Αυτός ο Σεπτέμβρης είναι διαφορετικός από τους άλλους. Για την ακρίβεια, κάθε Σεπτέμβρης είναι κακός, αλλά αυτός που διανύουμε τώρα είναι μακράν ο χειρότερος, χτυπώντας tilt στην διεθνώς αναγνωρισμένη κλίμακα σεπτεμβρίλας. Δεν φτάνει που έχεις την κλασική μετα-καλοκαιρινή κατάθλιψη, την επιστροφή στη δουλειά, την επιστροφή στην εξεταστική και βρίσκεσαι περιτριγυρισμένος από τρομακτικές φωνές που ψιθυρίζουν στ’ αυτιά σου “καλό χειμώνα” και “τα κεφάλια μέσα”, φέτος η υγειονομική κρίση του covid φρόντισε να κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να σου στερήσει ακόμα και τις λίγες εκείνες ηλιαχτίδες σεπτεμβριανής αισιοδοξίας που διαφαίνονταν μέσα στην απαισιόδοξη ζοφίλα του φθινοπώρου που προμηνύει άλλον έναν χειμώνα της δυσφορίας μας. Με πιο απλά λόγια, παρά λίγο να μην είχαμε Νύχτες Πρεμιέρας φέτος. Αλλά τελικά έχουμε. Για να είμαστε πιο ακριβείς, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας κατάφερε τελικά να διοργανωθεί μέσα σε συνθήκες κορονοϊού, σε μια χρονιά που είδε την ακύρωση ή ψηφιακή μεταφορά των περισσότερων σινε-διοργανώσεων, από τις Κάννες μέχρι το Τορόντο. Μετά την αισιόδοξη νότα της πετυχημένης και ασφαλούς ολοκλήρωσης του Φεστιβάλ Βενετίας, όμως, οι Νύχτες Πρεμιέρας παίρνουν κι αυτές σειρά στη σύντομη λίστα κινηματογραφικών φεστιβάλ που κατάφεραν να διοργανωθούν στον φυσικό τους χώρο το 2020. Βέβαια, η διοργάνωση σε φυσικό χώρο γίνεται σε απόλυτη συμμετρία με τα υγειονομικά μέτρα που ισχύουν για το πεδίο του σινεμά, όσο ρευστά και μεταβαλλόμενα κι αν είναι αυτά. Έτσι, ετοιμαστείτε για ένα διαφορετικό φεστιβάλ από άλλες χρονιές. Καταρχάς, οι Νύχτες για πρώτη φορά θα αξιοποιήσουν τα θερινά σινεμά της Αθήνας, οπότε πέρα από τα κλασικά στέκια (Δαναός, Ιντεάλ, Odeon Όπερα) οι προβολές θα πραγματοποιηθούν επίσης στους ανοιχτούς κινηματογράφους Ριβιέρα, Στέλλα, Λαΐς και Τριανόν. Παράλληλα, θα τηρούνται αποστάσεις σε όλους τους χώρους προβολών, οι οποίοι θα λειτουργούν με την προβλεπόμενη πληρότητα, ενώ η χρήση μάσκας θα είναι παντού υποχρεωτική κι η είσοδος του κοινού στην αίθουσα θα πραγματοποιείται έπειτα από θερμομέτρηση. Την ίδια ώρα, το φεστιβάλ θα προβάλει ένα μέρος του προγράμματός του και ψηφιακά σε streaming πλατφόρμα για τους θεατές που δε μπορούν ή δεν θέλουν να παραστούν στις φυσικές προβολές. Όπως καταλαβαίνετε, λοιπόν, οι φετινές Νύχτες Πρεμιέρας είναι ένα υβριδικό φεστιβάλ. Έχουμε ξαναγράψει ότι η ίδια η κινηματογραφική εμπειρία, στη μορφή και το περιεχόμενό της, αποτελεί ένα διακύβευμα αυτήν την στιγμή. Το μέλλον της δεν είναι εξασφαλισμένο κι η αξία της χρήζει υπεράσπισης. Μοιραία, όσοι κι όσες αγαπάμε το σινεμά ανησυχούμε για την προοπτική του. Το ίδιο το κινηματογραφικό φεστιβάλ είναι μια κατεξοχήν μητροπολιτική εμπειρία με την δική της (νυχτερινή κυρίως) κοινωνικότητα, η οποία αυτή τη στιγμή μοιάζει να βρίσκεται σε αντίθεση με τις υγειονομικές προτεραιότητες προστασίας του πληθυσμού. Οφείλει, παρόλα αυτά, να διασωθεί. Όχι γιατί δε μπορούμε να δούμε αλλού αυτές τις ταινίες, αλλά γιατί δε μπορούμε να μοιραστούμε αλλού αυτήν την συλλογική εμπειρία. Μ’ αυτήν την έννοια, οι φετινές Νύχτες Πρεμιέρας που θα τρέχουν από 23 Σεπτεμβρίου μέχρι 4 Οκτωβρίου είναι ένα de facto κρίσιμο κινηματογραφικό event. Όλα αυτά θα τα ξανασυζητήσουμε με διάφορες αφορμές, οπότε ας πάμε επιτέλους στο πρόγραμμα του φεστιβάλ. Αν μας ρωτάτε εν τάχει για τα απόλυτα και άχαστα highlights αυτής της χρονιάς, τότε έχουμε να σας πούμε τα εξής εν είδει πρόχειρου top-10. Αναζητήστε σίγουρα τα πολυαναμενόμενα Nomadland και Ammonite, ενώ μην χάσετε σε καμία περίπτωση το Shirley. Επίσης, συνεχίζοντας να μιλάμε για νέες κυκλοφορίες, τσεκάρετε τα Gagarine, Only the Animals και Black Bear. Όσον αφορά τις αφιερωματικές προβολές, να είστε οπωσδήποτε στην μεταμεσονύχτια του Crash στην Τεχνόπολη, να δείτε το Arrebato που προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, να θαυμάσετε το Total Recall στη μεγάλη οθόνη και να δοκιμάσετε την εμπειρία του Long Day’s Journey into Night γιατί δεν πρόκειται να την ξεχάσετε. Αν όμως είστεπρόθυμοι να φτάσετε μέχρι τα άκρα, τότε αυτό που ακολουθεί είναι ένα βιώσιμο ημερήσιο πρόγραμμα (με τις προβολές του απογεύματος και του prime time, δυστυχώς φέτος δεν έχουμε midnight πρόγραμμα) για τις Νύχτες Πρεμιέρας, μήπως και βοηθήσει να βγάλετε άκρη στο τι αξίζει και τι προλαβαίνεις να δεις κάθε μέρα. Φυσικά, το ολοκληρωμένο πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να το τσεκάρετε στην επίσημη σελίδα της διοργάνωσης. Μην ξεχάσετε λοιπόν να φροντίσετε έγκαιρα για διαθεσιμότητα στις προβολές, να ψαχτείτε για τα δωρεάν εισιτήρια αν έχετε κάρτα ανεργίας και να μένετε πάντα ενυδατωμένοι. Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου Αρχή φεστιβάλ με το The Color of Pomegranates (1969, 78′) του Sergei Parajanov στη Ριβιέρα στις 19.45, γιατί τα μάτια σας δεν έχουν δει ποτέ ξανά κάτι τέτοιο. Όταν γυρίσετε σπίτι, ακούστε και τη μουσική που έγραψε εμπνευσμένος από αυτό ο Nicolas Jaar, θα μας θυμηθείτε. Μετά, προσπαθήστε να βρείτε εισιτήριο για το Nomadland (2020, 107′) στο Odeon, γιατί το Χρυσό Λιοντάρι της Βενετίας κι η παρουσία της Frances McDormand έχουν ανεβάσει σίγουρα το hype για τη νέα ταινία της Chloe Zhao (την οποία θαυμάσαμε στο The Rider και αναμένουμε στο marvelικό The Eternals). Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου Για τους απογευματινούς, τσεκάρετε το I Carry You With Me (2020, 111′) στο Ιντεάλ στις 18.30 που βραβεύθηκε με το queer βραβείο κοινού στο φετινό Sundance, ενώ στις 21.00 στο Odeon παίζει το Spring Blossoms (2020, 73′) με hype τρομερού παιδιού από το πρόγραμμα των ακυρωμένων Καννών. Όλα πάντως οδηγούν στις 23.00 στην Τεχνόπολη για το Crash, το αριστούργημα στο οποίο συναντήθηκαν οι μεγαλοφυΐες των J.G. Ballard και David Cronenberg. Σε 4Κ προβολή, ε. Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου Στις 19.45 στο Τριανόν θα βιωθεί η οπτικοακουστική εμπειρία που λέγεται Koyaanisqatsi (1982, 86′), ενώ στο ίδιο σινεμά στις 22.30 σκάμε μύτη για το meta χάος που υπόσχεται το Black Bear (2020, 104′) με την λατρεμένη Aubrey Plaza να πρωταγωνιστεί. Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου Η μέρα ξεκινά με το In A Whisper (2019, 80′) στη Ριβιέρα στις 19.45, γιατί πρόκειται για ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ντοκιμαντέρ της χρονιάς, και ολοκληρώνεται στις 22.30 στο Τριανόν με το Arrebato (1979, 105′), το θρυλικό ισπανικό καλτ διαμάντι που προβάλλεται πρώτη φορά στη χώρα. Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου Στις 18.00 στο Odeon έχουμε Minyan (2020, 118′) για μια queer νοσταλγική ματιά στη Νέα Υόρκη των 80s, ενώ στις 21.00 στη Ριβιέρα βλέπουμε το υπέροχο περσινό Only the Animals (2019, 117′), ένα από τα πιο ζουμερά ερωτογενή thrillers των τελευταίων χρόνων. Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου Η σπουδαιότερη ταινία του ονειρικού αφιερώματος του φεστιβάλ, το Last Year at Marienbad (1961, 94′) του αξεπέραστου Alain Resnais και του εξίσου αξεπέραστου Alain-Robbe Grillet, προβάλλεται στις 19.45 στο Τριανόν και στις 21.45 ο Δαναός φιλοξενεί το Long Day’s Journey into Night (2018, 138′) σε μια ημι-3D προβολή. Είναι ζόρικο, αλλά μην το χάσετε. Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου Από τις 19.00 πηγαίνουμε Odeon για το Νίκος Καρούζος – Ο Δρόμος για το Έαρ (2020, 101′) που δεν καταφέρατε να δείτε στο online Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης επειδή ήταν συνεχώς sold out. Μετά, 22.15 στη Στέλλα για το Shirley (2020, 107′) της Jacqueline Decker που μας πήρε το μυαλό φέτος στη Berlinale. Πέμπτη 1 Οκτωβρίου Μια καλή μέρα για να τσεκάρετε τις ελληνικές μικρού μήκους του φεστιβάλ (2020, 86′), δεδομένου ότι σε αυτήν την προβολή βλέπουμε και τις νέες ταινίες των Νίκου Πάστρα και Ζακλίν Λέντζου, ενώ μπορείτε έπειτα από το κλασικό μικρομηκάδικο πίρι πίρι να πάτε στις 23.00 στη Στέλλα για το παρισινό προλεταριακό Gagarine (2020, 95′) που περιλαμβανόταν στις φετινές Κάννες. Παρασκευή 2 Οκτωβρίου Ημέρα αφιερωμένη στην Βαβέλ, το λατρεμένο περιοδικό κόμιξ (και όχι μόνο) που έχει επίσης το δικό του ντοκιμαντέρ στο φεστιβάλ. Πέρα απ’ αυτό όμως, παλιοί συντάκτες του επιμελούνται ένα αφιέρωμα καθ’ όλη τη διάρκεια των Νυχτών. Τσεκάρετε στις 19.45 στη Ριβιέρα το Harold and Maude (1971, 91′) και ραντεβού στις 21.30 στο Odeon για το Total Recall (1990, 113′) όπου ο Paul Verhoeven διασκεύασε Philip K. Dick. <3 Σάββατο 3 Οκτωβρίου Στις 20.30 στο Ιντεάλ, αμέσως μετά την απονομή των βραβείων, βλέπουμε το Undine (2020, 90′) του Christian Petzoldt που συζητήθηκε φουλ στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου, ενώ στις 22.45 στο Odeon μυσταγωγούμαστε με το The Holy Mountain (1973, 114′) του ψυχεδελικού πατέρα μας, Alejandro Jodorowsky. Κυριακή 4 Οκτωβρίου Τελευταία μέρα Νυχτών, αρχίζουμε στις 18.00 στον Δαναό με το Hopper/Welles (2020, 130′) γιατί οι χαμένες ταινίες του Orson Welles ποτέ δεν είναι αρκετές και κλείνουμε το φεστιβάλ με το Ammonite (2020, 117′) του Francis Lee που πριν από μερικά χρόνια μας έδωσε την καρδιά στο χέρι με το God’s Own Country.