ΜΗ ΛΕΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΛΕΞΗ. Είμαστε σίγουροι ότι ανήκετε σε ένα από δύο στρατόπεδα: Ή έχετε βαρεθεί να ακούτε τη λέξη φασαίοι ή έχετε ξεφτιλιστεί να τη χρησιμοποιείτε (ή και τα δύο). Το σίγουρο είναι ότι δε σας αφήνει αδιάφορο. Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για μία από τις πιο καθοριστικές έννοιες της εποχής μας, όμως ένα κάπως σημαντικό ερώτημα πλανάται και τρώει πολύ κόσμο. Απασχολεί μέχρι και την Πυροσβεστική. Τι σημαίνει λοιπόν όντως αυτή η λέξη; Οι χίλιες φυλές του φασαιισμού Ορισμός τύπου Μπαμπινιώτης μπορεί να μην υπάρχει, αλλά θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Η έννοια του φασαιισμού, σύμφωνα με εμάς, ξεκίνησε ως επικριτική προσφώνηση που έχει να κάνει με την επιφανειακότητα και τη μη αυθεντικότητα. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να είναι φασαίος γιατί δεν έχει κάνει ποτέ σκέιτ αλλά του αρέσουν τα σκεϊτάδικα ρούχα (καλωσήρθες 2003). Μπορεί να είναι φασαίος γιατί του αρέσει να πηγαίνει στα εγκαίνια των εκθέσεων τέχνης χωρίς να μπαίνει ποτέ να δει τα έργα. Μπορεί να είναι φασαίος γιατί πηγαίνει στα πάρτι των πολιτικών συλλογικοτήτων (όπου έχει γκομενάκια του γούστου του) χωρίς να έχει κατέβει ποτέ σε μια πορεία. Μπορεί να είναι φασαίος γιατί κυκλοφορεί με την tote bag του αγαπημένου του βιβλιοπωλείου (δεν διαβάζει καν βιβλία). Μπορεί να έχει πάει (και να έχει ανεβάσει σε στόρις) σε όλο στο αφιέρωμα Ταρκόφσκι ενώ στην πραγματικότητα είναι για αφιέρωμα Σβαρτσενέγκερ. Μπορεί να είσαι φασαίος γιατί φοράς σαμπό παπούτσια χωρίς να είσαι νοσηλευτής. Δεν είναι όμως απλά ποζεράς (που λέγανε παλιά) – είναι κάποιος που πάνω από όλα απολαμβάνει τη (wait for it) “φάση“. Τι είναι φάση; Είναι το αναπόφευκτο συνοδευτικό της κουλτούρας και της κάθε υποκουλτούρας, δηλαδή το κουλ, η κοινωνικοποίηση, η διασκέδαση, το να ξεχωρίζεις για τις πολιτισμικές σου αρετές, δηλαδή όχι απλά να είσαι, αλλά και να δηλώνεις διαφορετικός από το mainstream, όποιο κι αν είναι αυτό. Είμαι εγώ φασαίος; Όμως, όλοι αυτό δεν κάνουμε; Υπάρχει κανένας που δεν αράζει έξω από την έκθεση ζωγραφικής να πιει κι ένα τζάμπα κρασί και να χαζέψει ενδιαφέροντα ατομάκια; Άρα, ποιος θα κρίνει το ποιος είναι αυθεντικός και ποιος είναι φασαίος; Άρα, η λέξη “φασαίος” χρησιμοποιείται σαν ετεροπροσδιορισμός. Χρησιμοποιείται στη λογική «εγώ δεν είμαι σαν αυτούς τους φασαίους» ή ακόμα καλύτερα, «τι είμαι εγώ, κανένας φασαίος»; Φυσικά, αυτή η λογική έχει τίγκα αντιφάσεις (no pun intended). Φασαίος μπορεί να είσαι είτε πηγαίνεις σε εναλλακτικά νησιά (γιατί σιχαίνεσαι το mainstream) είτε πηγαίνεις στη Μύκονο (γιατί το mainstream είναι το νέο κουλ) είτε στην παραλιακή Φθιώτιδα (γιατί τα άκυρα/ αντιτουριστικά μέρη είναι ο ορισμός της φάσης). Το ίδιο ισχύει και με την κατανάλωση. Πίνεις μόνο τις πιο εμπορικές ετικέτες που θα βρεις στο περίπτερο γιατί περισσότερο effort από αυτό θεωρείται red flag; Είσαι φασαίος. Σέβεσαι τον εαυτό και επενδύεις κάποιο χρόνο για να βρεις ποιοτικά προϊόντα όπως το ούζο Ματαρέλλη, γιατί είσαι μερακλής και ψήνεσαι να πίνεις κάτι που να είναι φτιαγμένο με τον παραδοσιακό τρόπο και με υλικά της προκοπής; Συγγνώμη, αλλά ενδέχεται να είσαι φασαίος! Που νομίζεις ότι είσαι, στο ουζερί του καπετάν Θεμιστοκλή στη Γαυδοπούλα; Βέβαια, κερδίζεις κάτι άλλο, δηλαδή ένα ΤΟΠ ούζο που είναι μεν τρεντίσιοναλ (απόσταξη σε χειροποίητα χάλκινα δοχεία και τέτοια), αλλά κολλάει όπου υπάρχουν μύστες του ούζου και όχι σώνει και ντε παραλίες και χταπόδια. Όπου θέλετε εσείς δηλαδή. Και αφήστε τους άλλους να ψάχνονται με τη φασαιότητα. Οπότε, μην αγχώνεστε. Αν όλοι είναι φασαίοι, τότε κανένας δεν είναι φασαίος (οκ, κάποιοι μάλλον θα παραμείνουν πιο φασαίοι από κάποιους άλλους) και η όλη συζήτηση περί αυθεντικότητας και μη είναι αυστηρά για αργόσχολους. Ζήστε τη ζωή σας και τη φάση σας ανενόχλητοι, με ένα ούζο Ματαρέλλη στα ξερονήσια των Πετραλώνων, ιδανικά.
