Φωτογραφία: Alexandros Michailidis / SOOC «To FairBnB δεν είναι προϊόν, αλλά κίνημα», δήλωσε εξ’ αρχής o Alessandro Latella, Community Manager της πλατφόρμας, την περασμένη Παρασκευή στο Impact Hub Athens. Στην συνάντηση παρουσίασης και γνωριμίας που συνδιοργανώθηκε από το Sociality, το CPD και το Place Identity και στην οποία τοποθετήθηκαν ο Alessandro Latella και η Τόνια Κατερίνη, Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, παραβρέθηκαν νέοι αρχιτέκτονες, προγραμματιστές και ερευνητές, καθώς και συμμετέχοντες στην πλατφόρμα του AirBnB που προβληματίζονται με τις επιπτώσεις που επιφέρει στις γειτονιές τους. «Προσωπικά δεν είμαι προκατειλημμένος απέναντι στις μεγάλες πλατφόρμες διαμοιρασμού. Πιστεύω, όμως, ότι μπορούμε να το κάνουμε με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο, έτσι ώστε να επωφελούνται περισσότερο οι κοινότητες. Επειδή το κυρίαρχο μοντέλο διαμοιρασμού λειτουργεί κάτω από τις βασικές καπιταλιστικές αρχές, προσφέροντας κέρδος στους μετόχους, τα μέλη του κινήματός μας επιχειρούν να σκεφτούν νέες μορφές οικονομίας του διαμοιρασμού», μας εξήγησε ο Alessandro Latella. Τι είναι, όμως, το FairBnB; Πρόκειται για μία κοινότητα από ακτιβιστές, προγραμματιστές, ερευνητές και σχεδιαστές σε διάφορες πόλεις του κόσμου, που αντιλαμβανόμενη τις αρνητικές επιπτώσεις που επιφέρει το κυρίαρχο μοντέλο διαμοιρασμού, επιχειρεί να διαμορφώσει «μία εναλλακτική με κέντρο την κοινότητα που θα δίνει προτεραιότητα στους ανθρώπους πάνω από τα κέρδη και θα διευκολύνει αυθεντικές, βιώσιμες και οικείες εμπειρίες ταξιδιού», όπως αναφέρει το μανιφέστο της πλατφόρμας. [break height=50] «Πρόκειται για ένα πολυκεντρικό project. Γι’ αυτό υπάρχουν ομάδες που ασχολούνται ενεργά στην Ισπανία, στην Ιταλία, στην Ολλανδία, στο Μεξικό και τώρα στην Ελλάδα. Έχουμε έρθει, επίσης, άτυπα σε επαφή με Γερμανία, Γαλλία και Ελβετία.Τη μεγαλύτερη αποδοχή τη συναντήσαμε από Ισπανία και Ιταλία και φυσικά από την Ολλανδία, η οποία είναι και η βάση του κινήματος, αφού εκεί γεννήθηκε. Λαμβάνουμε, τέλος, πολλά μηνύματα από χώρες όπου η βραχυπρόθεσμη παραμονή είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο, δηλαδή από τη Βραζιλία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», μας πληροφόρησε ο Alessandro Latella. Ποια είναι τα προβλήματα που προκύπτουν αυτή τη στιγμή από το κυρίαρχο μοντέλο διαμοιρασμού; Σύμφωνα με την Τόνια Κατερίνη, η υπερτουριστικοποίηση σε πολλές περιοχές έχει αλλοιώσει ριζικά τον χαρακτήρα του τοπίου. Ακόμα και στην ελληνική περίπτωση, πολλές επιχειρήσεις, ελληνικές και ξένες, έχουν αγοράσει ολόκληρες πολυκατοικίες και μπλοκ πολυκατοικιών παρέχοντας πολυτελή σπίτια και δωμάτια στον επισκέπτη. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία συνολική αύξηση των ενοικίων σε πολλές περιοχές, με αποτέλεσμα ολόκληρες κοινότητες να εκτοπίζονται από τις γειτονιές τους. Πρόκειται για τον λεγόμενο εξευγενισμό (gentrification). Ποια είναι η εναλλακτική; Αυτό που προτείνεται από τα μέλη του FairBnB είναι η δημιουργία μιας πλατφόρμας η οποία «δεν θα ανήκει σε απρόσωπους επενδυτές αλλά σε όσους την χρησιμοποιούν και επηρεάζονται από την χρήση της: οικοδεσπότες, επισκέπτες, ιδιοκτήτες τοπικών επιχείρησεων, γειτόνων». Στόχος είναι να δημιουργηθούν πολλές μικρές τοπικές κοινότητες με οριζόντια διάρθρωση, όπου οικοδεσπότες, επισκέπτες και μέλη της κοινότητας θα συναντιούνται και θα συζητούν για τα προβλήματα της περιοχής τους. Το βασικότερο: το κέρδος δεν θα καταλήγει στον οικοδεσπότη αλλά θα κατατίθεται στο ταμείο της κοινότητας και θα είναι η τελευταία που αποφασίζει πώς θα αξιοποιηθεί, πάντα με γνώμονα το συλλογικό όφελος. Ο Alessandro μας εξηγεί: «Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να περιγράψουμε με τρομερή ακρίβεια το πώς θα λειτουργεί, γιατί δεν υπάρχει κάποιο project που να τρέχει και, άρα, δεν έχουμε δεδομένα για να αξιολογήσουμε. Αυτό ωστόσο που θέλουμε να συμβαίνει στις κοινότητες με την παρουσία του FairBnB είναι ότι τα χρήματα που θα παράγονται, θα επιστρέφουν σε project που θα έχει επιλέξει η ίδια η κοινότητα. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι μέσω αυτής της αναδιανομής να εξασφαλιστούν συγκεκριμένα πράγματα, όπως, για παράδειγμα, η κοινωνική ασφάλιση, η πρόσβαση στην κατοικία και η μείωση της νεανικής ανεργίας, βασικό χαρακτηριστικό των περισσότερων χωρών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε». Το μανιφέστο που έχουν συντάξει και βρίσκεται στη ιστοσελίδα τους, όπως μας ενημέρωσαν, φιλοδοξούν να είναι ένα ζωντανό κείμενο στο οποίο θα γίνουν προσθήκες και διορθώσεις από τα ίδια τα μέλη του FairBnB. «H προσέγγισή μας είναι πολυμετοχική κι έτσι πρέπει πάντα να βρίσκουμε μία συνθετική συνισταμένη των διαφορετικών απόψεων των μελών μας. Αυτό δεν μας εμποδίζει να κάνουμε βήματα μπροστά, αντιθέτως ενδυναμώνει την άποψή μας ότι το εγχείρημα είναι εφικτό, ακριβώς γιατί υπάρχει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον».
