Ένας από τους πιο ενδιαφέροντες έλληνες νέους σχεδιαστές, δημιουργούς κομιξ, pixel artists και γελοιογράφους κρύβεται πίσω από τον άγριο γορίλα της αφίσας μας. Ο Τηλέμαχος Σταυρόπουλος, κατά κόσμον Helm, αφιερώνει ακριβώς 60 λεπτά της ώρας για μια κουβέντα εφ΄ όλης της ύλης. Απο τα κομιξ, στον υπαρξισμό και από τον Μπρεχτ στους Fates Warning. Συνέντευξη στον Judas Priestley Λοιπόν, τι σημαίνει κομιξ αλήθεια; Θεέ μου. Κομιξ σημαίνει να χρησιμοποιείς σαν παραπλανητικό σκεύος την παιδική συσχέτιση με τα μπαρμπαδέλια που έχει ο κόσμος για να ακουμπήσεις υπερβατικά ευαίσθητα σημεία στην ατομικό και κοινωνικό ψυχισμό. Πως λέμε “Μίκι Μάο;” Κάτι τέτοιο. O Walt Disney δηλαδή όταν δε κατέδιδε κομμουνιστάς, ζωγράφιζε ποντίκια με γάντια και παντελόνια για να ακουμπήσει υπερβατικά ευαίσθητα σημεία στον κοινωνικό ψυχισμό; Α, έτσι χρησιμοποιώ εγώ τα κομιξ. Ο Γουολτ Ντίσνεϊ ήταν αρκετά πιο σαδιστής. Δες αυτό: http://theblarg.wordpress.com/2009/07/11/mickey-mouse-suicide/ Τι σημαίνει «κάνω κομιξ στην Eλλάδα του 2013»; Μπορώ να μιλήσω μόνο για μένα, άλλοι συνάδελφοι έχουν άλλες εμπειρίες. Μια φορά μια αναγνώστρια μου είπε ότι «έτσι τις αρέσουν οι καλλιτέχνες, στρατευμένοι» για να με επιβραβεύσει, το οποίο με έβαλε σε σκέψεις επειδή ποτέ δεν ένιωσα τον εαυτό μου ως τέτοιο (ως στρατευμένο, δηλαδή, φαντασιώσεις καλλιτεχνίας δόξα τον θεό, είχαμε). Και της απάντησα ότι εγώ κάτι υπαρξιστικά κόμιξς και ελλειπτικά ψυχοδράματα έκανα μέχρι τότε, όλα με τις χαρακτηριστικες ακοινώνητες και αποκομμένες φορτίσεις της εποχής που με σχημάτισε. Η κρίση μας επιστράτευσε υποχρεωτικά. Έπρεπε να βρω τι είναι αυτό το οποίο όχι μόνο μπορώ αλλά και οφείλω να επικοινωνήσω με συνανθρώπους μου και να αντέξω τα ιδιότυπα φορτία μιας ‘άποψης’ που αν όχι συνεπής, είναι τουλάχιστον διακριτή. Μια μικρή επιστροφή στον μοντερνισμό, δηλαδή. Η φίλη σου φαντάζομαι ότι μίλαγε με αφορμή τη δουλειά σου για την εφημερίδα “Ελλάδα Σήμερα”… «Ελλάδα Αύριο» κόπανε… Αυτό! Μίλησε μου για τις δουλειές σου πριν απο αυτά τα στριπς. Το κύριο έργο μου πριν από τα στριπακια ήταν το “ΖΧ”, ένα κόμικ ασπρόμαυρο πενηντατόσων σελίδων που το αγαπώ πολύ, που πραγματεύεται την σύγκρουση επιθυμίας και της τυχαίας φρίκης και το πως τα συντρίμμια από αυτή την σύγκρουση λέγονται Μνήμη. Α, έχει και ρομπότ! Και είναι μασκαρεμένο σαν μια λάιτ «ιστορία αγάπης». Πριν από αυτό είχα βγάλει και το «Εκτός Θέματος», μια αυτοέκδοση από μονοσέλιδες ιστορίες κόμιξ σε ένα μέγεθος που δεν χωράει σε καμία βιβλιοθήκη (κάτι έπρεπε να προσπαθούσα να αποδείξω). Το περιεχόμενο είναι ποικιλόμορφο, αλλά δεν έχει σημασία, δεν είναι λες και θα το βρείτε πουθενά. Νωρίτερα, όσο μάθαινα τα κόμιξ, κάπου στα 20-23 μου, συμμετείχα και στο φανζίν ‘Free Your Line’ που πήρε και ένα βραβείο. Μεταξύ όλων αυτών επαγγελματικα έκανα και γραφικά για βιντεο-γκειμς, (δισδιάστατα, pixel-by-pixel) για διάφορους πελάτες, ο μεγαλύτερος μεταξύ αυτών η Wayforward για ένα παιχνίδι που λέγεται Aliens:Infestation, για το Nintendo DS, που το έβγαλε η Sega ως publisher και λένε ότι δεν είναι κακό – δεν ξέρω, δεν το έπαιξα ποτέ. Σε αυτόν τον χώρο – των γραφικών – επαγγέλλομαι και τώρα. Κατά τα άλλα κάνω διάφορα comissions άμα κάτσουν, τατουάζ, μπλουζάκια, αφίσες, τέτοια. Άμα θέτε κάτι, πείτε. Στρατευμένος είμαι, λέει. Το ZX έχει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά κάδρα και σκίτσα που έχω δει σε ελληνικό κόμικ. Ανάφερέ μου επιγραμματικά τις πιο στιβαρές επιρροές σου απο τον χώρο του σχεδίου και γενικά. Οι Fates Warning, ο Andrea Pazienza, ο Moebius, ο Yukito Kishiro, ο Barry Windsor Smith, ο Alan Moore, ίσως και ο Chris Ware αλλά ίσως αυτό ήρθε κάπως αργά και το ξεπέρασα. Το story πάντως, στο ΖΧ, αισθάνομαι ότι με αφήνει λίγο απέξω. Αλλά ίσως έτσι πρέπει κιόλας… Τα κομιξ μου είναι επίτηδες βασισμένα στο κονσεπτ της Μπρεχτικής αποξένωσης. Δηλαδή; Χρησιμοποιώ φορμαλιστικά μέσα αντιδραστικά για να απομακρύνω τον αναγνώστη από την πλοκή και να καταλύσω το Θέαμα του έργου μου, γιατί δεν θέλω να ταυτιστεί με κανέναν και τίποτε. Θέλω να δυσκολευτεί και να αναγκαστεί να δεχθεί την α-φύσικη κατάσταση που αφηγούμαι χωρίς να μεθύσει από παραμύθι. Δηλαδή, δεν θέλω να ‘μπει στην θέση’ κανενός. Θέλω να δεχτεί ότι υπάρχει η κατάσταση χωρίς να τον αφορά άμεσα. Θέλω να επιστρέφει στην μνήμη του που και που άβολα και χωρίς να το περιμένει. Ο τρόπος που γίνεται αυτό στα κόμιξ είναι σύνθετος. Το κύριο συστατικό είναι, ας πούμε, κακία. Το τελευταίο είναι παράξενο, όταν πριν μιλούσαμε για στράτευση. Φαντάζομαι ότι το κύριο συστατικό των στρατευμένων στριπς σου δεν είναι η κακία. Μα αυτό οφείλω. Η κακία είναι φορμαλιστική μέθοδος. Το τι έχεις να πεις πρέπει να είναι πραγματικό και ειλικρινές. Αυτό μου θυμίζει εκείνη την περιπέτεια σου με την εφημερίδα Παρασκευή και 13. Θύμισέ μου, τι είχε συμβεί τότε; Η αυτή εφημερίδα που με πλήρωνε για την μια ολοσέλιδη ιστορία μου την εβδομάδα (σοκ και δέος για τον 21χρονο εγώ τότε να πάρω τα πρώτα μου λεφτά για να κάνω κόμιξ), άρχισε να δίνει μαζί με το φύλλο της και λάιτ στην αρχή, και αργότερα χάρκορ τσόντες για να παραμείνει ανταγωνιστικη στα περίπτερα. Έκανα ένα κόμικ στο οποίο καυτηρίαζα το τι αυτό σημαίνει για το περιεχόμενο της εφημερίδας, και τα κομιξ μας μαζί (πως μας ομοιάζει με την χαρτοσακούλα που βάζεις μέσα το αλκοόλ απο την κάβα, αν θες – ή ίσως λαδόκολλα για το ψάρι;) και η σελίδα δεν δημοσιεύτηκε (ίσως μάλιστα ένα ορθωμένο πέος σε ένα καρέ να μην ήταν καν το χειρότερο σημείο του κόμικ για τον εκδότη) και έτσι η συνεργασία μας έληξε. Ποιά είναι τα όρια τελικά σε αυτό το παιχνίδι; Αυτό του «εργάτη των media»; Υπάρχουν κάποια όρια που όσο δυνατή πένα και να είσαι (όχι ότι εγώ ήμουν στα 21) δεν μπορείς να έχεις την αριστοκρατική πολυτέλεια να πεις ‘διαχωρίζομαι από το έντυπο που με εκδίδει’. Αν πχ, το έντυπο γράψει στην πρώτη σελίδα “θάνατος στους μετανάστες” ή κάτι τέτοιο. Όχι ότι θα πω εγώ στους συνάδελφους τι να κάνουν, απλά τότε κινήθηκα έτσι, έμενα και στον πατέρα μου, άντεχα. Ηθικό Απόλυτο και εργασία σε καπιταλιστικό σύστημα δεν πάνε μαζί. Αν όχι απόλυτο, τι υπάρχει ωστόσο; Πως ονειρεύεσαι τον εαυτό σου, στο πλαίσιο της δουλειάς σου; Τι θα ήθελες να κάνεις, ιδανικά; Υπάρχουν συμβιβασμοί και στρατηγικές μάχες και όσο γίνεται προστασία του φαντασιακού μας κέντρου. Είμαστε όλοι συνένοχοι στον καπιταλισμό, αλλά όταν αρχίσουμε και *μιλάμε* σαν ρομπότ_της_αγοράς, κάτι έχει πεθάνει. Καλλίτερα υποκριτές! Θέλω να μπορώ να στηρίξω το σπίτι μου πρωτίστως και να ζω με σχετική αξιοπρέπεια, δηλαδή, είμαι εργάτης. Θέλω και να προσφέρω όσο μπορώ καλλιτεχνικά ειλικρινή δουλειά που ανακατατάσσει έστω και λίγο κάποιες αυτόματες παραδοχές κα καταλύει κάποια κλισέ που έχουμε μέσα μας. Αυτοί οι δυο στόχοι έχουν προφανώς, τριβές μεταξύ τους. Όταν ήμασταν παιδιά, όσοι και όσες είχαν έφεση στα καλλιτεχνικά είχαν ένα όνειρο. Να κάνουν το δικό τους “magnum opus”. Είχαν ένα σχέδιο. Πώς το βλέπεις αυτό; Έχεις κάποιο καλλιτεχνικό πλάνο; Ναι, θα επιμείνω στον χώρο των βιντεογκειμς για τα επόμενα 3-5 χρόνια, δουλεύοντας πολύ σκληρά, για να υπάρξει ένα δίχτυ ασφαλείας οικονομικό. Και μετά ή πάλι κομιξ η θα κάνω τα δικά μου βιντεογκειμς που θα έχουν πιο ριζοσπαστικές καταβολές από αυτά που μου ζητάνε οι πελάτες τώρα ή και τα δύο. Πιστεύω ότι το “ZX” είναι το ‘απαραίτητο έργο μου. Δεν πειράζει και να πεθάνω μετά από αυτό. Τα άλλα είναι έξτρα. Δεν με πιέζει πια το υπερεγώ μου δηλαδή να κάνω ‘μεγάλη τέχνη’. Πώς βλέπεις την ελληνική σκηνή κομιξ; Η Ελληνική σκηνή έχει κάθε χρόνο και περισσότερη παραγωγή, όσο περίεργο και αν είναι αυτό και το επίπεδο είναι πια πολύ υψηλό. Δυστυχώς διαβάζω όλο και λιγότερα επειδή δεν έχω λεφτά να τα αγοράσω αλλά και επειδή ίσως όσο μεγαλώνω τόσο λιγότερο θέλω να καταναλώνω καινούρια τέχνη γενικά. Το comicdom con είναι μια πολύ ευχάριστη στιγμή κάθε χρόνο επειδή νιώθουμε εκεί μέσα λες και η δουλειά μας εχει αξία και νόημα. Είναι αρκετά κουραστική η τόση κοινωνικοποίηση, βέβαια. Σε ευχαριστώ πολύ για όλα. Ευχαριστώ εγώ για την συνέντευξη, υποθέτω ότι και αυτή με κάνει να νιώθω ότι η δουλειά μου έχει κάποια αξία. Αν με ψάχνει κανείς, να με βρει στο φέισμπου, αν θέλει να αγοράσει κάποιο κομιτς μου να ψάξει στο comicworld.gr, αν αγαπάει τα γατσάκια και τα πάγκς και τα γαλλικά μπουλντόγκ και τους ανθρώπους όσο γίνεται, αυτό είναι πολύ ωραίο. Περισσότερα για μένα μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.pixeljoint.com/p/2203.htm https://www.facebook.com/messages/telemachus.stavropoulos http://asides-bsides.blogspot.gr/
