Δεν υπάρχει κάτι πιο ξεχασμένο από τη λέξη «ιδιοκτησία» στο Ίντερνετ που γνωρίσαμε. Η πνευματική ιδιοκτησία είναι κάτι που εξαιρετικά σπάνια θυμόμαστε ότι υπάρχει και ο βασικός υπαίτιος είναι ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της ηλεκτρονικής καθημερινότητας στην οποία κολυμπάμε κάθε μέρα: Τα memes. Εσείς έχετε ιδέα ποιος τράβηξε τη συγκεκριμένη φωτογραφία και ποιος έχει τα δικαιώματά της; Θα το πούμε εμείς για εσάς: OXI. [break height=50] Disloyal man walking with his girlfriend and looking amazed at another seductive girl [break height=50] Μπορείτε να φανταστείτε πόσο ξενέρωτη θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτή , επειδή κάποιος ζητάει το copyright της και γενικώς τα ρέστα; Διακόσιες φορές όχι. Δεν είναι ΠΟΣΙΜΠΟΛ, θα έλεγε κανείς: [break height=50] [break height=50] Όσο εξωφρενικό κι αν ακούγεται, αυτό είναι πολύ πιθανόν να αλλάξει στο προσεχές μέλλον. Η τελευταία μεγάλη αλλαγή στο παγκόσμιο Ίντερνετ (το net neutrality) ερχόταν από την Αμερική, το λυκόφως των memes όμως ίσως έχει την αφετηρία του στην Ευρώπη και το οικοδόμημα που πρακτικά καθορίζει την οικονομία και την πολιτική της: Την ΕΕ. Ο ντόρος προκύπτει από το νέο νομοσχέδιο για το copyright στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ονόματι «Copyright στην Ψηφιακή Ενιαία Αγορά»), το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο στο Στρασβούργο το βράδυ της Τετάρτης, οπότε στη συνέχεια θα περάσει από τις εθνικές κυβερνήσεις και αν όλα πάνε καλά, θα ψηφιστεί τελικά από το Ευρωκοινοβούλιο τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Η απόπειρα της ΕΕ να εκσυγχρονιστεί η σχετική νομοθεσία για πρώτη φορά μετά από δύο δεκαετίες (και αδιανόητες εξελίξεις στην τεχνολογία, το Ίντερνετ, τα ΜΜΕ κλπ), δεν είναι αξιοσημείωτη από μόνη της. Agreement reached to modernise copyright rules. Freedoms enjoyed by internet users will be enhanced, creators better remunerated & internet economy will have clearer rules. It will strengthen creative sector.It will bring added value to EU citizens.https://t.co/39Fg6vZ40p pic.twitter.com/wvNNaAvvoO — European Commission (@EU_Commission) February 13, 2019 Δύο άρθρα του νέου νόμου όμως έχουν ήδη αποδείξει ότι τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά. Το πρώτο είναι το Άρθρο 11 (εδώ), το οποίο θα υποχρεώνει την κάθε επιχείρηση MME (ακόμη κι ένα blog που έχει γίνει monetize) να πληρώνει πρόστιμο για την αναπαραγωγή αποσπασμάτων από κάποιο μέσο ενημέρωσης, από το οποίο δεν έχει πάρει άδεια. [break height=50] Ήρθε η ώρα να φορολογηθείτε για links; [break height=50] Παρά το ντόρο που έγινε πως θα χρεώνονται και τα hyperlinks, κάτι τέτοιο μάλλον δεν ισχύει. Αυτό ακριβώς θα ισχύει όμως για αυτούσια αποσπάσματα κειμένου, εκτός κι αν είναι πολύ μικρά – δεν έχει οριστεί όμως το το πόσο μικρό είναι το “πολύ μικρό”, κάτι που αναμένεται να κάνει μπάχαλο τα δικαστήρια. Το κλου των νομοθετών εδώ ήταν να προσπαθήσουν να χτυπήσουν τις μεγάλες πολυεθνικές της πληροφορίας, την εξής Google δηλαδή (η οποία έχει ήδη ασκήσει ισχυρό lobbying κατά τη διαμόρφωση του κειμένου) και να τις υποχρεώσουν να πληρώσουν. Τα λεφτά αυτά θα πήγαιναν στους μικρότερους εκδότες και λοιπούς παραγωγούς πληροφορίας. [break height=25] [%contentAd3%] [break height=25] Η Google βέβαια έχει ήδη δηλώσει πως αν μια τέτοια νομοθεσία εφαρμοστεί, τότε πολύ πιθανόν να κλείσει τελείως την υπηρεσία Google News (όπως το έχει ήδη κάνει στην Ισπανία). Σε μια τέτοια περίπτωση, αφενός οι εν λόγω παραγωγοί χάνουν το traffic που παίρνουν από την Google. Αφετέρου, οι μικρότερες πλατφόρμες πολύ πιθανόν να αποθαρρυνθούν από το να χρησιμοποιούν αξιόπιστες πηγές με το φόβο του προστίμου, το οποίο με τη σειρά του ίσως οδηγήσει σε ενίσχυση της παραπληροφόρησης. [break height=50] «Το meme που φτιάξατε παραβιάζει το copyright του Power of Love» [break height=50] Το πιο hot στοιχείο είναι όμως το Άρθρο 13 (εδώ). Αυτό αλλάζει το υπάρχον νομικό καθεστώς, σχετικά με το πως μπορεί να κατέβει από το Facebook ή το YouTube κάτι που κάνει παράβαση copyright. Στη μορφή που το γνωρίζουμε, πρώτα κάτι ανεβαίνει και στη συνέχεια, αν και όταν γίνει αίτημα για copyright, τότε και μόνο θα το κατεβάσουν οι γίγαντες του hosting. Πάνω σε αυτή τη βάση, και φυσικά στο ότι γίνεται για το community και όχι για το κέρδος, στηρίχτηκε ολόκληρη η κουλτούρα και η πρακτική των memes. [break height=50] [break height=50] Τι προβλέπει το ατυχές Άρθρο 13 λοιπόν; Το πρώτο πράγμα που αλλάζει είναι ότι θα απαιτείται από τις πλατφόρμες κολοσσούς να κατεβάζουν προκαταβολικά κάθε είδους περιεχόμενο που παραχαράσσει κάποιο copyright, φιλτράροντας το κάθε ένα upload πριν γίνει δεκτό. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι πρακτικά αδύνατον, μιας και ξεπερνάει τις τεχνικές δυνατότητες ακόμη και των μεγαλύτερων κολοσσών, αν κρίνουμε από το πόσο εύκολα ξεγελιέται το YouTube. [break height=50] [break height=50] Ένα άλλο πρόβλημα, σαφώς σημαντικότερο από το τεχνικό, είναι ότι η υλοποίηση αυτού του σχεδίου απαιτεί από τις εταιρείες την συντριπτική καταπάτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ. Η παρακολούθηση, ο έλεγχος και το μπλοκάρισμα των επικοινωνιών τους υπέρ του copyright αφενός έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και αφετέρου τέτοιες απόπειρες έχουν καταρριφθεί παραπάνω από μία φορές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αν η απαίτηση αυτή επιβληθεί πιεστικά όμως, οι εταιρείες θα πρέπει να ανταπεξέλθουν κάπως και το πιο πιθανό είναι να οδηγήσει σε κάποιο τελείως ανελαστικό και αντιδημοκρατικό καθεστώς όπου για παράδειγμα όλα τα πολύτιμα memes από το Master Chef που με τόσο κόπο έφτιαξες θα διαγράφονται προκαταβολικά, επειδή οι υπεύθυνοι φοβούνται πιθανόν πρόστιμα ή βαριούνται την ταλαιπωρία του να ξεχωρίσουν δίκαιους και “άδικους”. [break height=50] [break height=50] Με δυο λόγια και πέρα από την πλάκα, η ελευθερία στην πληροφορία χτυπιέται σημαντικά, όπως καταγγέλουν και μια σειρά από φορείς και ΜΚΟ με επίσημη επιστολή τους προς τα όργανα της ΕΕ.Ένας από αυτούς που την υπογράφουν είναι και ο εφευρέτης του World Wide Web, Tim Berners – Lee: «Το άρθρο 13 κάνει ένα πρωτοφανές βήμα προς το μετασχηματισμό του Ίντερνετ, από μια ανοιχτή πλατφόρμα για την καινοτομία και για το να μοιράζεσαι, σε ένα εργαλείο για την αυτοματοποιημένη παρακολούθηση και των έλεγχο των χρηστών του.» [break height=50] [break height=50] Επίσης, οι πλατφόρμες που δεν μπορούν ή δεν αντέχουν οικονομικά να στήσουν το δικό τους σύστημα, θα υποχρεωθούν να νοικιάσουν την πατέντα κάποιου άλλου. Ή να αγοράσουν τις άδειες από το κάθε ένα πνευματικό προϊόν σε αυτό το πλανήτη, κάτι που δεν ακούγεται ομολογουμένως πολύ πιθανό. Να σημειωθεί εδώ πως υπάρχει μια πρόβλεψη υπέρ του content που έχει σκοπό «την καρικατούρα, τη σάτιρα, ή την ψυχαγωγία», είναι φανερό όμως πως κι αυτό θα είναι ανοιχτό προς ερμηνεία. Μία πρόβλεψη υπάρχει επίσης και για τις δωρεάν online εγκυκλοπαίδειες, και εκεί όμως η ασάφεια των νόμων είναι πολύ πιθανόν να κάνει το πεδίο βατό μόνο για τους πλούσιους και ισχυρούς. Όπως είπε ο ιδρυτής της Wikipedia, Jimmy Wales: «Είναι μια ολοκληρωτική καταστροφή» Γενικά το πλαίσιο έχει γίνει πολύ σφιχτό από την αθώα πρώτη εποχή του Ίντερνετ, και αυτό δεν προέκυψε τυχαία. Ήρθε με στρατηγικές κινήσεις από τη μεριά των κρατών, των υπερεθνικών οργανισμών και των επιχειρήσεων. [break height=50] [break height=50] (Πηγές: 1, 2, 3)
