Quantcast
ORIGINALS

Στάση του Νίκα: Τότε που μια τεράστια εξέγερση οπαδών οδήγησε στον θάνατο 30.000 ανθρώπων

Όταν 1.500 χρόνια πριν οργανωμένοι οπαδοί έκαναν μπάχαλα για να ρίξουν τον αυτοκράτορα


Τσαγκ · 9 Μαΐου 2017

Ο οπαδικός εξτρεμισμός δεν είναι κάτι που ξεπήδησε τα τελευταία 30 χρόνια σε αυτή την γωνιά του κόσμου. Κυριολεκτικά όταν εμείς κάναμε οργανωμένα οπαδικά μπάχαλα οι άλλοι ζούσαν τον δικό τους μεσαίωνα.

 

Στα βυζαντινά χρόνια που δεν υπήρχε η μπαλίτσα, οι ιπποδρομίες, που ήταν και για αρχόντους και για λινάτσες, ήταν το αγαπημένο άθλημα των μαζών από τότε που το χριστιανικό ιερατείο είχε απαγορεύσει τις εξίσου δημοφιλείς (προ χριστιανισμού), θανατηφόρες μονομαχίες.

Το Καμπ Νου της εποχής, ήταν  ο ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης. Ο ιππόδρομος της Πόλης (πιθανότατα χρησιμοποιούνταν από τον 2ο μ.χ αιώνα πριν ιδρυθεί η Κωνσταντινούπολη) εκσυγχρονίστηκε επί Μεγάλου Κωνσταντίνου και χώραγε 100.000 θεατές.

 

Στις ιπποδρομίες  συμμετείχαν τέσσερις αθλητικές ομάδες με τα άρματα τους. Οι ομάδες αυτές είχαν εντυπωσιακά πολλές ομοιότητες με τους τωρινούς οργανωμένους οπαδούς χώρας της νότιας βαλκανικής. Η κάθε ομάδα είχε το χρώμα της, είχαν ηγέτες, οργανωμένα μέλη και ανώνυμους οπαδούς, η κάθε μια αντιπροσώπευε έναν δήμο της πόλης και οι ισχυρότερες από αυτές ασκούσαν και πολιτική επιρροή.

Οι φατρίες αυτές πήραν την ονομασία τους από το χρώμα στολής που φορούσαν οι ηνίοχοι της ομάδας τους, ήταν  οι “Λευκοί”, οι “Ερυθροί”, οι “Βενετοί” (γαλάζιοι) και οι “Πράσινοι”. Οι αθλητικές αυτές ομάδες αναλάμβαναν ό,τι είχε να κάνει με τους αγώνες, εκτροφή αλόγων, προπονήσεις κλπ και διέθεταν μέχρι και ποιητές για να τους γράφουν γηπεδικά συνθήματα τα οποία μάλιστα οι οπαδοί της κάθε ομάδας εκτός από το να τα φωνάζουν στον ιππόδρομο τα έκαναν και γκράφιτι στους τοίχους της πόλης (δεν είχαν ανακαλυφθεί ακόμα τα στικεράκια).

Οι ιπποδρομίες εκείνη την εποχή ήταν κάτι σαν τα ποδοσφαιρικά ντέρμπι του τώρα και γίνονταν περίπου 15 φορές τον χρόνο. Στον ιππόδρομο ο κάθε δήμος είχε την δίκη του ξεχωριστή κερκίδα και όλοι κάθονταν απέναντι από τον αυτοκράτορα που έσκαγε πάντα στα επίσημα για να τσεκάρει τη φάση. Εκτός από τον αθλητικό τους χαρακτήρα οι ιπποδρομίες είχαν και έντονο πολιτικό καθώς ο εκάστοτε αυτοκράτορας δεν είχε τηλεοπτικά κανάλια για να προμοτάρει τη μάπα του, οπότε κάπως έπρεπε να κάνει τη δουλειά του.

Επίσης δεν υπήρχαν δημοσκοπήσεις για να νιώσει τον παλμό του λαού. Οπότε πήγαινε στο γήπεδο για να ακούσει τις επιδοκιμασίες ή τα μπινελίκια από τους οργανωμένους οπαδούς και να αποφασίσει ποιους θα τηγανίσει σε βραστό λάδι την επόμενη μέρα, ποιους θα ανταμείψει και ποιων τις μάνες θα περιποιηθεί κατάλληλα.

Οι ισχυρότεροι αθλητικοί σύλλογοι ήταν οι Βενετοί και οι Πράσινοι οι οποίοι διέθεταν μεταξύ άλλων τους δικούς τους οπαδικούς στρατούς (μιλάμε για actually στρατιωτικά σώματα που συμμετείχαν μάλιστα και στην άμυνα της πόλης) και που αποτελούνταν από φανατικούς οπαδούς της κάθε ομάδας. Οι οπαδοί των δυο ομάδων είχαν βέβαια κοινωνικές άλλα και θρησκευτικές διάφορες. Οι Βενετοί ήταν οι αριστοκράτες που αντιπροσώπευαν την ορθοδοξία και οι Πράσινοι τις κατώτερες τάξεις και αντιπροσώπευαν κατά βάση την
αίρεση του μονοφυσιτισμού.

Το 531 μ.Χ. επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού, ένας “Πράσινος” και ένας “Βενετός” συλλαμβάνονται για μια δολοφονία και καταδικάζονται σε απαγχονισμό. Ο απαγχονισμός ακυρώνεται λόγω κάποιων τεχνικών προβλημάτων με την αγχόνη. Ο Ιουστινιανός (γνωστός οπαδών των Βενετών) σε μια έξαρση μεγαλοσύνης αποφασίζει να μετατρέψει την θανατική ποινή των δυο συλληφθέντων σε ποινή φυλάκισης.

Οι οπαδοί όμως των Πράσινων και των Βενετών δεν συμβιβάζονται με την αλλαγή της ποινής και ζητούν να αθωωθούν τελείως οι δικοί τους. Ο Ιουστινιανός αρνείται και στις 11 Ιανουαρίου του 532 ξεσπούν στην πόλη άγρια μπάχαλα, τα οποία έμειναν γνωστά στην ιστορία σαν την “Στάση του Νίκα“, από την ιαχή “Νίκα” που φώναζαν οι οπαδοί στον αρματοδρόμο της ομάδος τους την ώρα που αγωνίζονταν.

Κάποιοι από την σύγκλητο που δεν γούσταραν πολύ την πολιτική του Ιουστινιανού και τον ίδιο, γιατί είχε επιβάλει νέους μεγάλους φόρους και είχε στην απ’έξω την τάξη των ευγενών, συμμάχησαν με τους εξεγερμένους μπαχαλάκηδες που με τη σειρά τους τράβαγαν ζόρια από την αυστηρή φορολογία που είχε επιβάλει ο αυτοκράτωρ άλλα και την κρατική αυθαιρεσία. Οι στασιαστές λοιπόν με την αβάντα (και οπλισμό) των συγκλητικών, καίνε κτίρια, βανδαλίζουν την Αγία Σοφιά και πολιορκούν το παλάτι ζητώντας την παραίτηση Ιωάννη Καππαδόκη (ΥΠΟΙΚ της αυτοκρατορίας) και του διάσημου νομομαθούς Τριβωνιανού.

Οι της συγκλήτου εκμεταλλεύονται την κατάσταση, πάνε στον ιππόδρομο και ορίζουν νέο αυτοκράτορα τον Υπάτιο, ανιψιό του προηγούμενου αυτοκράτορα Αναστάσιου. Ο Ιουστινιανός είναι έτοιμος να την κάνει από την Κωνσταντινούπολη άλλα η σύζυγος του η Θεοδώρα (την έχει παίξει στο σανίδι και η Μιμή Ντενίση) τον πείθει να κάτσει και να διατάξει τους στρατηγούς του Βελισάριο και Μούνδο να “καθαρίσουν” την πόλη από τους ταραξίες.

Ο Ιουστινιανός λαδώνει τους ηγέτες κάποιων από τις ομάδες των εξεγερμένων και δημιουργεί μπάχαλο μεταξύ τους, στο τέλος οι εξεγερμένοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στον ιππόδρομο όπου και οι στρατηγοί του αυτοκράτορα αποκαθιστούν την τάξη, δηλαδή τους γαμάνε τα πέταλα μέχρι να μη μείνει ρουθούνι. Η “Στάση του Νίκα” λήγει στις 18 Ιανουαρίου του 532 αφήνοντας πίσω της 30.000 νεκρούς οπαδούς και τον Ιουστινιανό (που άλλαξε ομάδα λόγω της στάσης) πανίσχυρο.

Φυσικά η σφαγή οπαδών από Βυζαντινούς αυτοκράτορες ήταν συχνό σπορ της εποχής.

Ο Μέγας Θεοδόσιος (ο αυτοκράτορας που μεταξύ άλλων κατάργησε και τους ολυμπιακούς αγώνες) έβγαλε ψεύτικη ανακοίνωση για ιπποδρομίες και έσφαξε το 390 μ.Χ. στην Θεσσαλονίκη, 7.000 με 15.000 οπαδούς που μαζεύτηκαν για το ματσάκι (μεταξύ των και παιδιά).

Ο Θεοδόσιος διέταξε την σφαγή γιατί τις προηγούμενες ημέρες οι οπαδοί έκαναν εκτεταμένα μπάχαλα στην πόλη με αφορμή την φυλάκιση, παραμονές ενός πολύ σημαντικού αγώνα, ενός πολύ δημοφιλούς ηνιόχου (οι οποίοι ήταν κάτι σαν σελέμπριτι παίχτες του σήμερα) λόγω ομοφυλοφιλίας. Ο βαθύτερος λόγος πάντως, σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς, ήταν η αγανάκτηση του κόσμου γιατί  αναγκάζονταν να πληρώνουν για την στέγαση και την σίτιση της αυτοκρατορικής φρουράς η οποία μάλιστα τους τραμπούκιζε συχνά.

Χρόνια αργότερα ένας ομαδικός τάφος με εκατοντάδες νεκρούς από τη σφαγή του Θεοδόση θα βρεθεί στις εκσκαφές του Μετρό Θεσσαλονίκης. Άλλη μια υπενθύμιση ότι όπου και να σκάψεις σε αυτή τη χώρα θα βρείς κάποιο από τα στοιχεία που συνοδεύουν την τρισχιλιετή ιστορία του ελληνικού έθνους.

Μπάχαλα, σφαγές, πολιτικές ρεμούλες και σεξ.

 

Best of internet