Quantcast

Σοσιαλισμός στο τερέν (Μέρος 1ο)

Αναδημοσιεύουμε ένα κείμενο για το μουντιάλ του 2010 που δεν σταμάτησε ποτέ να είναι επίκαιρο.

LUBEN CREW

23 Δεκεμβρίου 2012

gramsci_pop

 

Του Johniethin από το Subbuteorema.gr

 

Εκεί που πήγαινα, εχθές, συνάντησα έναν παλιό φίλο απ’τα φοιτητικά τα χρόνια. Τότε που ο κόσμος ήταν ανέμελος, που η γειτονιά μύριζε βασιλικό κι ασβέστη κι ο γείτονας κ.λπ., κ.λπ. Πρόπερσι, δηλαδής. Έκανα να τον αποφύγω, άλλαξα πεζοδρόμιο, πήγα έτσι, πήγα από’δω, πήγα αλλιώς, μα του κάκου. Με είδε ο μαλάκας. Λέω μέσα μου, θα με πρήξει. Ο κλασικός ο αριστεριστής: με την 70’s αναλυσάρα του, με τα προκάτ του τα επιχειρήματα, με την εξήγηση την μπαγιάτικη, έξω από το αυτονόητο, το απαραίτητο και το συγκεκριμένο. Κουβέντα και κήρυγμα, ατάκα και κουπόνι. Ό,τι πιο συντηρητικό, σαν να λέμε. Σύντροφε, μου λέει. Γεια σου, ρε μεγάλε, του κάνω, πώς πάει; Α, μου λέει, κάνουμε μια δράση στο δείνα πάρκο για τους τρεις απολυμένους κι επαναπροσληφθέντες της εταιρείας τάδε και μετά έχουμε κουβέντα οκτώ ωρών στο δείνα στέκι με θέμα την προτεραιότητα των παραγωγικών δυνάμεων έναντι των παραγωγικών σχέσεων κατά την περίοδο της πρωταρχικής συσσώρευσης του κεφαλαίου, θα’ρθεις; Νά ’ρθω, ρε σύντροφε, νά’ ρθω, αλλά παίζει η Αργεντινή. Καλά, αποκρίνεται η ταξική μου συνείδηση εγκιβωτισμένη στα λόγια του παλιού συντρόφου, εδώ έχουμε κρίση, εδώ οι ταξικές αντιθέσεις οξύνονται, εδώ κοιτάμε να μετατρέψουμε τις κοινωνικές συνθήκες από συνθήκες αρχηγικές σε συνθήκες αρχών κι εσύ ασχολείσαι ακόμα με την μπάλα; Αμάν, λέω μέσα μου, μας τσακώσανε μεγάλε, μας την πέσανε. Δίκιο έχει ο σύντροφος, δίκιο έχει και τι να κάνεις. Εδώ γύρω μας γίνεται ο κακός χαμός κι εμείς κυνηγάμε τον Μέσι στα panini; Ράκος γύρισα στο σπίτι. Δεν μας παρατάτε, λέω’γω, με τα μουντιάλ, τις βουβουζέλες, τις Γαλλίες, τις Ιταλίες και τις λοιπές κατασκευές του αστικού ιδεολογικού μηχανισμού. Ανοίγω το «οι Διανοούμενοι» του Γκράμσι και το ρίχνω στη μελέτη. Να εξοπλιστούμε, σου λέει, θεωρητικά, μη και μας πετύχει πουθενά η αντίδραση και δεν έχουμε τι να απαντήσουμε.

«Εντούτοις μπορούμε να πούμε  πως σε καιρούς γενικής αποθάρρυνσης, καταπίεσης κ.λπ., κ.λπ. είναι αδύνατη κάθε μορφή ‘μεγαλείου’.» Αυτά γράφει ο Γκράμσι και να σου πω συμφωνώ. Ο καπιταλισμός είναι εκείνη η οικονομική, πολιτική και ιστορική συνθήκη της απόλυτης ηθικής, αξιακής και καλλιτεχνικής καταπίεσης. Ο άνθρωπος υποβιβάζεται στο επίπεδο του εμπορεύματος, από σκοπός γίνεται μέσον, τελικά αποθαρρύνεται. Σε μια τέτοια συνθήκη η έννοια του μεγαλείου αδυνατεί να υπάρξει. Ναι, υπάρχουν εξάρσεις, εμπνεύσεις και εξαιρετικές αποδόσεις, υπάρχουν καλοί και καλύτεροι, αλλά μεγαλείο δεν υπάρχει. Το μεγαλείο, άλλωστε, είναι εκείνη η κοινωνική και διανοητική ατμόσφαιρα που αναδύεται στην μετεπαναστατική εποχή, στην εποχή που η ανθρωπότητα έχει αλλάξει σελίδα, έχει μεταβεί σε νέες προοπτικές. Αυτό που έρχεται σαν εξέλιξη στις εργασιακές σχέσεις ίσως είναι κάτι άγνωστο, πέρα από την κατανόησή μας. Τα παιδιά που θα γεννηθούν θα μεγαλώσουν σε μιαν άλλη πραγματικότητα, που, ίσως, εμείς δεν θα μάθουμε ποτέ. Το ξέρω ότι αυτά τα ωραία πράγματα δεν τά’χετε ξανακούσει, μήτε ξαναδιαβάσει. Και με το μεγαλείο. Α, είπαμε δεν υπάρχει. Μόνο την εποχή που η πραγματικότητα θα εξελιχθεί στην ιδεατή της συνθήκη, μόνον τότε το μεγαλείο θα αναδειχθεί. Και ο Μέσι σκέπτομαι, αφού μέσα μου τρώγομαι να κλείσω τον Γκράμσι και να δω Αργεντινή, δεν είναι η έκφραση της ποδοσφαιρικής ιδιοφυίας, δεν είναι μια μορφή εκδήλωσης του μεγαλείου σε κάποια από τις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας, την μπάλα;

Σύντροφοι, μέσα μου αμφιταλαντεύομαι. Πώς, εφόσον ο Γκράμσι αποδεικνύει ότι μεγαλείο δεν υπάρχει, βλέπεις την Εθνική Αργεντινής, την Μπαρτσελόνα, την Ολλανδία του ’88, την Βραζιλία του ’70 και μέσα σου κάτι ραγίζει, γίνεσαι ξανά παιδί, γίνεσαι άντρας, τεντώνονται όλες σου οι αισθήσεις, ο χρόνος μετράει διαφορετικά; Η απάντηση έρχεται μόνη της: υπάρχει μεγαλείο και μάλιστα πολύ. Και ο Γκράμσι; Θα συμφωνούσε, βέβαια. Κι εξηγώ: Μεγαλείο δεν υπάρχει σε συνθήκες καταπίεσης κι αποθάρρυνσης, σε συνθήκες καπιταλισμού. Μα ποιός σου είπε ότι η Αργεντινή είναι ομάδα που υπακούει σε καπιταλιστικές δομές; Ο Ντιέγκο έχει εφαρμόσει τον σοσιαλισμό μέσα στο τερέν. Συνηθίζουμε να λέμε ότι η ταξικότητα του ποδοσφαίρου συνίσταται στην ύπαρξη πλούσιων και φτωχών ομάδων, προηγμένων και υπανάπτυκτων χωρών, ανοικτών και κλειστών αγορών, στην ύπαρξη, τελικά, πολλών ταχυτήτων ανταγωνισμού. Μα αυτές οι συνθήκες δεν υπάρχουν σε όλες τις δραστηριότητες; Αυτά δεν οδηγούν στην καταπίεση; Ταξικές διαφορές στο ποδόσφαιρο είναι τα συστήματα, τα 4-4-2, τα 4-5-1, τα 4-3-3. Είναι το δεξί μπακ και το τέρμα που σκίζεται, ενώ η αμοιβή του είναι το 1/5 εκείνης του σέντρε φορ, για να μην φάει η ομάδα γκολ, για να γλιτώσει τα χειρότερα, ώστε ο μαλάκας μπροστά να κολλήσει το γκολάκι και να γίνει μάγκας. Ταξική πάλη στην μπάλα είναι ο ιδρώτας του κάθε Τάσου Πάντου που, με την υπεραξία που παράγει, πουλάει φιγούρα ο κάθε Μήτρογλου. Ταξική πάλη είναι η Εθνική Γαλλίας, οι μετανάστες εναντίον των όπου γης Ριμπερί. Κι εδώ συνίσταται το μεγαλείο στην Αργεντινή. Διότι το τατού του Τσε δεν είναι τυχαίο, ούτε επικοινωνιακό τρικ του Ντιεγκίτο. Είναι μια ολόκληρη στάση για τη ζωή και την μπάλα. Είναι οι αγκαλιές στους παίκτες του, είναι η χαρά του παιχνιδιού, είναι το ίδιο το σύστημα που αναιρεί όλα τα συστήματα, είναι η αταξική ομάδα, η ομάδα στην οποία ο Χάιντσε κι ο Μασκεράνο, ο Μπουρντίσο κι ο Γκουτιέρεζ σκοράρουν με την ίδια άνεση, καύλα και τέχνη με τον Μέσι και τον Αγκουέρο. Σοσιαλισμός στο τερέν είναι η αίσθηση που σου δίνει αυτή η ομάδα και η κάθε μεγάλη ομάδα, επειδή πάνω απ’όλα είναι ομάδα, ότι είναι παρέα, ότι όλοι είναι ίσοι, αλλά όχι ίδιοι, ότι, τελικά, παίζει ο ένας για τον άλλον και όλοι μαζί για τον κοινό στόχο, το ίδιο το παιχνίδι. Γι’αυτό η φετινή Αργεντινή μας πωρώνει. Δεν ξέρω, αν θα το σηκώσει και πολύ το φοβάμαι. Όμως είναι η απόδειξη της ύπαρξης ποδοσφαιρικού μεγαλείου. Είναι η επιβεβαίωση του Γκράμσι. Στην καταπίεση δεν υπάρχει μεγαλείο. Την χαιρόμαστε αυτή την ομάδα γιατί δεν αποτελείται από καταπιεσμένους. Το credit γι’αυτό ανήκει στον Ντιέγκο και μην ακούσω ξανά ότι η ομάδα δεν έχει προπονητή γιατί θα τα πάρω. Αυτά τα λέει η φωνή της αντίδρασης, ο κάθε Πουρουπουπού κι ο κάθε γραφικός Θεοφιλάντε. Άλλωστε, ο αυθεντικός επαναστάτης ξέρει να απολαμβάνει και αυτή την ομάδα, και κάθε ομάδα που λειτουργεί με τα τέτοιους όρους, μόνο να την απολαύσεις μπορείς. Αν ζούσε ο Τσε, θα στο επιβεβαίωνε κι αν δεν με πιστεύεις ρώτα τον Παντελή. Αυτός ξέρει.

 

(Via)

Best of internet