Έφτασε και φέτος αυτή η εποχή του χρόνου, φίλες και φίλοι. Είναι Νοέμβριος, άρα έχει Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Γιατί μπορεί καλοκαίρι και φθινόπωρο να έχουν μπλέξει μετεωρολογικά τα μπούτια τους αλλά τουλάχιστον γνωρίζουμε ότι οι εποχές παραμένουν στην θέση τους μέσα από το αλάνθαστο κριτήριο των κινηματογραφικών φεστιβάλ. Όλοι το ξέρουν ότι το φθινόπωρο ξεκινάει αρχές Σεπτέμβρη με Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Δράμας, κάνει μια στάση αρχές Οκτώβρη με Νύχτες Πρεμιέρας και τελειώνει εκεί προς τα μέσα Νοεμβρίου με το κρύο και την υγρασία να περονιάζουν το δέρμα στην κρύα και υγρή Σαλούγκα. Έτσι και φέτος από 31 Οκτωβρίου μέχρι 10 Νοεμβρίου οι αποθήκες του λιμανιού, η (ανακαινισμένη και με νέα καθίσματα, προς αγαλλίαση του λωκό σας) αίθουσα του Ολύμπιον και τα μπαρ του κέντρου θα γίνουν ένα θαυμαστό οικοσύστημα με κέντρο της ζωής του την κινηματογραφική εμπειρία και με θερμές μάζες φασηνεφίλ™ Αθηνέζων να αναμένετται να πλήξουν την συμπρωτεύουσα. Εκεί θα είμαστε κι εμείς φυσικά φουλ κομπλέ κινηματογραφική ανταπόκριση μέσα από άρθρα, συνεντεύξεις και βίντεο στα social media του Nerdcult και το γκρουπ του ΒΙΝΤΕΟ ΚΛΑΜΠ. Προς το παρόν, όμως, ας μιλήσουμε για τις ταινίες και το πρόγραμμα. Όπως πάντα, μπορείτε να βρείτε το αναλυτικό ωρολόγιο πρόγραμμα των φυσικών προβολών του φεστιβάλ στην επίσημη σελίδα του, το οποίο περιλαμβάνει επίσης τις online προβολές που θα είναι διαθέσιμες στην streaming πλατφόρμα, σε περίπτωση που βρίσκεστε εκτός Θεσσαλονίκης. Ας σημειώσουμε επίσης πως η προπώληση ξεκινάει από την Τρίτη 29 Οκτωβρίου στο www.filmfestival.gr, οπότε κάντε τα κουμάντα σας γιατί κλασικά τα sold out δεν θα είναι λίγα. Κι επειδή ήδη ακούμε να ρωτάτε “ναι, αλλά τι να δω απ’ όλα αυτά”, σας έχουμε ετοιμάσει μια λίστα με τις 25 ταινίες που πρέπει να βάλετε στην (φανταστική ή πραγματική) ατζέντα σας αν σκοπεύετε να βρεθείτε στην Θεσσαλονίκη τις επόμενες μέρες. Τα φεστιβαλικά σουξέ Εδώ βρίσκεται προφανώς το βαρύ πυροβολικό του φετινού φεστιβάλ, δηλαδή ταινίες που έκαναν σούσουρο σε άλλα διεθνή φεστιβάλ κι έχουν πίσω τους ένα word of mouth ή μερικά βραβεία να φλεξάρουν. Πρώτη μούρη βεβαίως είναι δικαιωματικά η Μαρία Κάλλας και το Maria που αποτελεί την ταινία έναρξης, με τον Pablo Larrain να διδάσκει ξανά τι σημαίνει ουσιαστική κινηματογραφική βιογραφία μετά από Spencer, Jackie και Neruda. Σε παρόμοιο κλίμα και η ταινία λήξης με το The End του Joshua Oppenheimer, που βρίσκει τον σπουδαίο ντοκιμαντερίστα του The Act of Killing να κάνει το μυθοπλαστικό ντεμπούτο του σε ένα post-apocalyptic μιούζικαλ με την Tilda Swinton. Ταυτόχρονα, η φετινή Θεσσαλονίκη έχει ένα μεγάλο μπούγιο ταινιών που ξεχώρισαν στα βραβεία των Καννών, με πρώτο και καλύτερο το crowd-pleasing δράμα All We Imagine as Light της Payal Kapadia που πήρε το Μεγάλο Βραβείο του φεστιβάλ, αλλά και ταινίες που βραβεύθηκαν στο πιο πειραματικό τμήμα Un Certain Regard, όπως το Souleymane’s Story, το The Damned και το On Becoming a Guinea Fowl. Δύο ακόμα ταινίες που αξίζει να αναφέρουμε εδώ είναι το The Empire, την sci-fi παρωδία του συνήθους υπόπτου Bruno Dumont που πήρε την Αργυρή Άρκτο στο Βερολίνο, αλλά και το From Ground Zero, το φιλμ ανθολογίας 22 σκηνοθετών από την Γάζα που έπαιξε στο φεστιβάλ του Τορόντο και θα είναι η επίσημη πρόταση της Παλαιστίνης στα Όσκαρ του 2025. Οι αγαπημένοι δημιουργοί Ξεκινάμε με δύο από τους κατ’ εμέ πιο ενδιαφέροντες σκηνοθέτες των τελευταίων δεκαετιών, και πρώτον τον Steven Soderbergh, ο οποίος δεν σταματάει να πειραματίζεται σε μεγάλη και μικρή κλίμακα. Αν θυμάστε, ο Soderbergh το 2016 είχε δηλώσει πως αποχωρεί από το σινεμά, για να επιστρέψει τελικά το 2017 και να γυρίσει 9 ταινίες μέσα σε 8 χρόνια. Τώρα λοιπόν θα δούμε το Presence, μια POV ταινία τρόμου με χαμηλό μπάτζετ που έκανε πρεμιέρα στο Sundance. Αντιστοίχως, περιμένω πολλά από τον σπουδαίο Καναδό Guy Maddin, ο οποίος έχει φτιάξει αταξινόμητες ταινιάρες σαν το The Saddest Music in the World, το My Winnipeg και το The Forbidden Room. Φέτος επέστρεψε στην μεγάλου μήκους μυθοπλασίας με το Rumours, συνεργαζόμενος για άλλη μια φορά με τα αδέρφια Evan και Galen Johnson, κι έχοντας ως πρωταγωνίστρια την Cate Blanchett. Πραγματικά τι θα μπορούσε να πάει στραβά; Πέρα από παλιές αγάπες, ας σημειώσουμε πως το φεστιβάλ φιλοξενεί νέους δημιουργούς που έχουν δώσει πολύ καλά δείγματα τα τελευταία χρόνια. Τέτοιες ταινίες είναι το I Saw the TV Glow της Jane Schoenbrun (We’re All Going to the World’s Fair), το The Hyperboreans των Cristóbal Leon και Joaquín Cocina (The Wolf House) και το A Different Man του Aaron Schimberg (Chained for Life). Αξίζει επίσης να αναφέρουμε στο animation μέτωπο το Sanatorium Under the Sign of the Hourglass των βετεράνων αδερφών Stephen και Timothy Quay (Street of Crocodiles) αλλά και το Memoir of a Snail του Adam Elliot (Mary and Max). Και τέλος, αξίζει μια ειδική μνεία στο ελπιδοφόρο Happyend του Neo Sora, γιου ενός πολυ-αγαπημένου δημιουργού, του Ryuichi Sakamoto που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Τα αφιερώματα Όσον αφορά τα αφιερώματα του φεστιβάλ, έναν πάντα μερακλίδικο τομέα που αξίζει εξερεύνηση, στο κέντρο της προσοχής βρίσκεται το “Εγώ, το Τέρας” που αποτελεί και κεντρικό θέμα του φεστιβάλ. Στην πολύ ενδιαφέρουσα λίστα ταινιών που περιέχει το αφιέρωμα ξεχωρίζουν κλασικά αριστουργήματα σαν το Eyes Without a Face του George Franju από το 1960, καλτ έπη σαν το Tetsuo: The Iron Man του Shinya Tsukamoto από το 1989, παραγνωρισμένοι τίτλοι όπως το P’tit Quinquin του Bruno Dumont από το 2014 αλλά και αξιόλογες νέες ταινίες σαν το φετινό The Devil’s Bath των Veronica Franz και Severin Fiala. Αξίζει επίσης να επιστήσουμε την προσοχή σας στο μεγάλο αφιέρωμα του φεστιβάλ στον αγαπημένο Πάνο Χ. Κούτρα, δημιουργών ταινιών που έχουν σημαδέψει την πρόσφατη ιστορία του ελληνικού σινεμά, όπως το Στρέλλα και το Ξενία, και θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και παλιότερες ταινίες του, όπως το αξεπέραστο Η Επίθεση του Γιγαντιαίου Μουσακά και οι μικρού μήκους ταινίες του από τα 80s και 90s. Πολύ ενδιαφέρον φαίνεται επίσης και το αφιέρωμα στην ζωγράφο και γλύπτρια Niki de Saint Phalle, η οποία μεταξύ άλλων πειραματίστηκε και με το σινεμά, οπότε τσεκάρετε το A Dream Longer than the Night. Οι ελληνικές ταινίες Εξαιρετικά πλούσιο το ελληνικό πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ, και νομίζω δικαίως θα γίνουν οι πιο ανάρπαστες προβολές της διοργάνωσης. Έχουμε τίτλους Ελλήνων δημιουργών που ήδη έχουν κάνει την γύρα τους στα μεγάλα φεστιβάλ, όπως το Harvest της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη στη Βενετία, το Arcadia του Γιώργου Ζώη στο Βερολίνο και το September Says της Αριάν Λαμπέντ στις Κάννες – με το πρώτο και το τρίτο βέβαια να μην αποτελούν κατ’ ουσίαν ελληνικές παραγωγές. Όσον αφορά τις υπόλοιπες ελληνικές ταινίες που περιμένουμε να δούμε, μια τριάδα που μας τραβάει την προσοχή είναι το Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο του Γιάννη Βεσλεμέ (Νορβηγία), το Ποτάμι του Χάρη Ραφτογιάννη (Αεραλάνδη) και το Κιούκα Πριν το Τέλος του Καλοκαιριού του Κωστή Χαραμουντάνη που βρέθηκε σε παράλληλο πρόγραμμα των φετινών Καννών και αποτελεί την πρώτη απόπειρα του σκηνοθέτη σε μεγάλου μήκους μυθοπλασία μετά από μια σειρά πολύ δυνατών μικρού μήκους ταινιών.