουτιέν. Για το σάιτ έχουμε ξαναμιλήσει εδώ.
