Quantcast
politix OPINION

Μήπως το να δημοσιεύονται οι φωτογραφίες και τα στοιχεία των κατηγορούμενων για εγκλήματα δεν είναι καλή ιδέα;

H δημοσιοποίηση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων ίσως έχει αρνητικές συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ίδια την έννοια του δικαίου


felix · 12 Μαΐου 2017

Ήρθε ξανά στην επικαιρότητα με αφορμή το ζοφερό έγκλημα του βιασμού της 22χρονης φοιτήτριας. Προχτές, η Ελληνική Αστυνομία δημοσιοποίησε μετά από διαταγή Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, προσωπικά δεδομένα και φωτογραφίες του 52χρονου κατηγορούμενου, που συνελήφθη στις 4 Μαΐου στη Δάφνη. Αιτία, η «αξίωση της πολιτείας για τον ποινικό κολασμό ομοειδών αδικημάτων που τυχόν θα αποκαλυφθούν επ’ αφορμή της παρούσας».

Είναι πολύ εύκολο εδώ να ξεχάσει κανείς μια κρίσιμη λεπτομέρεια, παρά τα όπως αναφέρονται, συντριπτικά στοιχεία σε βάρος του κατηγορούμενου: ο 52χρονος δεν έχει καταδικαστεί ακόμη. Και παρότι φαντάζει εξαιρετικά απίθανο να αθωωθεί, η πιθανότητα πάντα υπάρχει. Κι αν το ενδεχόμενο τέτοιου σφάλματος σας φαίνεται εγκεφαλικό κατασκεύασμα, ας μην ξεχνάμε ότι σε άλλα κράτη “του Διαφωτισμού” αθώοι άνθρωποι καταδικάζονται σε θάνατο.

Για την ακρίβεια, παρότι ο βιασμός είναι ο ορισμός του μισογυνικού και σεξιστικού εγκλήματος, το να περιφέρονται στη δημοσιότητα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι φωτογραφίες ενός κατηγορούμενου μας άφησε λίγη από την πικρή αίσθηση μια κατάμαυρη στιγμή της δικαιοσύνης και της δημόσιας ζωής ευρύτερα: της διαπόμπευσης των οροθετικών γυναικών.

Όπως μας σχολίασε η Χαρά Παπαγεωργίου, μία από τις δικηγόρους που τις υπερασπίστηκε τότε, η τελείως ωμή δικαστική εντολή αφού εξευτέλισε ζωές και προσωπικότητες (καλώντας πελάτες των ιερόδουλων σε εξετάσεις δημόσια), άφησε και μόνιμες πληγές, καθώς η δημόσια διαπόμπευση ήταν πλέον μη αναστρέψιμη, παρά την αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου, όπως υπογράμμιζε και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών:

«Το δικαστήριο τις αθώωσε, η στοχοποίηση όμως έμεινε ανεξίτηλη στην κοινή γνώμη από κάποιους προσπάθησαν να εξασφαλίσουν την πρόσκαιρη πολιτική τους επιβίωση, πατώντας σε ανθρώπινες ζωές.»

Η διαπόμπευση ήταν σύμφωνα με την κ. Παπαγεωργίου και η μεγαλύτερη πίκρα για τις γυναίκες αυτές, καθώς καμιά αθωωτική απόφαση δε μπορεί να πάρει πίσω όλη εκείνη την εμπειρία. Υπενθυμίζουμε, πως μία από αυτές αυτοκτόνησε τότε, “υποτροπιάζοντας” ακριβώς στο βάρος του να πρέπει να υπερασπιστεί την αθωότητα και την αξιοπρέπειά της κόντρα στο βάρος του να έχεις δει το πρόσωπο σου να παρουσιάζεται παντού ως ακάθαρτο και κακόβουλο, σα δημόσιος κίνδυνος.

Η εν λόγω υπόθεση δεν είναι η υπόθεση των οροθετικών γυναικών, θα πει κάποιος. Είναι γεγονός: καμιά υπόθεση δεν είναι ίδια με την άλλη και όλες επηρεάζονται από διαφορετικές συνιστώσες κάθε φορά. Ο όχλος όμως που κάθε φορά παριστάνει το κακέκτυπο του λαϊκού δικαστηρίου με τον ίδιο τρόπο πυροδοτείται, όποια κι αν είναι τα χαρακτηριστικά των ατόμων που το συγκροτούν.

Έτσι προέκυψε και ο δικός μας προβληματισμός: Tι ακριβώς προσθέτει στην διεκπεραίωση του έργου της δικαιοσύνης το να βγουν όλα τα στοιχεία στη φόρα; Σε τι θα συμβάλλει η ύπαρξη σχολίων για ΚΡΕΜΑΛΕΣ, ΨΟΦΟ, ΔΗΜΟΣΙΟ ΛΙΘΟΒΟΛΙΣΜΟ ή οτιδήποτε σχετικό, σε μια ατμόσφαιρα τόσο τοξική που μόνο μορφώματα όπως η Χρυσή Αυγή ευνοεί;

Η εμπειρία από τη δημοσιοποίηση τέτοιων ειδήσεων έχει δώσει ήδη δεδομένα. H δημοσίευση ενός τέτοιου άρθρου στο διαδίκτυο μοιραία ακολουθείται από α) ένα σχόλιο του είδους “δε ντρέπεσαι κτήνος” β) ένα σχόλιο του είδους “εύχομαι να τον ******* όλη μέρα στη φυλακή” γ) ένα random σχόλιο για μετανάστες ή πρόσφυγες και δ) ένα σχόλιο για την επαναφορά της θανατικής ποινής και γενικά μια συζήτηση αυτού του είδους.

Η σχετική αχρηστία όμως των εν λόγω μέτρων, ωχριά μπροστά στις καταστροφικές συνέπειες που έχουν οι δημοσιοποιήσεις των προσωπικών δεδομένων. Τα οποία είναι και πολλά όπως μας είπε στη συζήτησή μας η δικηγόρος Αντωνία Λεγάκη.

Πρώτον, όπως είπαμε παραπάνω, προκαταβάλλει την ποινή του, η οποία μπορεί να μην αποδοθεί και ποτέ, καθώς η πραγματική διαδικασία εκκρεμεί! Αν ο κατηγορούμενος καταδικαστεί, θα τιμωρηθεί μία φορά με την κανονική του ποινή, από αυτές που προβλέπει ο ποινικός κώδικας και άλλη μία με τον εξευτελισμό, μία ποινή η οποία δεν έχει καμιά σχέση με κανενός είδος ανθρώπινου δικαιώματος.

Αν από την άλλη αθωωθεί, θα έχει ήδη τιμωρηθεί για κάτι που δεν έκανε, κάτι το οποίο δε μπορεί κανείς να αποκλείσει όταν αθώοι άνθρωποι φτάνουν μέχρι την εκτέλεση στις ΗΠΑ. Θα έχει τιμωρηθεί μάλιστα με την κοινωνία ως εργαλείο για την τιμωρία του, σε μια αναίμακτη εκδοχή του λιθοβολισμού όπως αυτού που γίνεται στις πιο αυστηρές εκδοχές του ισλαμικού νόμου, ενάντια στον οποίο κατά τα άλλα διάφοροι μπορεί να καταφέρονται.

Αυτή η συζήτηση έχει σημασία καθώς όπως προειδοποίησε η κ. Παπαγεωργίου, τέτοιου είδους πρακτικές γίνονται όλο και συχνότερα τελευταία. Και μόνο η συχνότερη χρήση αυτών των μέτρων οδηγεί στην εξοικείωση του κοινού με αυτές, η πιθανότητα να καθιερωθούν μεγαλώνει και το τελικό αποτέλεσμα είναι μια ακόμη ήττα για τα προσωπικά δεδομένα συνολικά. Eιδικά σε μια εποχή που πατρικά και στοργικά οι κυβερνήσεις του δυτικού κόσμου αποφασίζουν κάθε τόσο να μας τα στερήσουν και λίγο ακόμη, πάντα με στόχο την ασφάλειά μας.

Κλείνοντας, σύμφωνα με την κ. Λεγάκη, η φύση του εγκλήματος δεν πρέπει να μας καθησυχάζει. Δεν είναι ότι απάνθρωπες πρακτικές θα χρησιμοποιηθούν μόνο ενάντια σε “ανθρωπόμορφα τέρατα”, όπως λέγεται συνήθως από όποιον θέλει να σοκάρει το κοινό με τη χρήση γραφικών εκφράσεων.

Αντιθέτως, όποιος θα ήθελε να κάνει μια καμπάνια υπέρ της θανατικής ποινής, ας πούμε, δε θα ξεκίναγε από ένα φόνο εξ’αμελείας, ή ένα περιστατικό οπαδικής βίας. Θα διάλεγε μια περίπτωση όπου ο δράστης θα μπορούσε να συγκεντρώσει μίσος από κάθε κατεύθυνση, όπως ένας παιδεραστής, ο οποίος θα έδινε πιο εύκολα τη δυνατότητα να διεγείρει τα πιο σκοτεινά αντανακλαστικά του κόσμου εναντίον του.

Και σε μια εποχή που πολύς κόσμος ψηφίζει προέδρους για να πετάξουν ανθρώπους έξω από τη χώρα τους, μπορεί και να το πετύχαινε.

 

Best of internet